عدالت درمانی در خوزستان؛ نسخه‌ای از دل میدان
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از اهواز، در استانی که سال‌هاست میزبان صنایع عظیم و ظرفیت‌های قابل اتکاء بوده، هنوز دسترسی به خدمات درمانی اولیه برای بسیاری از ساکنان مناطق محروم، امری دشوار و گاه ناممکن است. خوزستان، با تمام داشته‌های اقتصادی و استراتژیک، همچنان با کمبودهای جدی در حوزه سلامت عمومی مواجه است؛ واقعیتی که فارغ از آمارهای رسمی در صف‌های طولانی درمانگاه‌های سیار و نگاه‌های نگران بیماران دیده می‌شود.
در چنین شرایطی، گروهی از پزشکان، دندان‌پزشکان، جراحان و دانشجویان داوطلب با تشکیل قرارگاه جهادی نسل سومی‌ها، یک ماه کامل در استان مستقر شدند تا بخشی از این خلأ را پر کنند. درمانگاه‌های ثابت و سیار در شهرستان‌های هدف راه‌اندازی شد، بیماران از شهرهای اطراف مراجعه کردند، خدمات تخصصی ارائه شد و امید دوباره در چهره‌ها جان گرفت.
بزرگ‌ترین اردوی سانترجراحی، فراتر از یک حرکت انسان‌دوستانه، بازتابی از شکاف‌های عمیق در نظام سلامت است؛ شکافی که تنها با حضور داوطلبانه نیروهای متخصص پر نمی‌شود و نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌گذاری‌های درمانی، تخصیص منابع و اولویت‌بندی مناطق محروم است.
در روزهای پایانی اردوی جهادی پزشکی در استان خوزستان، خبرنگار خبرگزاری تسنیم به سراغ سالار کاویانی، مسئول قرارگاه جهادی نسل سومی‌ها رفت تا گزارشی از روند اجرای اردو، چالش‌های میدانی و دستاوردهای درمانی این حرکت داوطلبانه تهیه کند.
کاویانی در ابتدای گفت‌وگو با اشاره به ساختار اردو می‌گوید: اردوی جهادی خوزستان به‌مدت یک ماه برگزار شد. درمانگاه ثابت در دزفول راه‌اندازی شد و تیم‌های سیار به شهرستان‌های ابادان، خرمشهر، شادگان، کارون، سردشت، امیدیه، گتوند، شیهون و آغاجاری اعزام شدند؛ در شوش و شوشتر درمانگاه مستقر نبود، اما بیماران به محل اردو مراجعه داشتند و خدمات دریافت کردند.
وی با اشاره به حجم خدمات دندانپزشکی ارائه‌شده ادامه داد: در مجموع بیش از 3000 خدمت دندانپزشکی شامل ترمیم، کشیدن، جرم‌گیری، آموزش بهداشت دهان و درمان‌های تخصصی انجام شد. در شهرستان آغاجاری به‌تنهایی 700 خدمت ثبت شد که نشان‌دهنده نیاز بالای منطقه است.
مسئول قرارگاه جهادی نسل سومی‌ها در رابطه با خدمات پزشکی تخصصی ارائه شده می‌افزاید: درمان‌های تخصصی در حوزه‌های داخلی، چشم، گوارش، ارتوپدی، آندوکلون، ENT و داروهای رایگان ارائه شد. ظرفیت انجام 150 عمل تعویض مفصل فراهم بود. بیماران چشم برای جراحی معرفی شدند و مراحل درمان آن‌ها در تهران پیگیری می‌شود.
کاویانی تصریح می‌کند: تعداد اندکی از افراد نیازمند با معرفی‌نامه رسمی کمیته امداد، بهزیستی یا فرمانداری شهرستان‌ها به تهران اعزام می‌شوند و درمان در بیمارستان‌های طرف قرارداد قرارگاه، به‌صورت رایگان انجام می‌شود؛ این فرآیند با هماهنگی کامل و پیگیری مستمر انجام می‌گیرد.
