توزیع عادلانه مالیات با مشارکت دادن مودیان در تعیین محل مصرف

به گزارش خبرگزاری تسنیم، طاهر سماواتی کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی با اشاره به افزایش اعتماد عمومی به نظام مالیاتی با طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها گفت: طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها از جمله برنامه‌های نوآورانه دولت در حوزه مالیات و حکمرانی اقتصادی است که در مدت کوتاهی توانسته تحولی بزرگ در رابطه مردم و نظام مالیاتی ایجاد کند. این طرح نه‌تنها به شفافیت در هزینه‌کرد منابع عمومی کمک کرده، بلکه با مشارکت دادن مودیان در تعیین محل مصرف مالیات، اعتماد عمومی را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.

وی افزود: اکنون هر مودی می‌تواند تعیین کند مالیاتش در چه پروژه‌ای و در کدام منطقه هزینه شود؛ این انتخاب پروژه‌های متنوعی را شامل خواهد شد که از تکمیل یک مدرسه یا بیمارستان گرفته تا توسعه شبکه آب، برق و راه در مناطق مختلف کشور همگی جزو انتخاب‌های مردم قرار دارد. این تغییر ساده اما بنیادین، مالیات را از یک تکلیف اجباری به یک مشارکت داوطلبانه تبدیل کرده است. مودیان امروز احساس می‌کنند مالیاتشان بخشی از نقش آنان در توسعه کشور است، نه صرفا پرداختی به دولت؛ بنابراین مشارکت یافتن مردم در تعیین محل مصرف مالیات، قدرت انتخاب جدیدی به مردم اعطا می‌کند که به سبب آن امکان تحقق حکمرانی مردمی محقق خواهد شد.

سماواتی با اشاره به موفقیت طرح مذکور در سال 1403 در تامین مالی و بهره‌برداری از 1915 پروژه عمرانی در سطح کشور گفت: عملکرد طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها در سال 1403 نشان داد که این رویکرد مردمی تا چه اندازه موفق بوده است. بر اساس آمار رسمی، بیش از 1915 پروژه عمرانی در سراسر کشور با منابع حاصل از مالیات‌های نشان‌دار شده تکمیل و بهره‌برداری شدند. این تجربه موفق موجب شد که دولت تصمیم بگیرد در سال 1404 اعتبارات مربوط به این طرح را 50 درصد افزایش دهد.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین آثار اجتماعی این طرح، افزایش اعتماد مردم به نظام مالیاتی است. با اجرای طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها، هر فرد می‌تواند به‌صورت دقیق ببیند مالیاتش در چه پروژه‌ای و با چه نتیجه‌ای صرف شده است. همین شفافیت و قدرت انتخاب و اختیار، موجب خواهد شد تا بسیاری از مودیان داوطلبانه‌تر و با اطمینان بیشتری مالیات پرداخت کنند. به بیان دیگر، این طرح با ایجاد حس مشارکت و پاسخگویی، نوعی اعتماد متقابل بین دولت و مردم ایجاد کرده که زمینه‌ساز افزایش درآمدهای پایدار مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی در کشور است.

سماواتی با اشاره به توزیع عادلانه مالیات از مسیر مشارکت مردم در تعیین محل مصرف مالیات گفت: در قالب طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها، مسئله توزیع عادلانه مالیات را نیز حل کرده است زیرا مردم مستقیما انتخاب محل مصرف مالیات را مشخص می‌کنند و دیگر شبهه نبود سازوکار عادلانه برای تخصیص مالیات وجود نخواهد داشت و اکنون مودیان می‌توانند مالیات خود را به سمت پروژه‌هایی هدایت کنند که از نظر آنان برای منطقه یا حوزه مورد نظرشان اولویت دارد. این سازوکار، موجب تحقق عدالت در توزیع منابع عمومی و تقویت حس رضایت در میان مردم شده است.

وی در پایان گفت: شفافیت در هزینه‌کرد مالیات‌ها رخ داده به وسیله طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها، علاوه بر افزایش اعتماد عمومی، تأثیر قابل‌توجهی در افزایش تمکین مالیاتی دارد. همچنین وقتی مسیر هر مالیات مشخص و قابل ردیابی است، امکان انحراف منابع یا هزینه‌کرد خارج از برنامه از بین می‌رود. به همین دلیل، این طرح یکی از مهم‌ترین اقدامات شفافیت‌زا در نظام مالی کشور است.

انتهای پیام/