تأکید آیت‌الله اعرافی بر احیای معماری اسلامی در ساخت‌وسازها
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور در دیدار مسئولان دفاتر نمایندگی ولی‌فقیه در بنیاد مسکن استانها با تأکید بر اهمیت معنویت، تهذیب، خودسازی و مسئولیت‌پذیری در کار روحانیت و مسئولان نظام، مباحثی را در سه محور اصلی را تبیین و نکاتی را در زمینه‌های اخلاقی، معرفتی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مطرح کرد.
مدیر حوزه‌های علمیه در ابتدای سخنان خود اظهار کرد: اولین محور بر اساس سنت بزرگان حوزه، مسائل معنوی و روحی و اخلاقی است.
آخوند خراسانی(ره)؛ نماد علم، سیاست و معنویت
آیت‌الله اعرافی با اشاره به سیره علمی و اخلاقی مرحوم آخوند خراسانی(ره) گفت: روز گذشته جزوه‌ای از چند درس اخلاق مرحوم آخوند خراسانی به دستم رسید که اخیراً منتشر شده است. در مقدمه دارد که ایشان به نقل از آیت‌الله زنجانی(ره) در توحید خیلی پیشرفته بود و اساس مسائل هم توحید، تهذیب و تزکیه و خودسازی توحید است.
مدیر حوزه‌های علمیه تصریح کرد: آخوند خراسانی(ره) عظمت بزرگی در علم دارد و در مشروطه هم رجل سیاسی فوق‌العاده تأثیرگذار در تاریخ معاصر است. ایشان به علم شناخته شده است و کفایه او ضرب‌المثل تحقیقات فوق‌العاده و عمیق در حوزه اصول است. آخوند خراسانی نقطه عطفی در دانش اصول ماست. عظمت علمی، اصولی و فقهی ایشان و آرا گوناگونی که در کفایه و تقریرات ایشان آمده است زبانزد، سرآمد، موج‌آفرین و ترسیم‌کننده یک نقطه عطف در تاریخ علم فقه و اصول شیعه است و به سادگی نمی‌شود در تراز مرحوم آخوند پیدا کرد.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: در سیاست هم از بزرگ‌ترین یا اولین چهره بزرگ مشروطه است، با همه فراز و فرودی که مشروطه دچار آن شد. یک رجل سیاسی است که در ایران و در منطقه صاحب نظر و صاحب نفوذ بود. مقام علمی ایشان روشن است و کسی به سادگی به قله او نمی‌رسد. مقام سیاسی و اندیشه سیاسی و همچنین عمل سیاسی و رهبری ایشان هم در قله‌ها است.
وی با بیان اینکه مقام سوم مرحوم آخوند خراسانی خیلی خفی است، گفت: مقام معنویت و مراتب روحی که ایشان از آن برخوردار بود، تعبیری است که بزرگان ما فرموده‌اند از جمله آیت‌الله زنجانی در کتاب جرعه‌ای از دریا آورده است. پیشنهاد می‌کنم کتاب جرعه‌ای از دریا را بخوانید که کتاب آموزنده‌ای است. مرحوم آیت‌الله مرتضی حائری، فرزند مؤسس حوزه علمیه جدید قم، گاهی در درس‌هایشان می‌فرمودند که به‌جای اخلاق بگویید توحید، آن اثر خودش را می‌گذارد.
آیت‌الله اعرافی افزود: آخوند خراسانی در دوران تحصیل مشکلات زیادی را تحمل کرد از جمله نخوردن مدت مدیدی گوشت و نداشتن پیراهن برای پوشیدن، ولی می‌گوید من همه‌ی مشقت‌ها را در طول تحصیل تحمل می‌کردم و نمی‌گذاشتم کسی از مشکلات من مطلع شود و یک بار در ذهنم نارضایتی و شکوه در پیشگاه خداوند نیاوردم. این همان حوزه است. می‌گفت خوراک من فکر بود. در درس ایشان تا هزار نفر هم می‌نشستند.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: این شاکله اصلی حیات ما و شماست و در عصر ما هم امام خمینی(ره) بود که او هم در هر چیز عارف بالله بود.
نکات کلیدی سوره شمس
آیت‌الله اعرافی در ادامه با اشاره به نکاتی از سوره شمس گفت: در سوره شمس با قسم آغاز شده و یازده قسم دارد که چند نکته عرض می‌کنم: نکته اول در باب قسم‌ها این است که در میان 50 الی 70 قسم در قرآن که پراکنده هستند، در سوره‌های متعدد و گاهی در قسم‌ها یکی آمده یا دو تا، ولی در سوره شمس یازده قسم جمع شده است و این در جای دیگر قرآن نیست. این تعدد قسم‌ها و توالی قسم‌ها با این حجم و کمیت اختصاص به سوره شمس دارد.
