بحران آب و کمبود مدارس؛ 2 مانع بزرگ توسعه شهرستان سمنان

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از سمنان، خشکسالی‌های اخیر در استان سمنان، به‌ویژه در شهرهای سمنان و شاهرود، وضعیت منابع آبی را در شرایطی بحرانی قرار داده است؛ کاهش بارندگی، افت شدید سطح سفره‌های آب‌زیرزمینی و نیاز رو به رشد جمعیت، چشم‌انداز آبی این منطقه را به‌شدت تحت فشار قرار داده است.

شهر شاهرود در دامنه جنوبی البرز با خشکسالی بی‌سابقه‌ای در 57 سال اخیر مواجه است. کاهش چشمگیر نزولات جوی و افت منابع آب‌زیرزمینی، این منطقه را در وضعیت بحرانی قرار داده و مدیریت مصرف در بخش‌های کشاورزی و صنعتی را به‌عنوان ضرورتی فوری مطرح کرده است. در سال گذشته، با اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی سفره‌های آب‌زیرزمینی، حدود 400 هزار ساعت از کارکرد چاه‌های کشاورزی کاهش یافته است.

در زمان پیک مصرف، شهر سمنان نیز با کمبود حدود 350 لیتر بر ثانیه آب شرب روبه‌روست. این وضعیت، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و همکاری گسترده برای مدیریت منابع آبی و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری را دوچندان می‌کند.

در مواقع اوج مصرف، نیاز آبی شهر سمنان به 1,050 لیتر بر ثانیه می‌رسد، اما منابع موجود تنها 710 لیتر در ثانیه را تأمین می‌کنند؛ به‌عبارتی، روزانه 340 لیتر بر ثانیه کسری آب وجود دارد. این معضل به‌ویژه در شرایط کاهش بارندگی، نیاز فوری به تقویت شبکه آبرسانی و اجرای طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای را برجسته می‌سازد.

رخداد دائمی چنین تنش‌هایی تهدیدی جدی برای توسعه پایدار شهرستان سمنان است. تأمین منابع آبی پایدار نه‌تنها زیرساخت‌های زندگی شهری را تضمین می‌کند بلکه به‌عنوان پیشران توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این منطقه محسوب می‌شود. بدون سرمایه‌گذاری هدفمند و اجرای فوری طرح‌های آبرسانی نوین، روند توسعه شهر و ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان با چالش جدی مواجه خواهد شد.

 مهدی صمیمیان در نشست شورای اداری شهرستان که همزمان با آغاز عملیات اجرایی و بهره‌برداری از 110 پروژه عمرانی و اقتصادی در پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان و با حضور محمدجواد کولیوند برگزار شد، اظهار کرد: امسال در سطح استان طرح‌هایی با مجموع ارزش 90 هزار میلیارد ریال به بهره‌برداری رسیده که از این میزان بیش از 320 هزار میلیارد ریال مربوط به شهرستان سمنان است.

وی با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی در شهرستان افزود: میزان کسری آب در این شهرستان به حدود 350 لیتر بر ثانیه رسیده است و با اجرای طرح اقدام ملی مسکن و افزایش 300 هکتار زمین مسکونی، جمعیت شهر رو به رشد خواهد بود که این مسئله در آینده فشار بیشتری بر منابع آبی وارد می‌کند.

صمیمیان تصریح کرد: تکمیل پروژه سد فینسک همچنان با روندی بسیار کند پیش می‌رود و این طرح طی سال‌های گذشته با اعتبارات اندک پیشرفت داشته است. هرچند اجرای کامل آن می‌تواند بخشی از کمبود آب شهرستان را جبران کند، اما تا تحقق این هدف باید به راهکارهای میان‌مدت توجه جدی شود.

فرماندار سمنان در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت کاروانسرای تاریخی شاه‌عباسی اشاره کرد و یادآور شد: این اثر ارزشمند با حمایت دستگاه قضایی و استانداری آزادسازی شده و جشن احیای آن تا پایان شهریورماه برگزار خواهد شد. همچنین برنامه‌ریزی شده تا این بنا در آینده به‌عنوان مرکز فرهنگی و هنری مورد استفاده قرار گیرد.

وی در ادامه به مسئله فضای آموزشی پرداخت و بیان کرد: در سطح استان 270 کلاس با تراکم بالای 35 دانش‌آموز وجود دارد که بیشترین تعداد آن مربوط به شهرستان سمنان با 138 کلاس است. این شهرستان علاوه بر این، بیشترین مدارس تخریبی و بالاترین آمار دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی را دارد.

صمیمیان افزود: با وجود ساخت 12 مدرسه جدید در سال جاری، همچنان نیاز جدی به فضاهای آموزشی بیشتر وجود دارد. همچنین پنج هنرستان جدید با رشته‌هایی متنوع از جمله سینما راه‌اندازی شده و اقدامات لازم برای تأسیس هنرستان هوانوردی نیز در حال انجام است.

وی در ادامه به وضعیت فرودگاه سمنان اشاره و اظهار کرد: تاکنون 68 پرواز به مقصد مشهد و 20 پرواز به سایر نقاط کشور از این فرودگاه انجام شده اما برای توسعه خدمات، تکمیل مخزن سوخت و اجرای زیرساخت‌های عمرانی جدید به تأمین اعتبار ویژه نیاز است.

فرماندار سمنان درباره اجرای طرح جی‌نف نیز اضافه کرد: این طرح تاکنون در شهرها 70 درصد و در روستاها 90 درصد پیشرفت داشته است و با توجه به سرشماری ملی سال آینده، تکمیل آن ضرورت دارد. وی همچنین گفت: کتاب‌های آموزشی به زبان سمنانی برای پایه‌های اول تا ششم ابتدایی تدوین و چاپ شده که به‌عنوان محتوای درسی در اختیار دانش‌آموزان قرار خواهد گرفت.

به گزارش تسنیم، خشکسالی‌های پی‌درپی و افت شدید منابع آبی در استان سمنان نشان می‌دهد که ادامه اتکا به شیوه‌های سنتی مدیریت آب، پاسخگوی نیاز امروز و فردای این استان نخواهد بود. وابستگی بالای اقتصاد محلی به کشاورزی پرمصرف و همزمان افزایش جمعیت شهری، فشار مضاعفی بر منابع محدود آبی وارد کرده است.

از سوی دیگر، تأخیر در اجرای پروژه‌های راهبردی همچون سد فینسک و کمبود اعتبارات برای توسعه طرح‌های انتقال آب، سبب شده بحران آب به مسئله‌ای فراگیر در سمنان و شاهرود تبدیل شود. این در حالی است که تجربه سایر استان‌ها نشان داده سرمایه‌گذاری در آبخیزداری و بازچرخانی آب می‌تواند بخش قابل توجهی از نیازها را جبران کند.

تأمین منابع پایدار آب نه‌تنها شرط بقا برای شهروندان است، بلکه نقشی کلیدی در توسعه صنعتی، کشاورزی و حتی آموزشی شهرستان سمنان دارد. نگاه راهبردی و بلندمدت به مدیریت منابع آبی، همراه با همکاری همه دستگاه‌ها و مشارکت مردم، تنها راهکار برون‌رفت از این بحران و تضمین آینده‌ای مطمئن برای استان خواهد بود.

انتهای پیام/363/