طرح ایجاد منطقه آزاد معدنی در خراسان جنوبی کلید خورد

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از بیرجند، خراسان جنوبی به‌عنوان یکی از معدنی‌ترین استان‌های کشور با بیش از 400 معدن غیرفعال، امروز با یک پیشنهاد مهم در مسیر تحول قرار گرفته است. فعالان حوزه معدن استان، با حمایت برخی از مقامات ارشد کشوری، خواستار ایجاد منطقه آزاد معدنی در این استان شده‌اند؛ طرحی که در صورت تحقق، می‌تواند تحولی بنیادین در توسعه اقتصادی شرق کشور رقم بزند.

خراسان جنوبی؛ استانی با ظرفیت‌های معدنی فراموش‌شده

استان خراسان جنوبی با دارا بودن پهنه‌ای به وسعت یک کشور، از جمله مناطقی در ایران است که دارای تنوع و غنای بالای ذخایر معدنی است. اگرچه سال‌هاست این ظرفیت‌ها از سوی کارشناسان، مسئولان و بخش خصوصی مطرح شده، اما تاکنون اقدام مؤثری برای استفاده بهینه از آن‌ها صورت نگرفته است. معادن غیرفعال، ماشین‌آلات فرسوده، نبود تسهیلات حمایتی، و موانع واردات تجهیزات معدنی تنها بخشی از مشکلات موجود در این حوزه است.

در همین راستا، احمد پروین، رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی بیرجند، با سابقه بیش از 30 سال فعالیت در حوزه معدن در گفتگو با خبرنگار تسنیم از پیشنهاد جدیدی سخن می‌گوید که می‌تواند سرآغاز یک دگرگونی اقتصادی در استان باشد.

پروین بیان کرد: پیشنهاد ایجاد منطقه آزاد معدنی در استان خراسان جنوبی، در یکی از جلسات اخیر با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت، مشاور مردمی رئیس‌جمهور و جمعی از مقامات استانی مطرح شده است. با توجه به حجم عظیم ذخایر معدنی در استان و عدم استفاده صحیح از این ظرفیت‌ها، ایجاد منطقه آزاد معدنی را به عنوان یک راهکار اساسی مطرح کردیم. خوشبختانه وزیر و برخی مقامات با این طرح همراهی کردند و مقرر شد یک گزارش جامع درباره ابعاد اجرایی آن تهیه شود.

دلایل و اهداف طرح

رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی بیرجند افزود: منطقه آزاد معدنی، بر اساس اظهارات طراحان، مدلی است مشابه مناطق آزاد تجاری-صنعتی، اما به طور خاص در خدمت بخش معدن خواهد بود. در این منطقه، واردات ماشین‌آلات معدنی، تجهیزات حفاری، دستگاه‌های فرآوری، و قطعات یدکی با تسهیلات ویژه گمرکی و مالیاتی انجام خواهد شد.

پروین گفت: وقتی ساکنان مناطق آزاد می‌توانند خودروهای خارجی را با قیمت مناسب وارد کنند، چرا معدن‌کاران خراسان جنوبی نتوانند یک دستگاه لودر یا بیل مکانیکی مدرن وارد کنند؟ این ماشین‌آلات ستون فقرات معادن هستند و تأخیر در نوسازی آن‌ها، یعنی تعطیلی معادن و بیکاری کارگران است.

ماشین‌آلات فرسوده، مانع توسعه معدن در خراسان جنوبی

علیرضا عابدی، نایب رئیس اتاق بازرگانی بیرجند و یکی دیگر از حامیان این طرح نیز با اشاره به شرایط وخیم تجهیزات معدنی استان گفت: اغلب ماشین‌آلات معادن در استان بیش از 20 سال عمر دارند و این باعث شده بهره‌وری کاهش یافته، هزینه‌های نگهداری بالا رفته و بسیاری از معادن دیگر توجیه اقتصادی نداشته باشند. با اجرای این طرح، امکان نوسازی ناوگان معدنی و بازگرداندن حداقل 300 تا 400 معدن غیرفعال به چرخه تولید وجود دارد.

ظرفیت‌های استراتژیک خراسان جنوبی برای تبدیل‌شدن به منطقه آزاد

وی بیان کرد: از نگاه کارشناسان، خراسان جنوبی ویژگی‌هایی چون موقعیت جغرافیایی خاص و مجاورت با کشور افغانستان، وجود مرز رسمی و فعال در منطقه، دسترسی به فرودگاه، راه‌آهن در حال توسعه، و مسیرهای ترانزیتی، هزینه‌های پایین‌تر بهره‌برداری نسبت به سایر استان‌ها و امنیت سرمایه‌گذاری و ظرفیت بالای نیروی انسانی محلی آن را برای اجرای چنین طرحی مناسب می‌سازد.

نایب رئیس اتاق بازرگانی بیرجند بیان کرد: استان زیرساخت‌های پایه را دارد و اکنون نوبت سیاست‌گذاری درست و جسورانه است در مدل منطقه آزاد بوروکراسی کاهش می‌یابد، سرمایه‌گذار رغبت پیدا می‌کند و تسهیل‌گری به جای مانع‌تراشی قرار می‌گیرد.

تحلیل اقتصادی طرح

عابدی گفت: بر اساس بررسی‌های اولیه انجام‌شده در کمیسیون معدن اتاق بازرگانی، اجرای این طرح می‌تواند نرخ بیکاری استان را حداقل 10 درصد کاهش دهد، سالانه هزاران میلیارد تومان ارزش افزوده در بخش معدن ایجاد کند، موجب رشد صادرات مواد معدنی و فرآوری‌شده شود. همچنین زمینه جذب سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه معدن را تسهیل نماید و روند مهاجرت معکوس را در استان رقم بزند.

وی افزود: برای تحقق این طرح، طراحان پیشنهادهای اجرایی مشخصی را مطرح کرده‌اند که از جمله آن می‌توان به تهیه طرح توجیهی جامع اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی، تشکیل کمیته ویژه استانی با محوریت اتاق بازرگانی و استانداری، جلب حمایت نمایندگان مجلس و شورای نگهبان برای تصویب قانونی طرح، مکاتبه رسمی با دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور و راه‌اندازی پایلوت در یکی از شهرستان‌های معدنی استان مانند نهبندان، طبس یا سربیشه اشاره کرد.

رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی بیرجند گفت: طرح ایجاد منطقه آزاد معدنی در خراسان جنوبی، یک ایده صرفاً محلی نیست؛ بلکه حرکتی در راستای سیاست کلان کشور برای توسعه شرق، جایگزینی معدن به جای نفت، و تحقق عدالت منطقه‌ای است. فعالان اقتصادی استان معتقدند زمان آن رسیده که این طرح از سطح ایده به مرحله اجرا وارد شود.

پروین از همه ظرفیت‌ها در اتاق بازرگانی، نمایندگان مجلس، نخبگان دانشگاهی و رسانه‌ها دعوت می‌کنیم تا این مطالبه را با صدایی واحد در سطح ملی مطرح کنند. خراسان جنوبی می‌تواند الگوی موفقی برای توسعه معدنی کشور باشد، به شرط آنکه اراده لازم برای حمایت از این طرح وجود داشته باشد.

انتهای پیام/ 258