وی افزود: نکته دوم توالی و چینش قسم‌ها است. نکته سوم شمول مقسم‌به نسبت به همه عوالم غیب و شهود؛ یعنی خدا به خودش و هر آنچه در ساحت قدرت لایزال اوست قسم یاد کرده است و جای دیگر قرآن قسم به این پرونده غنی و تام نداریم.
مدیر حوزه های علمیه کشور گفت: آنچه که خدا می‌گوید حق محض است، ولی جاهایی برای اینکه خداوند ما را تکان بدهد، قسم یاد کرده است. قسم قرآن دو وجهه دارد: اول: اینکه اهمیت مقسم‌به را نشان می‌دهد؛ دوم: اینکه اهمیت مقسم‌له یا جواب و جزا را نشان می‌دهد.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه تصریح کرد: همه اینها برای این است که ما را بیدار کند و ما را از چرخه زندگی عادی و طبیعی که طبع آن غفلت‌زا است بیرون بیاورد.
وی در ادامه با بیان این که سعادت و ظهور و شکوفایی نفس به این است که تزکیه مستمر باشد، چرا که هر لحظه ما در معرض تهاجم هستیم، اظهار کرد: تزکیه اگر در اعماق وجود نباشد، در رفتار و خانه و اداره و جامعه ظهور پیدا نمی‌کند.
تزکیه و تهذیب را منحصر در امر فردی نکنیم
آیت الله اعرافی یادآور شد: عظمت تزکیه و تهذیب را منحصر در امر فردی نکنیم، بلکه دامنه پیدا کند و در درون زندگی اجتماعی ما ظهور و بروز پیدا کند. روحانیت هم اصل کارش همین‌جاست. اگر ما در کشاکش وظایف و تکالیف و خدمت و کار، این عنصر پایه را از دست بدهیم، هیچ‌چیز نداریم و اگر آن را داشته باشیم، از زمین و زمان هم برای ما بلا ببارد، از انجام تکلیف کوتاهی نخواهیم کرد. قبل از انقلاب ما هر روز که از خانه بیرون می‌آمدیم، احتمال دستگیری وجود داشت و هیچ چیز در قم از لحاظ امکانات فراهم نبود. ولی در همان ناچیزی، امام پیدا شد و این همان ذات حوزه است.
مهمترین تکلیف
وی تأکید کرد: اولین و مهمترین تکلیف ما و شما صیانت از هویت اخلاقی و معنوی و روحی در خودمان و محیط‌مان است. این رسالت اول ماست. اولین رسالت همه ما و شما این است که عنصر معرفتی و اخلاقی و معنوی را در خود حفظ و به دیگران منتقل کنیم.
مسئولیت سنگین روحانیت و مدیران در شرایط ویژه نظام اسلامی
مدیر حوزه‌های علمیه در محور دوم سخنان خود گفت: ما در فقه و اخلاق اسلامی دو تا فهرست خوبی و بدی داریم . اینها در ذات خودشان در حد خود تولید ثواب و عقاب می‌کنند و آثار دنیوی و اخروی دارند، اما 20 الی 30 عامل است که سطح ثواب و عقاب را بالا میبرد مانند اصرار بر گناه، تجاهر به فسق و … مجموعه این عوامل به یک عوامل پایه برمی‌گردد که چند نکته در آنجا کلیدی است.
وی افزود: نکته اول این است: یکی از چیزهایی که موجب افزایش ثواب بر خوبی‌ها یا عقاب بر بدی‌ها می‌شود، درجه معرفت شخص است. درجه معرفت هر چه بالاتر باشد، مسئولیت بیشتر می‌شود و ثواب و عقاب آن هم بیشتر می‌شود. علم و دانش به طور کلی و به طور ویژه علم و دانش دینی این مسئولیت را بالا می‌آورد و تناسب آن ثواب و عقاب آدم را افزایش می‌دهد. و نکته دوم؛ موج عمل است. کاری که انجام می‌دهیم گاهی در خودمان می‌ماند و گاهی عمل ما موج پیدا می‌کند اعم از خوبی و بدی. کسی که پایه‌گذار کار خوب باشد، همراه موج عمل خود خواهد بود تا قیام قیامت. همه آن‌هایی که عمل آن‌ها موج دارد از مسئول، مربی، معلم و پدر و مادر به میزان آن موج، خوبی او بالاتر است و بدی او هم پایین‌تر است.
