آیتالله عابدینی: با وقف انسان از رضایت وجدان به مقام رضایت الهی میرسد
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، آیتالله عابدینی در همایش یاوران وقف که امروز در سالن همایشهای مجتمع امامزاده شاه سید علی(ع) برگزار شد اظهار کرد: انسان با حرکتهای متناهی و محدود خود، به مقصد نامتناهی نخواهد رسید. از آنجا که سرنوشت نامتناهی برای بشر مقدر شده، امکان ندارد که اعمال محدود در طول عمر، به نتیجهای نامتناهی منتهی شود. بنابراین، ضرورت دارد که امکان حرکت نامتناهی در هر لحظه برای انسان فراهم باشد، زیرا از جمع امور محدود، نتیجه نامتناهی حاصل نمیشود.
وی افزود: اگر انسان بخواهد در هر لحظه توان حرکت نامتناهی را داشته باشد، باید قوهای نامتناهی در وجود او شکل بگیرد؛ وگرنه از او حرکت نامتناهی سر نخواهد زد. در این مسیر است که انسان به سرمایهها و قوای درونی خود پی میبرد و در غیر این صورت دچار حسرت و خسران خواهد شد، چنانکه قرآن میفرماید: “إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ”.
این استاد حوزه با استناد به بیانات علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، سه مسلک اخلاقی را در حرکت انسان به سوی خداوند تبیین کرد و گفت: نخستین مورد، مسلک مدح و ذم است؛ در این مسلک، حرکت انسان بر اساس پسند یا ناپسند بودن عمل در نزد مردم است. این مسلک اگرچه با فطرت انسانی عجین شده و نقطه آغازین بیداری وجدان است، اما در حد اعمال دنیوی محدود باقی میماند.
وی دومین مسلک ثواب و عقاب دانست و تصریح کرد: در این مرحله، انسان اعمال خود را بر اساس دستورات الهی و به امید پاداش بیپایان اخروی انجام میدهد. این مسلک، که طریق پیامبران است، به دلیل جاودانگی جزای الهی، انسان را از محدودیتهای مسلک اول فراتر میبرد.
عابدینی به سومین مسلک با عنوان «حبیبی» اشاره و ابراز کرد: این مسلک که خاص نبی مکرم اسلام (ص) است، بالاترین سطح تعالی را نشان میدهد. در این مرحله، عمل فقط به دلیل دوست داشتن خداوند انجام میشود و پاداش و مجازات در انجام یا ترک آن مورد توجه نیست.
استاد حوزه علمیه با تطبیق این سه مسلک بر جریان وقف، به تحلیل جایگاه آن در جامعه پرداخت. وی نقطه آغازین وقف را بیداری وجدان انسانی دانست و اظهار داشت: فطرت انسان به گونهای آفریده شده که از دیدن سختیها و محرومیتها ناراحت میشود و به کمک همنوع خود میشتابد.
وی افزود: این بیداری وجدان اگرچه در جهان امروز، مبنای بسیاری از وقفهاست، اما حرکتی محدود است. وقف باید فراتر رفته و در مسیر اطاعت از امر الهی قرار گیرد. این حرکت نهتنها وجدان را آرام میکند، بلکه موجب اطاعت امر خدا میشود.
وی به دو آیه از سوره بقره اشاره کرد و تفاوت نیت را در پاداش وقف تبیین نمود. ایشان فرمود: در آیهای که وقف را “فی سبیل الله” میداند، عمل انفاق مانند یک دانه است که هفتصد دانه میدهد و خداوند آن را مضاعف میکند. اما در آیهای دیگر که نیت را “ابتغاء مرضات الله” (به دنبال رضایت خدا) قرار میدهد، پایه انفاق از “حبه” به “جنت” (باغ) تغییر میکند؛ به این معنا که تنها تفاوت در نیت، نتیجهای کاملاً متفاوت و بینهایت عظیم را به دنبال دارد.
عابدینی در بخش پایانی سخنان خود، به روایتی از حضرت عیسی (ع) اشاره کرد که فرمود: «قلب هر انسانی در گرو دارایی اوست. پس اموال خود را در آسمان سرمایهگذاری کنید تا قلبهای شما آسمانی شود» که وقف مصداق بارز این سرمایهگذاری است.
وی با اشاره به نذری که مادر حضرت مریم (س) داشت، گفت: مادر مریم فرزند خود را برای خداوند نذر کرد. این نذر، که نوعی وقف است، موجب شد خداوند مریم را به بهترین نحو پذیرفته و رشد دهد، تا جایی که روزیهای الهی بر سر سفره او حاضر میشد. این همان نتیجه نیتی والاست که سرمایهگذاری انسان زمینی را آسمانی میکند.
انتهای پیام/