رونمایی کتاب «خطابات قانونی»؛ تبیین جدیدی از احکام شرعی امام خمینی(ره)

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین عباس کمساری، رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) قم در مراسم رونمایی از کتاب «خطابات قانونی» که در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم برگزار شد با اشاره به رسالت این موسسه در زمینه ترویج اندیشه‌های امام راحل بیان کرد: مانایی یک اندیشه در گرو تدوین، تحلیل، تفسیر و بررسی مستمر آن است.

وی افزود: برگزاری نشست‌های نقد و بررسی، مسیر را برای نویسندگان و پژوهشگران هموار می‌سازد و باعث رونق فعالیت‌های علمی و پژوهشی می‌شود.

رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) قم، گفت: موسسه برای رونمایی ماهانه از آثار جدید و برگزاری جلسات نقد و بررسی آثار برنامه‌ریزی کرده است.

 کمساری در پایان ضمن تقدیر از پژوهشگران آثار امام‌خمینی(ره) بیان کرد: علما، فضلا و محققان باید بیش از پیش در مسیر تولید علمی گام بردارند تا رسالت این موسسه به‌درستی تحقق یابد و شاهد رونق فعالیت‌های علمی باشیم.

نظریه خطابات قانونی، تبیین علمی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره احکام شرعی است

حجت‌الاسلام امین صدوقی، نویسنده کتاب «خطابات قانونی، آثار و پیامدها» در مراسم رونمایی از کتاب «خطابات قانونی»، اظهار کرد: کتاب خطابات قانونی در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل نخست، مفاهیم و کلیات نظریه مورد بررسی قرار گرفته و واژگان کلیدی دخیل در تحلیل و تحقیق بحث، از جمله حکم، خطاب، قانون و انحلال تبیین شده‌اند.

وی افزود: در بخش مربوط به واژه حکم، معنای لغوی، اصطلاحی و اقسام آن بررسی شده و دیدگاه امام خمینی(ره) درباره حقیقت حکم شرعی و نیز آرای سایر علما در این زمینه تشریح گردیده است. سپس در ادامه، مفهوم خطاب به عنوان رکن اصلی نظریه خطابات قانونی تحلیل شده تا روشن شود مراد از «خطاب» در این نظریه چیست و چه انواعی دارد.

این پژوهشگر حوزه علمیه قم در ادامه تصریح کرد: در گام بعد، واژه قانون و اصطلاحات مرتبط با آن بررسی شده است. در این بخش، تفاوت قوانین حقوقی با احکام شرعی و همچنین مفهوم انحلال، که نظریه‌ای در برابر خطابات قانونی محسوب می‌شود، به‌طور مفصل مورد واکاوی قرار گرفته است.

تبیین مبادی و پیش‌فرض‌های نظریه امام خمینی(ره)

 صدوقی با اشاره به محتوای فصل دوم کتاب گفت: در این فصل، مبادی و پیش‌فرض‌های نظریه خطابات قانونی مورد بحث قرار گرفته است. از جمله، این مسئله که آیا اوامر و نواهی شرعی به طبایع تعلق می‌گیرند و ارتباط این موضوع با نظریه خطابات قانونی چیست.

وی با بیان اینکه برخی اندیشمندان این نظریه را همان نظریه تعلّق اوامر و نواهی به طبایع دانسته‌اند، افزود: در کتاب نشان داده‌ام که این دو نظریه از یکدیگر متمایزند و تفاوت‌های محتوایی دارند.

بررسی مراتب حکم، عرف عقلایی و اقسام قضایای شرعی

نویسنده کتاب خطابات قانونی ادامه داد: از دیگر مباحث مطرح‌شده در این فصل، موضوع تفسیر عموم و اطلاق و جایگاه آن در نظریه امام خمینی(ره) است. همچنین بحث مراتب حکم، نقش عرف و سیره‌های عقلایی در قانون‌گذاری و تقسیم قضایای شرعی به حقیقی و خارجی به‌عنوان مقدمات نظریه مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: شناخت دقیق نظریه امام خمینی(ره) نیازمند تحلیل درست از رویه‌های عقلایی در قانون‌گذاری است؛ ازاین‌رو مباحث مربوط به عرف و سیره عقلا به تفصیل بررسی شده‌اند.

 صدوقی همچنین درباره نظریه رقیب خطابات قانونی اظهار داشت: پیش از ورود به شرح نظریه امام خمینی(ره)، نظریه انحلال که دیدگاهی در مقابل خطابات قانونی است، مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. این نظریه به‌صورت منقح در آثار مرحوم نائینی مطرح شده و شاگردان ایشان، از جمله آیت‌الله خویی، نیز آن را بسط داده‌اند.

وی بیان کرد: اگرچه در بسیاری از متون فقهی به‌صراحت از نظریه انحلال یاد نشده، اما آثار و لوازم آن در فتاوای فقیهان، از جمله در عروه الوثقی مرحوم سید یزدی، مشاهده می‌شود. در این کتاب، ادله موافقان و مخالفان نظریه انحلال و پاسخ‌های امام خمینی(ره) به آن، با دقت تحلیل شده است.

صدوقی هدف از تألیف این اثر را تبیین دقیق مبانی نظریه خطابات قانونی در اندیشه امام خمینی(ره)» دانست و عنوان کرد: امیدواریم که انتشار این کتاب بتواند به فهم عمیق‌تر از نظام خطابات شرعی و ساختار قانون‌گذاری اسلامی کمک کند.

انتهای پیام/