گذرگاه‌های مرزی خراسان جنوبی در مسیر احیا
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از بیرجند، استان خراسان جنوبی با چهار گذرگاه مرزی و 331 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، یکی از مهم‌ترین استان‌های مرزی کشور محسوب می‌شود. آمارها نشان می‌دهد 85 درصد کالاهای صادراتی استان به مقصد افغانستان است و 30 تا 35 درصد کل صادرات کشور از نظر ارزش و بیش از 50 درصد از نظر وزن، از طریق مرزهای خراسان جنوبی به افغانستان انجام می‌شود.
بیش از یک دهه است که سه گذرگاه مرزی خراسان جنوبی شامل «گلورده درمیان»، «دوکوهانه نهبندان» و «یزدان زیرکوه» به صورت یک‌طرفه از سوی افغانستان مسدود شده و در این سال‌ها بار اصلی تجارت بین‌المللی استان و شرق کشور بر دوش مرز رسمی ماهیرود شهرستان سربیشه قرار گرفته است؛ معبری که امروز حدود 40 درصد تبادلات تجاری ایران و افغانستان از آن انجام می‌شود. در این سال‌ها پیگیری‌های متعددی از سوی مسئولان خراسان جنوبی و دستگاه دیپلماسی کشور برای فعال‌سازی مجدد این گذرگاه‌ها صورت گرفته اما به نتیجه نرسیده و اغلب تجار و بازرگانان استان فعالیت‌های خود را صرفاً از طریق ماهیرود دنبال می‌کنند. از نکات قابل توجه در این حوزه، راه‌اندازی کارخانه سیمان باقران در نزدیکی میل 73 (گذرگاه گلورده) بود که بخش عمده تولیدات آن با هدف صادرات به افغانستان تعریف شد.
سفر هیئت ایرانی به افغانستان و ثمرات آن
با توجه به رویکرد دولت چهاردهم در تقویت دیپلماسی اقتصادی با همسایگان، ابتدای سال 1404 هیئتی تجاری و سیاسی از ایران به همراه استاندار خراسان جنوبی به استان‌های هرات و فراه افغانستان سفر کرد. از مهم‌ترین دستاوردهای این سفر، آغاز عملیات احداث و آسفالت جاده فرامرزی ماهیرود ـ فراه پس از 16 سال بلاتکلیفی بود که بر اساس اعلام مسئولان، با تأمین اعتبار از سوی وزارت امور خارجه تا پایان سال جاری تکمیل خواهد شد.
موضوع مهم دیگر، اخذ مجوز «کولبری» برای خراسان جنوبی بود که اجرای آن می‌تواند تحولی جدی در اقتصاد مرزنشینان ایجاد کند.
مصوبه کارگروه مرزهای مجاز کشور
اتفاق مهم دیگری که اخیراً رقم خورد، برگزاری یکصد و چهل و دومین جلسه کارگروه مرزهای مجاز کشور با حضور سیدمحمدرضا هاشمی استاندار خراسان جنوبی در روز دوشنبه 27 مردادماه بود. مهم‌ترین دستور کار این جلسه، بررسی ارتقای بازارچه یزدان به مرز رسمی زمینی با افغانستان بود.
استاندار خراسان جنوبی در این نشست با ارائه گزارشی مبسوط از نقش گذرگاه‌های مرزی استان در صادرات کشور، فعال‌سازی 4 بازارچه مرزی ماهیرود، دوکوهانه، گلورده و یزدان را از اولویت‌های اصلی استان دانست و تأکید کرد: بازگشایی این گذرگاه‌ها علاوه بر رونق روستاهای مرزی، به بهبود معیشت مرزنشینان کمک شایانی خواهد کرد.
با توضیحات جامع استاندار خراسان جنوبی، اعضای کارگروه مرزهای مجاز کشور با پیشنهاد استان موافقت کردند و مصوبه تبدیل یزدان به مرز رسمی زمینی با افغانستان به تصویب رسید تا پس از بررسی‌های نهایی، در هیئت دولت مطرح شود.
یزدان، دومین مرز رسمی استان خراسان جنوبی شد
سلمان اسحاقی، نماینده مردم قاینات و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی در این باره در گفت‌وگو با تسنیم گفت: تصویب پایانه گمرک یزدان به‌عنوان دومین مرز رسمی استان خراسان جنوبی یکی از دستاوردهای اقتصادی مهم دولت چهاردهم است. پایانه یزدان با قدمتی بیش از 250 سال در دهه 70 به‌عنوان یکی از پایانه‌های برتر صادراتی کشور شناخته می‌شد و حتی در سال 77 نیز مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای ایجاد بازار مرزی رسمی در این نقطه صادر شد.
وی تصریح کرد: این پایانه دارای امکاناتی چون 40 غرفه، جایگاه سوخت، 11 پست سازمانی و استقلال گمرکی است و در سال 96 نیز افغانستان موافقت خود را برای رسمی شدن این مرز اعلام کرده بود. با این حال، این ظرفیت ارزشمند پس از یک دهه تعطیلی، از سال 1400 به صورت محدود فعال شد و اکنون با مصوبه اخیر، به شکل رسمی و قانونی وارد چرخه تجارت بین‌الملل می‌شود.
لزوم افزایش گذرگاه‌های مرزی
مصطفی نخعی، نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به اهمیت توسعه گذرگاه‌های مرزی خراسان جنوبی با افغانستان اظهار کرد: گذشته از ماهیرود، سه گذرگاه مرزی دیگر شامل دوکوهانه، گلورده و یزدان وجود دارد که به دلیل عدم موافقت طرف افغانستانی تعطیل بوده‌اند. در این میان، موضوع یزدان در کارگروه ویژه مرز وزارت کشور به تصویب رسیده و در مراحل ابتدایی قرار دارد.
وی ادامه داد: درباره گذرگاه دوکوهانه نیز پیگیری‌های متعددی با وزارت کشور و وزارت امور خارجه انجام شده است. این موضوع به‌عنوان یکی از مطالبات جدی مردم نهبندان در سفر رئیس‌جمهور فقید به منطقه مطرح و به تصویب دولت رسید. اکنون با آماده شدن طرح توجیهی این گذرگاه، قرار است موضوع در نخستین کارگروه مرزی وزارت کشور بررسی شود تا به همراه یزدان برای تصویب نهایی به هیئت دولت ارسال شود.
نماینده نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: مقامات وزارت کشور، وزارت امور خارجه و دستگاه‌های امنیتی بر لزوم افزایش گذرگاه‌های مرزی اتفاق نظر دارند، چرا که این اقدام علاوه بر تقویت معیشت مرزنشینان، اجرای قوانینی همچون ساماندهی تجارت مرزی و تسهیل فعالیت‌های قانونی را به مراتب آسان‌تر خواهد کرد.
با وجود این دستاورد مهم، مطالبه مردم مرزنشین درمیان و نهبندان مبنی بر احیای دو گذرگاه «گلورده» و «دوکوهانه» همچنان پابرجاست و استاندار خراسان جنوبی نیز اعلام کرده است طرح توجیهی این دو معبر آماده شده و در کارگروه‌های تخصصی وزارت کشور پیگیری خواهد شد تا به مرحله تصمیم‌گیری نهایی برسد.
انتهای پیام/258