عاشقانه مِرال‌ها در دل جنگل‌های هیرکانی/ روایت دلدادگی گوزن‌های قرمز+فیلم و تصاویر
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از سوادکوه، سرای سبز جنگل‌های هیرکانی مازندران مامن حیات‌وحشی است که در آن خو گرفته، زیست می‌کنند و به بقای خود ادامه می‌دهند، جنگل‌هایی که در جای جای آن تنوع زیستی بر جاذبه بکر استان افزوده است، تنوعی از گونه‌های جانوری که با زیستگاه‌های منحصر به فرد، خودنمایی می‌کنند و انسان را در حیرت آفرینش وا می‌دارند، حیرتی از شکوه پلنگ ایرانی در نقاط بکر جنگلی و کوهستانی، از بزها این سلاطین کوهستان، از خرس‌های قهوه‌‌ای رعب‌آور تا سنجاب و کبک دری همه آنها جریان زندگی زیست محیطی را به نمایش می‌گذارند.
.
در میان این زیست بوم پر جذبه اما جریان زندگی گوزن‌های قرمز هیرکانی یا مرال‌ها خود گویی ماجرایی دیگر را روایت می‌کند، روایتی که هرساله از نیمه شهریور آغاز و به پایان مهر می‌رسد، همان داستان عاشقانه‌های گوزن‌های قرمز هیرکانی که در فصل گاوبانگی شنیده می‌شود و جنگل غرق صدایی می‌شود که مرال‌ها سر می‌دهند و طنین‌‌اش شوقی را برمی‌انگیزد.
در فصل گاوبانگی برخی نواحی جنگلی و کوهستان‌های انبوه مازندران در قرق گوزن‌های قرمز هیرکانی و در قلمرو تعیین شده قرار دارد و صداهایی به گوش می‌رسد از بانگ گوزن‌های نر که عاشقانه‌های خود را برای مرال‌های ماده سر می‌دهند، گویا آواز خوشی طنین‌انداز می‌شود.
آوازی که گاهی جان حیوان را به خطر می‌اندازد چراکه شاید در قلمرو گاوبانگی مرال‌ها، شکارچی به کمین نشسته باشد از این رو در فصل گاوبانگی شرایط حساس حفاظتی از این گونه که به عنوان نماد تنوع زیستی مازندران محسوب می‌شود افزایش می‌یابد، حتی گروه‌های مردم نهاد و جوامع محلی نیز در این فصل به یاری محیطبانان می‌روند.
15شهریور تا 25 مهر فصل حساس گاوبانگی گوزن‌های قرمز
علی‌اکبر ایمانی محیطبان نمونه ملی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در سوادکوه با بیان اینکه فصل گاوبانگی حساس‌ترین فصل به شمار می‌آید، گفت: از 15 شهریور الی 25 مهر این روند ادامه دارد، مرال‌های نر برای تعیین قلمرو یک حرم‌سرایی را تشکیل می‌دهند که ماده‌ها در آن قرار دارند و با نرهای دیگر وارد رقابت می‌شوند تا به این حرم‌سرا نزدیک نشوند.
این محیطبان نمونه مازندران، تاکید کرد: باید به حساسیت این فصل توجه شود و از کوهنوردان و کسانی که برای پیاده‌روی می‌آیند درخواست داریم تا در این تاریخ زمانی به جنگل ورود نکنند تا حیوان برای جفتیابی احساس امنیت و آرامش کند.
تمهیدات حفاظتی در فصل گاوبانگی
ایمانی با اشاره به تمهیدات حفاظتی در فصل گاوبانگی، بیان کرد: در این فصل با سرپرست‌های هیئت‌های کوهنوردی صحبت می‌شود و به گروه‌های دیگر هم انتقال می‌دهند، نقاط حساس مناطق به صورت بنر اطلاع‌رسانی می‌شود تا مردم بدانند اینجا قلمرو مرال هست.
ایمانی، افزود: همچنین کسانی که مورد اعتماد هستند همانند همیاران و فعالین محیط زیست همکاری می‌کنند بدین صورت که سازمان حفاظت از محیط زیست در راستای حفاظت از حیات وحش یک مجموعه به صورت مشارکتی تشکیل داد و قوانینی را وضع کرد تا برای حفاظت بیشتر از حیات‌وحش، بتوانیم از بومیان منطقه و کسانی که به طور داوطلبانه در فصل گاوبانگی کمک می‌کنند را انتخاب می‌کنیم و به صورت شیفتی در چادرهایی که خودمان ایجاد کردیم این افراد را مستقر می‌کنیم.
