راهکارهای کاهش اضطراب کلاس اولی‌ها در آغاز سال تحصیلی
علیرضا روحی روانشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان، با اشاره به اهمیت توجه خانواده‌ها به شرایط روحی فرزندان در آستانه آغاز سال تحصیلی، عنوان کرد: شروع مهرماه به‌ویژه برای کلاس اولی‌ها با اضطراب، نگرانی و حتی چالش‌های رفتاری همراه است. این مسئله طبیعی است، اما والدین می‌توانند با رعایت نکات تربیتی، مسیر را برای ورود فرزندشان به مدرسه هموارتر کنند.
وی نخستین عامل مؤثر بر کاهش اضطراب را تجربه‌های پیشین کودک در جمع‌های اجتماعی دانست و اظهار کرد: اگر فرزند پیش از ورود به کلاس اول، تجربه حضور در کودکستان، مهدکودک یا جمع همسالان همسایه را داشته باشد، به‌مراتب راحت‌تر با فضای جدید کنار می‌آید. عادت به حضور در جمع و تعامل با دیگران، زمینه‌ساز کاهش تنش در روزهای ابتدایی مدرسه است.
این روانشناس با تأکید بر نقش وابستگی کودک به والدین تصریح کرد: گاهی والدین از اینکه کودکشان در خردسالی هنگام رفتن و آمدن به استقبال یا بدرقه می‌پردازد، خوشحال می‌شوند، اما باید توجه داشت که این نوع واکنش‌ها اگر بیش از حد تقویت شود، در آینده به شکل وابستگی شدید بروز می‌کند و مانعی برای استقلال رفتاری کودک خواهد شد. والدین باید از همان سال‌های نخست زندگی به‌تدریج مهارت جدایی و استقلال را به کودک آموزش دهند.
روحی به مسئله آزمون و خطا در دوران پیش از مدرسه اشاره کرد و گفت: برخی والدین اجازه نمی‌دهند فرزندشان حتی در امور ساده روزمره آزمون و خطا کند. در نتیجه کودک همیشه به‌دنبال تأیید والدین خواهد بود. حال تصور کنید چنین کودکی وارد فضای کلاس اول شود؛ در شرایطی که قرار است بدون حضور والدین تکالیف خود را انجام دهد، طبیعتاً با اضطراب زیادی مواجه خواهد شد.
وی یکی از عوامل مهم ایجاد استرس در کلاس اولی‌ها را فقدان مهارت‌های اجتماعی اولیه دانست و افزود: باید به کودکان فرصت داد تا خودشان در جمع همسالان تجربه ارتباط‌گیری و دوست‌یابی داشته باشند. زمانی که والدین به‌جای فرزندشان آغازگر ارتباط می‌شوند، مثلاً به‌جای او سلام می‌کنند یا برایش دوست انتخاب می‌کنند کودک نمی‌آموزد چگونه وارد جمع شود و این ناتوانی در شروع سال تحصیلی، به اضطراب بالایی منجر خواهد شد.
این مدرس دانشگاه اظهار کرد: والدین می‌توانند پیش از شروع مدرسه با استفاده از الگوهای رفتاری و داستان‌های ملموس به کودک کمک کنند؟ به عنوان مثال با بیان مثال‌هایی از تجربه مثبت دیگران مانند خواهر یا برادر بزرگ‌تر، عمو یا خاله می‌تواند نوعی استراتژی غیرمستقیم برای کودک باشد. وقتی کودک بشنود که دیگران با چه روش‌هایی توانسته‌اند دوست پیدا کنند یا بر اضطراب خود غلبه کنند، احساس می‌کند در این مسیر تنها نیست.
روحی افزود: یکی از اقدام‌های مؤثر والدین این است که ویژگی‌های یک دوست خوب را برای کودک توضیح دهند. مثلاً اینکه دوست واقعی کسی است که حرف زشت نمی‌زند، کارهایی را که معلم دوست ندارد انجام نمی‌دهد و در عوض رفتار مثبت دارد. چنین آموزش‌هایی موجب می‌شود کودک هم در جمع همسالان جایگاه بهتری پیدا کند و هم توجه معلم را جلب کند.
وی در بخش دیگری از گفت و گو بر اهمیت آمادگی تحصیلی پیش از ورود به مدرسه تأکید کرد و گفت: لازم است والدین قبل از آغاز رسمی کلاس‌ها برخی مقدمات آموزشی را در خانه تمرین کنند. این کار باعث می‌شود کودک در کلاس احساس عقب‌ماندگی نکند و حتی اگر در روزهای ابتدایی سرگرم بازیگوشی باشد، از روند یادگیری باز نماند. این آماده‌سازی مانند یک سکوی پرتاب است که اعتمادبه‌نفس کودک را بالا میبرد.
این روانشناس تصریح کرد: اضطراب کلاس اولی‌ها مسئله‌ای طبیعی است اما با همراهی خانواده، فرصت دادن برای استقلال، ایجاد تجربه‌های اجتماعی، الگوسازی مناسب و آماده‌سازی تحصیلی می‌توان این چالش را به فرصتی برای رشد شخصیتی و آموزشی کودک تبدیل کرد.
انتهای پیام/