خراسان جنوبی در آستانه تحول آبی؛ از آبرسانی سیار تا پروژه‌های عظیم
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از بیرجند، درپی بحران کم‌آبی و کاهش بارندگی‌ها در خراسان جنوبی، مسئولان استان با اجرای طرح‌های نوین و اقداماتی اضطراری، در تلاش هستند تا منابع آبی را به‌طور مؤثر مدیریت کنند. از ایجاد بازار آب و آبرسانی سیار تا پروژه‌های کلان انتقال آب از دریای عمان، دولت برنامه‌هایی جدی برای مقابله با این بحران در دست دارد.
اما دولت و مسئولان استان با طراحی و اجرای پروژه‌هایی مهم، از جمله آبرسانی سیار، استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری و توسعه پروژه‌های بزرگ زیرساختی، در تلاش هستند تا این بحران را مدیریت کرده و تأمین آب شرب و کشاورزی را در استان تضمین کنند. این گزارش به بررسی اقدامات دولت و راهکارهای موجود برای گذار از بحران کم‌آبی در خراسان جنوبی می‌پردازد.
افزایش خشکسالی و کاهش بارندگی‌ها: یک بحران طبیعی
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی در گفت وگو با خبرنگار تسنیم، وضعیت بحران آب در استان را این‌گونه توصیف کرد: بارندگی‌ها در استان خراسان جنوبی به شدت کاهش یافته و این کاهش بارندگی‌ها فشار زیادی به منابع آبی زیرزمینی و سطحی وارد کرده است. در حال حاضر میزان بارندگی‌ها در استان حدود 40 درصد کمتر از میانگین درازمدت و 50 درصد کمتر از سال گذشته بوده است.
عباس سارانی ادامه داد: این کاهش محسوس در میزان بارش‌ها موجب کاهش شدید ذخیره آب در سدهای استان شده است. پیش از این، ظرفیت ذخیره آب در سدهای استان حدود 75 میلیون متر مکعب بود، اما هم‌اکنون این مقدار به تنها 12 میلیون متر مکعب رسیده است.
این وضعیت بحرانی نشان‌دهنده نیاز فوری به اقدامات عملی برای مدیریت منابع آبی استان است. در این راستا، مسئولان استان با اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مختلف سعی در مدیریت و بهینه‌سازی مصرف آب دارند.
راهکاری ضروری برای گذار از بحران
با توجه به شرایط بحرانی موجود، مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی بر لزوم مدیریت هوشمند مصرف آب تأکید کرده و گفت: کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی که بیشترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص می‌دهد، از اولویت‌های ما است. همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری و اصلاح الگوی مصرف آب در دستور کار قرار گرفته است.
به گفته سارانی، در کنار این اقدامات، برنامه‌هایی برای آموزش کشاورزان و ترویج روش‌های نوین آبیاری برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی به اجرا درآمده است.
یکی از اقدامات مؤثر در این راستا، استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و توسعه تکنولوژی‌های آبیاری هوشمند در اراضی کشاورزی است. این سیستم‌ها قادر به کاهش میزان مصرف آب به حداقل ممکن هستند و می‌توانند در افزایش بهره‌وری آب در کشاورزی مؤثر باشند.
طرح‌های اجرایی در حوزه آبرسانی و مهار آب‌های سطحی
در مواجهه با بحران کم‌آبی، استان خراسان جنوبی اقداماتی گسترده برای مهار آب‌های سطحی و تأمین آب پایدار برای شهرها و روستاها به مرحله اجرا درآورده است. سارانی در این زمینه گفت: احداث سدهای جدید و مهار آب‌های سطحی از جمله طرح‌های کلیدی استان برای مدیریت منابع آبی است. همچنین، پروژه آبرسانی به شهر بیرجند با تخصیص اعتبار ویژه در حال تکمیل است.
در سال جاری، پیش‌بینی می‌شود که بیش از 320 میلیارد تومان برای تکمیل پروژه‌های آبرسانی در استان هزینه شود. این پروژه‌ها شامل بهبود سیستم‌های آبرسانی شهری و روستایی، احداث و بازسازی شبکه‌های آبیاری و تقویت ظرفیت ذخیره آب در سدهای موجود است.
ایجاد بازار آب؛ ابتکار جدید برای تخصیص بهینه منابع
یکی از اقدامات ابتکاری در استان خراسان جنوبی ایجاد بازار آب است. عباس سارانی در این خصوص توضیح داد: خراسان جنوبی از سال گذشته پروژه‌ای را برای ایجاد بازار آب آغاز کرده است. این بازار به مصرف‌کنندگان مختلف این امکان را می‌دهد که به خرید و فروش آب بپردازند و تخصیص بهینه منابع آب در بخش‌های مختلف تأمین شود.