این محیطبان نمونه کشور، ادامه داد: جلساتی نیز با همکاران داریم تا در این تاریخ بیشتر شیفت بگذاریم و گشت‌های پیاده‌روی در نقاط حساس را افزایش دهیم ضمن آنکه ورودی‌ها و خروجی‌های مناطق نیز رصد می‌شود تا این فصل با آرامش برای مرال‌ها سپری شود.
حساسیت حفاظت از مرال‌ها بعد از فصل گاوبانگی
این محیطبان ملی با بیان اینکه بعد فصل گاوبانگی حساسیت مراقبت از مرال‌ها همچنان وجود دارد و افزایش می‌یابد، اظهار داشت: بعد فصل گاوبانگی به دلیل اینکه بدن ضعیف و جثه لاغر می‌شود حیوان رغبت بیشتری برای ورود به عرصه دارد و چون به دنبال غذاست توجه به انسان ندارد حتی اگر انسانی حضور داشته باشد مرال به سمت غذا می‌رود از این جهت خطر آنها را تهدید می‌کند، درواقع بعد فصل گاوبانگی نیز شرایط حساسی وجود دارد.
ساخت پاسگاه حفاظت از مرال‌ها در مناطق کوهستانی
ایمانی که به عنوان فرمانده یگان حفاظت محیط زیست سوادکوه خدمت می‌کند با توجه به موقعیت جغرافیایی این شهرستان درمورد وضعیت حفاظتی مناطق کوهستانی، گفت: پاسگاهی در ضلع شمالی ارفع‌کوه به منظور حفاظت ساخته‌ایم و در طی چهار فصل در آن نقطه مرتفع جنگلی و حوزه استحفاظی نیروها را به صورت شیفتی مستقر هستند تا آنجا حفظ باشد.
تاثیر حفاظت بر جمعیت مرال‌ها
وی با اشاره به تاثیر حفاظت بر جمعیت گونه‌های جانوری، خاطرنشان کرد یک دوره‌ای برای حفاظت از کل و بز پاسگاه ساخته بودیم و به صورت شبانه‌روز حضور داشتیم و جمعیت کل و بز را به مرحله‌ای رساندیم که به راحتی در کنار جاده اصلی یا پشت پاسگاه محیطبانی در فاصله 50 متر یا 100 متر مشاهده می‌شوند، درمورد مرال هم می‌خواهیم مثل کل و بز جمعیتشان را افزایش دهیم، ایجاد پاسگاه مستقر برای حفظ حیات‌وحش و افزایش جمعیت مرال است.
ایمانی، افزود: در منطقه جنگلی که پاسگاه ساخته‌ایم گونه‌های حفاظت شده سازمان محیط زیست مثل پلنگ ، خرس، سیاه گوش، گربه وحشی و گربه جنگلی وجود دارند اما چون مرال نماد تنوع زیستی جانوری مازندران است در اولویت قرار دارد تا جمعیت حفظ و افزایش یاید.
این محیطبان درمورد جمعیت گوزن‌های قرمز در سوادکوه، گفت: چندین سال است که در فصل گاوبانگی حوزه‌ای را انتخاب کردیم و پایگاه را در آن نقطه ساختیم، منطقه‌ای که قبلا چادر داشتیم و به صورت گشت وارد منطقه می‌شدیم، از همان سال‌ها پیگیر افزایش جمعیت مرال‌ها بودیم، دوربین‌های تله‌ای را مستقر کردیم و مشخص است که جمعیت مرال افزایش یافته است که این نشان از امنیت و حفاظت بالا این حوزه است به همین دلیل پاسگاه زدیم تا امنیت بالا برقرار باشد.
حفاظت از مرال‌ها در برابر شکارچیان غیر مجاز
ایمانی درمورد حفاظت از مرال‌ها در فصل گاوبانگی در برابر شکارچیان، بیان کرد: طبق نامه سازمان محیط زیست شکارچیان بومی منطقه را گردآوری و جلسه‌ای درمورد اهمیت و ارزش حیات‌وحش منطقه برگزار کنیم که البته در طول سال یکسری جلسات و موضوعات را حضوری یا تلفنی در حال گفت و گو و فرهنگ‌سازی هستیم .
