اندیشههای نائینی پاسخگوی چالشهای معاصر است
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از اصفهان، آیتالله سید یوسف طباطبایینژاد در همایش بزرگداشت علامه محقق نائینی(ره) با اشاره به جایگاه علمی و اجتماعی این فقیه برجسته، سخنانش را با نقل روایتی از پیامبر اکرم(ص) آغاز کرد و گفت: مثل علما من امتی کمثل نجوم السماء، یهتدی بها فی ظلمات البر و البحر، فإذا انطمست النجوم تحیّروا؛ علما امت من همچون ستارگان آسماناند که مردم با نور آنها راه خود را مییابند و اگر این ستارگان خاموش شوند، مردم حتی اگر راه را بدانند، گمراه خواهند شد.
وی افزود: این روایت بهترین توصیف برای شخصیت علامه محقق نائینی است. ایشان افتخار همه ما، افتخار مردم اصفهان و افتخار کل شیعه است. نزدیک به یک قرن است که حوزههای علمیه از آثار، اندیشهها و شاگردان ایشان بهرهمندند و همچنان از کلمات و فرمایشات آن فقیه بزرگ الهام میگیرند.
نماینده ولیفقیه در استان اصفهان خاطرنشان کرد: محقق نائینی در کنار تدریس و تحقیق، صدها شاگرد برجسته تربیت کرد که برخی از آنان همچون آیتالله شاهرودی و آیتالله حکیم از مراجع عظام تقلید و از ارکان حوزههای علمیه شدند. از این جهت، نائینی همچنان بهعنوان چراغی فروزان در حوزهها میدرخشد و راه را برای طالبان علم روشن میکند.
آیتالله طباطبایینژاد در بخش دیگری از سخنانش به نقش اجتماعی و سیاسی محقق نائینی اشاره کرد و اظهار داشت:پیش از دوران مشروطه، حاکمیتها استبدادی بودند و قانون، دستور و اجرا همه در انحصار شاه بود؛ علما برای محدود کردن قدرت شاه و جلوگیری از خودکامگی او تلاش کردند و مشروطه را بهعنوان چارچوبی برای بستن افسار استبداد مطرح ساختند.
وی با بیان اینکه معنای مشروطه در اندیشه علمای آن دوران، مقید شدن شاه به قانون بود، توضیح داد: قوانین باید توسط مجلسی متشکل از نمایندگان مردم و تحت نظارت فقها و علما تصویب میشد تا حکومت از مسیر شریعت و عدالت خارج نشود. به همین دلیل، تقریباً همه علما با اصل مشروطه موافق بودند، چرا که استبداد را بدترین نوع حکومت میدانستند و معتقد بودند باید با قانون و نظارت علما مهار شود.
نماینده ولیفقیه در استان اصفهان در ادامه تأکید کرد: اندیشههای علمی و سیاسی محقق نائینی باید برای نسلهای امروز و فردا بازخوانی و تبیین شود، چرا که میراث او همچنان پاسخگوی نیازهای حوزههای علمیه و جامعه اسلامی در مواجهه با چالشهای معاصر است.
نائینی؛ جامعیت علمی و معنوی در کنار شاگردپروری
در ادامه این مراسم حجتالاسلاموالمسلمین عبدالامیر خطاط، استاد درس خارج فقه و قائممقام حوزه علمیه استان در ستایش جایگاه علامه محقق نائینی گفت: محقق نائینی شخصیتی نیست که بتوان در یک جمله توصیف کرد؛ جامعیت علمی و معنوی او نیازمند شرحها و توصیفهای متعدد است. نائینی نهتنها عالمی برجسته بود، بلکه شاگردپروری و تربیت نسلهای بعدی حوزه، از ویژگیهای برجسته اوست.
وی با بیان اینکه محقق نائینی در عبادت، تهجد و رازونیاز با خدا الگویی درخشان بود، ادامه داد: او در علم فقه و اصول، درسی داشت که همواره مورد توجه بزرگان و شاگردانش قرار گرفت. محقق نائینی در عین تهجد و شبزندهداری، هیچگاه از مسائل اجتماعی و سیاسی غافل نبود و نخستین کسی بود که مسائل اجتماعی را بهصورت خرد و کلان وارد فقه کرد. او با استدلالهای مستدل، نقش دین در اجتماع و سیاست را تبیین کرد و این جامعیت باعث شد که اندیشه و سیره او امروز چراغ راه حوزهها و جامعه اسلامی باشد.
این استاد حوزه همچنین به تأثیرگذاری محقق نائینی بر شاگردان و جامعه اشاره کرد و افزود: صدها مجتهد برجسته، از جمله مراجع تقلید معاصر، از مکتب علمی او بهره بردهاند. اندیشه و روش نائینی نهتنها حوزههای علمیه، بلکه فرهنگ و جامعه ایران را تحت تأثیر قرار داده و همچنان نورافکن مسیر علمی و اخلاقی است.
پیوند علم و سیاست در اندیشه نائینی
خطاط در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: اندیشههای اجتماعی و سیاسی محقق نائینی، از جمله تلاش او برای مشروطه و تعیین حدود حکومت بر اساس شریعت، نشاندهنده نگاه جامع او به دین و اجتماع است. نائینی علم را از سیاست جدا نمیدانست و همین نگاه موجب شد که حوزهها در مسیر هدایت جامعه نقشی تعیینکننده پیدا کنند.
دین از سیاست جدا نیست
در ادامه این مراسم، حجتالاسلام فرخ فال، دبیر کنگره بینالمللی علامه نائینی، گفت: مرحوم نائینی هیچگاه علم را از سیاست جدا نمیدانست و معتقد بود حاکمیت مشروع تنها در چارچوب شرع و با نظارت فقها و نمایندگان مردم معتبر است. او با هر نوع استبداد و بیقانونی مقابله میکرد و همین دیدگاه باعث شد در دوران مشروطه با دقت شروطی برای حاکمیت تعیین کند تا آزادی مردم در چارچوب اسلام تضمین شود.
وی خاطرنشان کرد: شخصیت نائینی و شیخ فضلالله نوری دو روی یک سکهاند؛ هر دو بر این باور بودند که دین از سیاست جدا نیست و حاکمیت استبدادی بدون اجازه فقها مشروعیت ندارد. نائینی با فقه و سیاست خود نشان داد که حوزههای علمیه میتوانند در هدایت جامعه نقش مؤثر و پیشرو داشته باشند.
فرخ فال در پایان سخنان خود تأکید کرد:درس بزرگ نائینی این است که علم و عمل اجتماعی و سیاسی باید همراه باشند و امروز نیز اتحاد حوزههای علمیه و حفظ احترام به مراجع و مفاخر دینی میتواند راهی برای مقابله با نفوذ و فشار دشمنان باشد.
انتهای پیام/170/