سرگچینه؛ کوچ تدریجی عشایر در سایه بیتوجهی به زیرساختها+تصاویر
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از یاسوج، منطقه سرگچینه شهرستان بویراحمد، یکی از مهمترین ییلاقات عشایری استان کهگیلویه و بویراحمد، این روزها با سرعت نگرانکنندهای در حال تخلیه از جمعیت کوچنشین است و در واقع خشکسالی، کمبود امکانات و بیتوجهی به زیرساختهای این مناطق، زندگی را برای عشایر سخت کرده و آینده این زیستبوم سنتی را در هالهای از ابهام فرو برده است.
عشایر ایران، جامعهای با سبک زندگی کوچنشینی و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی غنی هستند؛ همدلی، ایثار، تعاون، شجاعت، ولایتمداری و مهماننوازی بخشی از این فرهنگ بوده و آنها در تأمین مواد پروتئینی کشور نقش بسزایی دارند و همواره در امنیت و پدافند مردمی بهعنوان بازوی استوار نظام شناخته میشوند. موسیقی بومی، آیینها، سنتها و روابط اجتماعی نزدیک نیز فرهنگ عشایری را به یکی از ستونهای هویت ملی ایران بدل کرده است.
سرگچینه در 30 کیلومتری یاسوج، به مراتع سرسبز و آبوهوای مطبوعش معروف است و سالها پیش دشتهای آن پر از سیاهچادر عشایر بود، اما امروز تنها چند خانواده در این منطقه ماندهاند و علل این مهاجرت تدریجی متعدد است: خشکسالیهای پیدرپی، چرای بیرویه، تغییر کاربری زمینها، کمبود آب آشامیدنی، نبود برق و گاز، جادههای نامناسب و بیتوجهی به معیشت و اقتصاد عشایری.
روایتهای تلخ از دل ایل
در دیدار میدانی خبرنگار تسنیم، مادری عشایری با بغض گفت: عشایر بودنمان را دوست داریم، اما مشکلاتمان فراوان است؛ اگر به ما توجه شود، میخواهیم همینجا بمانیم.
زنی جوان افزود: بیآبی، بیبرقی، نبود گاز، مشکلات جاده و بیامکاناتی، بخشی از زندگی روزمره ماست. انتظار داریم مسئولان بیایند و از نزدیک ببینند.
پدری سالخورده نیز گفت: ما هم حق داریم مثل بقیه مردم زندگی بهتری داشته باشیم. امیدواریم روزی مسئولان ما را بیشتر ببینند و آرزوهایمان فقط در دل نماند.
شریف اسلام، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی کهگیلویه و بویراحمد در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: عشایر نهتنها یک جامعه سنتی، بلکه بخشی زنده و تأثیرگذار از تاریخ، فرهنگ و اقتصاد ایران هستند. حفظ و تقویت هویت عشایری وظیفهای ملی است.
وی افزود: مراتع سرگچینه روزگاری حاصلخیز و پرعلف بودند، اما امروز به دلیل چرای بیرویه، خشکسالی و تغییر کاربری زمینها آسیب دیدهاند و دیگر توان تأمین علوفه دامها را ندارند. همین مسئله یکی از مهمترین دلایل کوچ عشایر از این منطقه است.
اسلامی با یادآوری دستور سال 1373 رهبر انقلاب برای حل مشکل آب سرگچینه گفت: چاه عمیق حفر و منبع آب ساخته شد، اما بعد از 30 سال، به دلیل اختلافات اداری هنوز آب به دست عشایر نرسیده است. امیدواریم مسئولان این بار جدیتر وارد عمل شوند.
رئیس حوزه هنری با اشاره به ارزشهای والای زندگی عشایری همچون ایثار، تعاون و میهماننوازی گفت: بخش زیادی از آثار ادبی و هنری استان الهامگرفته از فرهنگ عشایری است. حفظ این میراث، علاوه بر پاسداشت هویت، میتواند به رونق گردشگری و ایجاد اشتغال نیز منجر شودو خبرنگاران، رسانهها و هنرمندان در معرفی و زنده نگهداشتن این فرهنگ نقشی کلیدی دارند.
برای جلوگیری از خالی شدن مناطق عشایری و حفظ هویت این جوامع باید بفکر توسعه زیرساختها شامل جاده، آب، برق و خدمات بهداشتی، حمایت از تولید و بازاریابی محصولات دامی عشایر، حفاظت از مراتع و مقابله با چرای بیرویه، ایجاد فرصتهای شغلی پایدار در مناطق عشایری، بهرهگیری از ظرفیت رسانهها و هنر برای معرفی فرهنگ عشایری و شناسایی افراد توانمند عشایر و واگذاری مدیریت بخشی از پروژههای توسعهای به آنان باشیم.
به گزارش تسنیم، سرگچینه بویراحمد امروز نمادی از چالشهای پیشروی جامعه عشایری ایران است و ادامه روند فعلی به معنای نابودی تدریجی این سبک زندگی و بخشی از هویت ملی استو اگر مسئولان، رسانهها و جامعه بهطور جدی به این موضوع ورود کنند، هنوز میتوان از کوچ ناگزیر عشایر جلوگیری کرد.
فراموش نکنیم، هویت یک ملت ریشه در تاریخ و فرهنگ آن دارد و بیتوجهی به عشایر، بریدن بخشی از این ریشهها است.
گزارش از: آهو پایدار
انتهای پیام/