وی، افزود: در فصل گاوبانگی چون فصل خاصی است کسانی که برای شکار می‌آیند را به صورت معدود شناسایی و به صورت مسالمت آمیز رفتار می‌کنیم و برای اینکه شکار این حیوان ارزشمند صورت نگیرد با آنها صحبت می‌کنیم البته تعداد انگشت شمار شکارچیان غیرمجاز مرال نیز هستند به صورت گشت‌های روزانه منطقه را تحت نظر داریم که در این فصل سال مرال‌ها شکار نشوند.
این محیطبان ملی با بیان اینکه با دو فصل حساس برای شکار مرال‌ها مواجه هستیم، اظهار داشت: شکارچیان در دو فصل برای شکار مرال می‌آیند یکی در برج 2 که این حیوان برای رفع نیاز املاح بدن در برکه آب شور تغذیه می‌کنند و حواسش پی تغذیه از آب شور است که یکسری از شکارچیان در کنار این برکه‌ها کمین و شکار می‌کنند و دیگری هم در فصل جفتیابی است که این حیوان بسیار آسیب‌پذیر خواهد بود.
کمبود امکانات در زیستگاه مرال
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست سوادکوه با بیان اینکه در سوادکوه پتانسیل زیستگاهی مرال زیاد است اما با کمبودهایی مواجه هستیم، تصریح کرد: باوجود اینکه پتانسیل زیستگاهی مرال در سوادکوه زیاد است ولی با کمبود محیطبان و کمبود پاسگاه مواجه هستیم که همه اینها دال بر این می‌شود که همه جا را نمی‌توانیم کنترل کنیم، در جایی که جمعیت مرال رو به رشد و بالا می‌رود بیشتر آنجا متمرکز و ثابت هستیم ولی نقاط دیگر زیستگاه مرال را به صورت گشتی می‌رویم، چون کمبود نیرو و پاسگاه داریم.
ایمانی در ادامه گفت: ساخت پاسگاه در سوادکوه توسط خود همکاران محیطبان انجام شد درواقع ما باعث شدیم این پاسگاه ساخته شود و از سوی سازمان نبوده است، براساس علاقه و وجدانی که نسبت به محیط سوادکوه داریم انجام دادیم چون عشق و علاقه در وجود طبیعت و حیات‌وحش است.
تلاش برای ارتقاء سطح منطقه شکار ممنوع سوادکوه
این محیطبان نمونه کشور و استان با ابراز امیدواری نسبت به این موضوع که باتوجه با جمعیت مرال‌ها در سوادکوه بتوان این منطقه را به درجه پارک ملی حفاظت شده رساند، گفت: جمعیت مرال به مرحله‌ای رسیده است که بتوانیم در سال‌های بعد منطقه را به درجه یک و در حد پارک ملی حفاظت شده برسانیم به شرط آنکه باتوجه به صحبت‌هایی که با سازمان داشتم این منطقه از شکار ممنوع به حفاظت شده تبدیل بشود.
ایمانی با برشمردن مزیت‌های منطقه حفاظت شده، افزود: وقتی منطقه حفاظت شده شود بودجه‌ها و امکاناتی که می‌آید که می‌توانیم بیشتر به این منطقه رسیدگی و حفاظت کنیم اما در حال حاضر چون شکار ممنوع هست و عرصه طبیعی، فقط حفظ و حراست حیات‌وحش صورت می‌گیرد البته در کنارش حفاظت منابع طبیعی هم انجام می‌دهیم.
ایمانی، گفت: اگر منطقه حفاظت شده شود بودجه‌هایی که برای منطقه حفاظت شده می‌آید برای منطقه پشتوانه‌ای می‌شود و تجهیزات و امکانات به پاسگاه می‌آید و تلاش بیشتری می‌شود آن هم زمانی که از شکار ممنوع ارتقاء سطحی پیدا کند و به منطقه حفاطت شده تبدیل شود.
به گزارش تسنیم، زندگی پر هیجان مرال‌ها جاذبه‌ای دیگر به جنگل‌های مازندران بخشیده است، جاذبه‌ای که باعث شده برای حفظش تمام تدابیر به جهت حفظ حیات‌وحش در فصل گاوبانگی در نظر گرفته شود تا گوزن‌های قرمز هیرکانی در آرامشی امن در جنگل‌ها دل به هم بسپارند و نسل‌شان رو به فزونی رود و شاهد افزایش جمعیت قابل توجه این نماد تنوع زیستی مازندران باشیم.
انتهای پیام/