واکاوی پرونده تلخ "سارینا" در سمنان/ کودکآزاری در سایه عادیسازی خشونت!
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از سمنان، این اظهارات از یک مقام مسئول در حوزه فرهنگی و اجتماعی استان سمنان، بر نقش محوری محیط خانواده در پیشگیری یا وقوع کودکآزاری تأکید میکند.
در توضیح این “غفلت” میتوان به عواملی همچون مشکلات روانی و عاطفی والدین، مانند مشکل در کنترل خشم، آستانه تحمل پایین، افسردگی و ناکامی اشاره کرد که خطر بروز خشونت را افزایش میدهد.
البته باید توجه داشت که این مسئله تنها به سمنان محدود نیست؛ آمارهای ملی نشان میدهند که 86 درصد از کودکآزاریها توسط پدر و مادرها صورت میگیرد. از سوی دیگر، برخی صاحبنظران بر این باورند که فرهنگ استبدادی حاکم بر حوزه پرورش کودکان و عادیتلقی شدن خشونت از دیرباز، به عنوان بستری برای تداوم این پدیده عمل کرده است. خطای عرف در تشخیص مرز میان “تنبیه متعارف” و “کودکآزاری” نیز از چالشهای عمده در این زمینه است.
واقعیتهای تلخ؛ پروندهای قدیمی اما تلخ از یک تراژدی
اگرچه به ادعای مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان، آمار کودک آزاری در این استان بسیار محدود است؛ اما نگاهی به یک پرونده قدیمی تلخ از کودک آزاری در این استان نشان میدهد که هیچ گاه نمیتوان کودکان را از این سرنوشت تلخ مصون دانست.
بر اساس گزارشها، این کودک در حضور پدر و مادرش توسط یک مرد سوم “برای ترساندن” مورد ضرب و شتم وحشیانه قرار گرفته بود. این اتفاق در مهرماه سال 1396 پزشک معالج وی از جراحتها، سوختگیهای متعدد و خونریزی مغزی در ناحیه چشم سارینا خبر داده است. سکوت و عدم اعتراض والدین در برابر این واقعه، مصداق عینی “غفلت” است.
بر اساس اخبار در آن زمان، والدین سارینای پنج ساله وی را به بیمارستان امیرالمومنین سمنان منتقل کردند.سارینا دچار جراحت ها و سوختگی های متعدد بود و بلافاصله در بخش آی سی یوی بیمارستان امیرالمومنین بستری شد.
دکتر پانته آ تاجیک پزشک معالج سارینا گفت: این دختر پنج ساله در حال خفگی به کارکنان بیمارستان تحویل داده شد و علاوه بر جراحت و خونریزی های سطحی، دچار خونریزی مغزی در ناحیه چشم است.
وی گفت: با تلاش پزشکان، سطح هوشیاری این کودک افزایش یافته و حال وی بهبود یافت.
سرهنگ پیوندی معاون وقت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان سمنان هم با تایید این کودک آزاری گفت: در تحقیقات مشخص شده این کودک شاهد اتفاقی بوده و شخص سومی در حضور پدر و مادرش، او را برای ترساندن از اینکه مساله را بازگو نکند، کتک زده است.
این پرونده، که کمتر از یک هفته پس از قتل یک کودک دو ساله به نام “اهورا” توسط پدرخواندهاش در رسانهها انعکاس یافت، نشان میدهد کودکآزاری پدیدهای تکرو و استثنایی نیست.
پرونده سارینای پنج ساله در سمنان، تصویری هولناک از عمق فاجعه را نمایان میسازد.
چارچوبهای ناقص حقوق؛ قوانین و کاستیها
در سطح قانونی، کودکآزاری از سال 1381 به عنوان یک “جرم عمومی” شناخته شده و پیگیری آن منوط به شکایت شاکی خصوصی نیست. با این حال، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب همان سال با ایراداتی جدی مواجه است. از جمله این کاستیها میتوان به عدم پیشبینی ضمانت اجرای مناسب برای کودکآزاری در ماده 2، ابهام در مفهوم “حدود متعارف تنبیه و تأدیب” و مجازاتهای نامتناسب اشاره کرد. برای مثال، مجازات تعیینشده برای کودکآزاری در ماده 4 این قانون، تنها سه تا 6 ماه حبس یا جزای نقدی است، که در بسیاری از پروندهها حتی از این مجازات سبک نیز دریغ میشود.
شهر دوستدار کودک؛ از عنوان تا واقعیت
موضوعات مرتبط با کودکان تنها منحصر به موضوه کودک آزاری نیست؛ کودکان مانند دیگر اقشار سنی در جامعه حق زندگی داشته و باید بسترهای لازم برای شادی و نشاط آنان در جامعه فراهم شود. تأکید مهدی شاهب بر لزوم عینیسازی عنوان “شهر دوستدار کودک” برای سمنان، گویای ابعاد محیطی و اجتماعی مسئله است. در این میان نقد اصلی متوجه شهرداریها است که باید فضاهای شهری، بهویژه پارکها را متناسب با نیازهای کودکان ساماندهی کنند.
واگذاری فضاهای بازی به بخش خصوصی و تبدیل آنها به مکانهای پولی، روندی است که باید متوقف شده و اصلاح شود. هفته ملی کودک میتواند فرصتی برای بازنگری در این سیاستها و ایجاد “هستههای کودک” در برنامه ریزی شهری باشد.
راهکارهای پیشرو
کارشناس ارشد علوم اجتماعی در این زمینه معتقد است که در بررسی ابعاد کودکآزاری باید به چند نکته توجه جدی داشت.
آذر پژمان افزود: خانواده به عنوان کانون اصلی این موضوع بحرانی، هم نقش محافظت کننده از کودکان دارد و هم میتواند آزار کودک را سبب شود..
وی با اشاره به قوانین موجود با ضعفهای اجرایی و کیفرهای نامتناسب عنوان کرد: فضای شهری ناامن که در عمل به نیازهای رشدی کودکان پاسخگو نیست نیز یکی از مواردی است که باید به آن توجه کرد.
به گفته پژمان، فرهنگ سنتی که در مواردی خشونت را عادی میپندارد نیز از جمله مواردی است که دست اندرکاران و برنامه ریزان در این زمینه باید به آن توجه کنند.
وی با اشاره به راهکارهای موجود برای پیشگیری از این پدیده شوم بیان کرد: فرهنگسازی و آموزش نخستین اقدامی است که باید به صورت فراگیر مورد توجه قرار گیرد. اجرای برنامههای آموزشی برای والدین دربارهٔ مهارتهای فرزندپروری و مدیریت خشم موضوعی است که امروز بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد.
این کارشناس ارشد علوم اجتماعی با تأکید بر لزوم بازبینی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان و تعیین مجازاتهای بازدارندهتر در راستای تقویت قوانین در این زمینه تصریح کرد: امروز لازم است تا با ایجاد و تقویت نهادهایی مانند “دفتر حمایت از کودکان” در مراجع قضایی یا هر مرجع اجتماعی دیگری، حمایت جدی از قربانیان پدیده شوم کودک آزاری صورت گیرد.
به هر روی، اظهارات مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان، زنگ هشداری برای خانوادههاست تا کمی بیشتر از گذشته به فکر آینده فرزندان خود بوده و به ابعاد پدیده شوم کودک آزاری و گستردگی دامنه آن بیندیشند و همچنین تلنگری جدی برای مسئولان برای برنامهریزی در راستای کاهش هرچه بیشتر زمینه آن است.
انتهای پیام/.