این طرح به گونه‌ای طراحی شده که مصرف‌کنندگان در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و شهری بتوانند آب خود را به صورت متناسب با نیازهایشان تأمین کنند و به این ترتیب از هدررفت منابع آبی جلوگیری شود.
آبرسانی سیار به مناطق دچار تنش آبی
یکی از تدابیر مهم در مدیریت بحران کم‌آبی، آبرسانی سیار به مناطق دچار تنش آبی است. حسین توکلی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان خراسان جنوبی، در این خصوص اظهار داشت: امسال با توجه به خشکسالی‌های اخیر، حدود 70 روستا در استان با تنش کیفی آب مواجه شده‌اند.
برای تأمین آب شرب این مناطق، شرکت آب و فاضلاب استان اقدام به آبرسانی سیار کرده است. روزانه حداقل 20 لیتر آب برای هر نفر از طریق تانکرهای آبرسانی تأمین می‌شود.این اقدام در کنار طرح‌های آبرسانی دائمی، گامی اساسی در تأمین نیازهای آبی مردم روستاهای استان است.
افزایش تقاضا در ایام محرم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی در خصوص افزایش تقاضای آب در ایام محرم گفت: در ایام محرم، به ویژه در روزهای شلوغ، با افزایش جمعیت در برخی روستاها و حاشیه شهرها روبه‌رو بودیم که نیاز به آب را بیشتر کرد. در همین راستا، حدود 1600 تانکر آب در این ایام به روستاها و نقاط مختلف استان ارسال شد که نسبت به سال گذشته بیش از 50 درصد افزایش داشت.
این اقدامات نشان‌دهنده مدیریت مؤثر و برنامه‌ریزی دقیق برای تأمین نیازهای آبی استان در شرایط خاص است.
بحران آب و پروژه انتقال آب از دریای عمان: پروژه‌ای در دست بررسی
نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی، در خصوص بحران آب در استان گفت: در استان خراسان جنوبی بحران آب به یک مسئله حیاتی تبدیل شده است. ما به دنبال اجرای پروژه‌های بزرگ انتقال آب از دریای عمان به استان هستیم، اما در حال حاضر، در زمینه‌های اولیه این پروژه هیچ اقدام موثری صورت نگرفته است.
وی همچنین به هدررفت آب و عدم استفاده بهینه از پساب‌ها اشاره کرد و افزود: تصفیه‌خانه آب بیرجند 320 لیتر در ثانیه پساب تصفیه‌شده تولید می‌کند که می‌تواند به معادن منتقل شود، اما این پساب به‌طور مناسب استفاده نمی‌شود. در بسیاری از مناطق استان، سیستم‌های آبرسانی فرسوده و ناکارآمد است.
تقویت اقدامات علمی در راستای مدیریت آب
سید محمدرضا هاشمی، استاندار خراسان جنوبی هم در جلسه کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان به اهمیت تقویت اقدامات علمی و پژوهشی در زمینه کشاورزی تأکید کرد. وی گفت: مرکز تحقیقات کشاورزی استان باید تحقیقات خود را در زمینه مصرف بهینه آب و تولید محصولات مقاوم به گرما و کم‌آبی گسترش دهد.
وی همچنین بر لزوم اصلاح شبکه‌های آبیاری فرسوده و اجرای پروژه‌های زیرساختی برای بهینه‌سازی مصرف آب در استان تأکید کرد و گفت: باید به جای پروژه‌های غیرضروری مانند جدول‌گذاری و آسفالت‌کاری، اولویت را به احیای قنوات و اصلاح شبکه‌های آبیاری بدهیم.
نتیجه‌گیری
اقدامات دولت در راستای مدیریت منابع آبی استان خراسان جنوبی نشان‌دهنده توجه جدی به بحران کم‌آبی و تلاش برای تأمین آب شرب و کشاورزی در این استان است. با اجرای طرح‌هایی مانند آبرسانی سیار، استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری، و ایجاد بازار آب، استان خراسان جنوبی تلاش می‌کند تا از هدررفت منابع آبی جلوگیری کرده و به تأمین نیازهای آبی مردم بپردازد. این اقدامات در کنار پروژه‌های بزرگ زیرساختی مانند انتقال آب از دریای عمان، می‌تواند گامی مؤثر در مقابله با بحران آب در استان باشد.
انتهای پیام/258