اسنپ‌بک و شوک روانی بازار ارز/ چرا مشتری‌های نفت ایران تغییر مسیر نمی‌دهند؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، از دیروز، غرب رسما مکانیسم ماشه را علیه ایران کلید زد؛ مکانیزمی که به معنای بازگشت تحریم‌هایی است که پیش‌تر در سایه برجام کنار گذاشته شده بود.
اما این آغاز رسمی، بازارها را غافلگیر نکرد. هفته‌هاست که معامله‌گران در خیابان‌های فردوسی و حوالی سبزه‌میدان، قیمت‌ها را بر اساس «پیش‌خور» اثر این اتفاق بالا برده‌اند. دلار هر روز پله‌ای بالاتر رفت، سکه‌ها سنگین‌تر شدند و طلای آب شده با زمزمه بازگشت فشارها، یک‌شبه چند صد هزار تومان بالا کشید.
در تمام این روزها، بازی سوداگران و دلال‌ها پررنگ بوده است؛ جوی که با شایعه‌پراکنی و القای کمبود ارز و طلا، مردم را به خرید هیجانی کشاند و به التهاب بازار دامن زد. با این حال، در جبهه نفت – شریان اصلی اقتصاد ایران – روایت دیگری شکل گرفته است.
رضا پدیدار، نائب رئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم از جزئیات مقاومت نفت ایران در برابر فشارهای تازه و از تهدیدی سخن می‌گوید که کمتر دیده شده: سرمایه‌گذاری.
«در بحران‌ها، نفت ایران مشتری‌های خودش را دارد»؛ این جمله کلیدی رضا پدیدار، نائب رئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، شاید بهترین خلاصه برای روزهای پرتنش این هفته باشد؛ روزهایی که فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها، بازار ارز را ملتهب‌تر کرده و ذهن‌ها را به سمت آینده‌ای پرابهام کشانده است.
اثر روانی مکانیسم ماشه؛ بازی دلال‌ها در میدان آزاد ارز و طلا
پدیدار معتقد است اولین ضربه مکانیسم ماشه، روانی بوده و می گوید: پیامدهای روانی مکانیسم ماشه غیرقابل انکار است؛ اثرگذاری این پیامدها در افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر نیز کاملا مشهود بوده است.
او تاکید می‌کند این موج روانی را باید مدیریت کرد و لازم است کارشناسان و مسئولان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی با درایت خود نوسانات اقتصادی را شناسایی و مهار کنند. بعضی سوداگران و اخلالگران با ایجاد نگرانی در بازار، مردم را به خرید غیرمنطقی ارز و طلا سوق می‌دهند و نهادهای مسئول باید مقابل این اخلالگران بایستند.
نفت ایران؛ مسیر باز با وجود حصار تحریم‌ها
پدیدار از جبهه نفت خبر می‌دهد و معتقد است: با وجود بحران‌های دو دهه اخیر، توانستیم مشتری‌های سنتی برای فروش نفت ایران داشته باشیم. میزان تولید نفت خام کشور برای مصرف داخلی و صادرات به بالای 3.6 میلیون بشکه در روز رسیده است.
به گفته او، حتی در تحولات اخیر، اتحادیه اروپا و آمریکا نتوانستند جلوی خرید مشتریان سنتی نفت ایران را بگیرند و تولید نفت ایران به همان شیوه قبل ادامه دارد.
او می‌گوید پیوند با این مشتری‌ها باید حفظ شود و ادامه می دهد: باید ارتباطات جهانی با مشتریان سنتی را تثبیت کنیم و با کشورهایی که با ما در تضاد نیستند، روابط نفتی گسترده‌تری داشته باشیم. همچنین میان درآمدهای ارزی حاصل از فروش فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی و واردات مواد اولیه برای این صنعت باید تعادل ایجاد شود تا بتوانیم مقابل مکانیسم ماشه و تحریم‌های آمریکا مقاومت کنیم.
سرمایه‌گذاری؛ قربانی خاموش اسنپ‌بک
نائب رئیس فدراسیون صنعت نفت ایران به تهدید دیگری اشاره می‌کند و می گوید: سرمایه‌گذاری موتور محرک اقتصاد و کلید اشتغال‌زایی و رفاه عمومی است. یکی از اثرات اسنپ‌بک بر فرهنگ و رفتار عمومی، کاهش روند سرمایه‌گذاری در کشور است.
همچنین به گفته پدیدار، تاثیر مستقیم مکانیسم ماشه بر سرمایه‌گذاری غیرقابل انکار است. نرخ سرمایه‌گذاری در سال‌های گذشته رضایت‌بخش نبوده و حالا باید سیاست‌هایی اتخاذ کنیم تا در این شرایط به رشد مطلوب برسیم.
او هشدار می‌دهد که مکانیسم ماشه چالش‌های سرمایه‌گذاری را برجسته خواهد کرد. وزارت اقتصاد و بانک مرکزی باید با اطلاع‌رسانی حرفه‌ای و کنترل انتظارات تورمی، سرمایه‌گذاری را پیش‌بینی‌پذیرتر کنند.
پدیدار می گوید: امروز نیاز داریم که دولت و نهادهای مرتبط با امکانات موجود، مشوق‌های لازم برای سرمایه‌گذاری را در شرایط فعال شدن مکانیسم ماشه فراهم کنند.
چرا مشتری‌های نفت ایران تغییر مسیر نمی‌دهند؟
بر اساس داده‌های بازار انرژی، سه دلیل مهم موجب شده نفت ایران همچنان جریان داشته باشد:
1. شبکه پایدار مشتری‌های سنتی در آسیا و آفریقا که سابقه طولانی همکاری دارند.
2. توان عرضه پایدار بالای 3.6 میلیون بشکه در روز که کمبود بازار را پوشش می‌دهد.
3. قراردادهای بلندمدت و مسیرهای فروش غیرغربی که از دایره نفوذ اتحادیه اروپا و آمریکا خارج است.
این مسیر ادامه دارد
با وجود موج روانی مکانیسم ماشه و التهاب بازار ارز و سرمایه‌گذاری، ستون‌های بازار نفت ایران همچنان استوار مانده است. ارتباطات سنتی و مسیرهای فروش تثبیت‌شده، اجازه توقف این جریان را نمی‌دهند. کارشناسان معتقدند با مدیریت دقیق منابع ارزی، مقابله با دلالان و حفظ روابط بین‌المللی غیرهمسو با تحریم‌ها، می‌توان فشارها را مهار کرد.
بنابراین و با استناد به اظهارات فعالان اقتصادی در این بخش باید تأکید کرد که، جای نگرانی نیست؛ بازار نفت ایران پیش‌تر آزمون فشار را گذرانده و امروز نیز، در برابر تحریم‌های تازه، همان مسیر را ادامه می‌دهد.
انتهای پیام/