جنبه‌های علمی و اجتهادی امام خمینی(ره) باید تبیین شود
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل در مراسم رونمایی از کتاب «خطابات قانونی» که در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم برگزار شد، با تأکید بر ضرورت ترویج ادبیات علمی امام خمینی(ره) در حوزه‌های علمیه، گفت: با وجود جایگاه والای امام در فقه و اصول، هنوز غربت علمی ایشان در فضای حوزوی و دانشگاهی به‌چشم می‌خورد و لازم است تلاش‌ها برای معرفی ابتکارات علمی و روش‌شناسی خاص ایشان گسترش یابد.
وی اظهار کرد: اگر مجموعه‌ای بتواند ادبیات علمی و فکری امام خمینی(ره) را در جامعه علمی رواج دهد، بی‌تردید عمق نفوذ اندیشه امام افزایش خواهد یافت. صرف شهرت سیاسی و اجتماعی امام، برای معرفی جایگاه علمی ایشان کافی نیست و لازم است جنبه‌های علمی و اجتهادی ایشان بیش از پیش تبیین شود.
فاضل افزود: امام خمینی(ره) در آغاز راه علمی خود با دو چالش عمده روبه‌رو بودند؛ نخست شهرت ایشان به فلسفه و عرفان که باعث شد توجه لازم به مباحث اصولی و فقهی ایشان صورت نگیرد. حتی نقل شده است که در ابتدای تدریس اصول فقه، برخی از حوزویان با تعجب می‌پرسیدند: “ایشان اصول هم تدریس می‌کنند؟”
این استاد حوزه علمیه با اشاره به سبک متمایز امام خمینی(ره) در تحقیق و تدریس، گفت: امام در ورود به مباحث علمی، روشی آزاد و اجتهادی داشتند. در مباحث فقهی، برخلاف برخی روش‌های سنتی که محور را بر متن و شرح می‌گذارند، امام با آزادی فکری و تحلیلی به بررسی موضوعات می‌پرداختند.
وی افزود: در حوزه نجف، نظام علمی خاصی حاکم بود و امام با نگاه متفاوت خود گاه در معرض بی‌توجهی یا داوری‌های نادرست قرار می‌گرفتند. با این حال ایشان با استقلال فکری و دقت نظری، ابتکارات مهمی در اصول و فقه ارائه کردند.
فاضل با اشاره به اینکه هنوز «غربت علمی امام» به‌طور کامل از میان نرفته است، گفت: با وجود تلاش‌های فراوان شاگردان و پژوهشگران، هنوز بسیاری از ابعاد فکری و اصولی امام مورد توجه کافی قرار نگرفته است. حتی برخی شاگردان و منتسبان به امام نیز در این زمینه ورود جدی نکرده‌اند.
وی از تلاش‌های مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی و دیگر بزرگان در احیای فقه و اصول امام تقدیر کرد و افزود: آنان سهم بزرگی در معرفی اندیشه اجتهادی امام داشتند، اما هنوز کارهای فراوانی در این زمینه باقی مانده است.
این پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه آرای امام خمینی(ره) حاصل اندیشه‌ای عمیق و تحلیل‌محور است، تأکید کرد: مباحث امام آسان و سطحی نیست و به همین دلیل، همه ظرفیت فهم و تحلیل آن را ندارند. در آثار ایشان، دقت و تعمق علمی حاکم است و این امر نیازمند بازخوانی جدی و نظام‌مند است.
فاضل خاطرنشان کرد: همان‌گونه که امام در حوزه معقول (فلسفه و عرفان) صاحب‌نظر بودند، در اصول فقه نیز چارچوبی تحلیلی و ساختار یافته ارائه دادند که می‌تواند راه‌گشای پژوهش‌های نو در عرصه اجتهاد باشد.
وی در پایان بیان کرد: مراکز علمی و پژوهشی می‌توانند با برگزاری نشست‌ها، دعوت از اساتید و شناسایی پژوهش‌هایی که همسو با اندیشه‌های امام است، جریان تازه‌ای در معرفی و احیای ادبیات فقهی و اصولی امام خمینی ایجاد کنند. گسترش ادبیات علمی امام نه‌تنها پاسداشت میراث فکری ایشان است، بلکه به پویایی و نوآوری در نظام علمی حوزه نیز کمک خواهد کرد.
انتهای پیام/