وی درخصوص ترکیب گروه درمانی حاضر در اردو گفت: در این اردو 120 دندان‌پزشک، 60 پزشک متخصص و فوق‌تخصص‌و 50 نفر کادر اجرایی حضور داشتند. همه نیروها داوطلبانه و بدون دریافت حق‌الزحمه در اردو شرکت کردند و این مشارکت نشان‌دهنده عمق باور به مسئولیت اجتماعی در میان جامعه پزشکی است.
مسئول قرارگاه جهادی نسل سومی‌ها با اشاره به چالش‌های اجرایی اردو می‌گوید: راه‌اندازی درمانگاه‌ها در برخی مناطق با محدودیت زیرساختی مواجه بود. تأمین تجهیزات، مدیریت مراجعات بالا و هماهنگی با نهادهای محلی از جمله چالش‌های اصلی بود. با این حال، استقبال مردم، همکاری نهادهای استانی و انگیزه بالای تیم درمانی موجب شد تا روند برگزاری با موفقیت اجرا شود.
کاویانی در بخش پایانی این گفت‌وگو اعلام کرد: برنامه‌ریزی برای اردوی بعدی در حال انجام است. استان‌های هرمزگان و لرستان به‌عنوان گزینه‌های احتمالی مطرح هستند. تصمیم‌گیری نهایی پس از بررسی ظرفیت‌ها، نیاز مناطق و هماهنگی با نهادهای مسئول انجام خواهد شد.
وی همچنین از مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان، مدیر کل کمیته امداد استان خوزستان، ریاست دانشگاه علوم پزشکی دزفول، معاونت سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان و نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی جهت حمایت در اجرای اردو قدردانی کرد.
پایان اردوی جهادی پزشکی در خوزستان؛ خدمات رایگان در 12 شهرستان
همچنین علیرضا پاک‌نژاد، مسئول برگزارکننده اردوی جهادی پزشکی خوزستان، در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم از پایان موفقیت‌آمیز این برنامه خبر داد.
به گفته وی، این اردو پس از ماه‌ها برنامه‌ریزی و هماهنگی با نهادهای استانی، از ابتدای مهرماه آغاز شد و تا 16 مهر ادامه داشت.مقر اصلی اردو در شهرستان دزفول مستقر بود و درمانگاه‌های سیار به شهرستان‌هایی مانند سردشت، مسجدسلیمان، خرمشهر، گتوند، آغاجاری، شیهون، شوش، کرخه و شوشتر اعزام شدند. خدمات درمانی در حوزه‌های تخصصی ارتوپدی، چشم، گوارش، داخلی، زنان، قلب، کبد و دندانپزشکی به‌صورت رایگان ارائه شد.
پاک‌نژاد با اشاره به حضور داوطلبانه پزشکان و اساتید دانشگاهی تصریح کرد: در کنار خدمات درمانی، آموزش پزشکی نیز در دستور کار قرار گرفت و بین 7 تا 10 هزار خدمت آموزشی در استان ارائه شد.
جهاد سلامت در خوزستان؛ تجربه‌ای فراتر از داوطلبی
اردوی جهادی پزشکی قرارگاه نسل سومی‌ها در خوزستان، فراتر از یک اقدام داوطلبانه نشان داد که ظرفیت‌های مردمی حوزه سلامت در صورت سازماندهی صحیح، می‌توانند بخشی از خلأهای ساختاری را پوشش دهند.
حضور گسترده گروه‌های درمانی، استقبال بالای بیماران و حجم خدمات ارائه‌شده، گواهی بر نیاز جدی مناطق محروم به چنین مداخلاتی است. با وجود چالش‌های اجرایی، محدودیت زیرساخت‌ها و فشار کاری بالا، اردو با موفقیت به پایان رسید. اما این پایان، نقطه‌ای برای توقف نیست؛ بلکه آغازی بر بازنگری سیاست‌های درمانی، تقویت زیرساخت‌های سلامت در مناطق کم‌برخوردار و حمایت هدفمند از حرکت‌های جهادی تخصص‌محور است.
اگر قرار است، عدالت درمانی از شعار به واقعیت تبدیل شود، چنین اردوهایی باید بخشی از برنامه‌ریزی مستمر نظام سلامت کشور باشند.
گزارش از مینوفر چراغی
انتهای پیام/