شرایط امروز متفاوت است
مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: موقعیت عمل مسئولین و روحانیت و همه افراد در نظام اسلامی در شرایطی که امروز داریم، متفاوت است. آنچه امروز آغاز شده یک چیز متفاوت است. نظام اسلامی و ملت ایران و انقلاب اسلامی در برابر آزمون خیلی حساس‌تری قرار گرفته اند و این موقعیت، موقعیت عادی نیست. هم تهدیدهای بی‌سابقه متوجه اسلام و منطقه و همه جریانات اسلامی و مقاومت و ملت بزرگ ایران است که پرچمدار است و هم در عین حال فرصت‌های بزرگی وجود دارد.
وی تصریح کرد: این شرایط فرصت عظیمی است و خطرها هم بزرگ است. این موقعیت، موقعیتی است که دولت، مجلس، مسئولین و روحانیت ما، امروز وظایفشان متفاوت است. این موقعیت و امواجی که اعمال امروز ما دارد، فرق دارد با قبل. اگر بنیاد مسکن بهتر عمل کند، امروز جایگاه متفاوتی نسبت به قبل دارد و اگر خدای ناکرده درست نتوانیم اقدام کنیم، مؤاخذه ما بیشتر است.
تأکید بر توجه به معماری اسلامی و نقش مردم در ساخت‌وسازها
مدیر حوزه‌های علمیه کشور در محور سوم سخنان خود اظهار کرد: یک نکته در کارهای ما و شما، اهمیت مطالعه و تحقیق است. مطالعه و تحقیق و داشتن یک نگاه راهبردی و دیدن ابعاد مسئله در کارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و خدماتی کار مهمی است که هرچقدر کار کنیم باز هم جای کار دارد. شما می‌توانید ابتکاراتی مبتنی بر تحقیق داشته باشید.
وی افزود: مباحث شهرسازی و ساختمان و مسکن یک فیزیک و کالبد دارد و یک روح هم دارد. روح آن هم در مسائل معماری است. کارهای شما برای محرومین است که جای مانوری ندارد ولی مسائل فرهنگی و روح هنری و فرهنگی و ساخت‌وساز معماری چیز کمی نیست.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه اضافه کرد: معماری و شهرسازی با حفظ تحولات روز مسئله مهمی است، ولی روحی دارد که در هنر و ساخت‌وساز تجلی می‌کند و این الان نمایان نیست. ما ابتکار معماری و شهرسازی متناسب با دنیای امروز را نداریم و آن روحی که در اسلام و دین هست را نداریم.
آیت‌الله اعرافی گفت: نزدیک دو ماه در حوزه علمیه امام صادق علیه‌السلام اصفهان تدریس داشتم و گاهی تنها هم بودم ولی خسته نمی‌شدم و احساس خستگی نمی‌کردم، چون معمار آن شیخ بهایی بود. روی این موضوع هر چه کار بشود جای کار دارد. ما 30 ستاد راهبری در حوزه علمیه در مسائل اجتماعی راه اندازی شده که یکی از 100 الی 200 طرح تحولی در حوزه است که داریم دنبال می‌کنیم. یکی از این ستادها ستاد معماری و شهرسازی است که تولیداتی دارد و طلابی که مهندسی یا دکترای معماری و شهرسازی دارند در آن فعالیت می‌کنند.
وی افزود: نکته بعدی مسیری است که زمین می‌دهید و مردم می‌سازند؛ کار خیلی خوبی است. شما اشراف داشته باشید و مراقبت کنید، ولی خود مردم مشارکت کنند و بسازند. طرح هادی و ساخت‌وسازهای شما ارزشمند است ولی این مشارکت مردم و اینکه خودشان سازنده باشند با مراقبت شما کار خوبی است و خیلی از کارها را با توجه به تأکید حضرت آقا باید بسپاریم که خود مردم انجام بدهند. راه را باید برای نقش‌آفرینی مردم باز کرد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور در پایان گفت: نکته آخر بحث مقاوم‌سازی است که واقعاً تشکر داریم. ما با بی‌توجهی معمولی متحمل خسارت‌های بزرگی می‌شویم. از اقدامات شما برای مقاوم‌سازی هم تشکر می‌کنیم و ان‌شاءالله این کار را ادامه بدهید. فرصت بزرگی برای خدمت به مردم در حوزه مسکن دارید که بسیار مهم است و اگر مردم مسکن داشته باشند، به نوعی آرامش دارند و ان‌شاءالله خداوند به شما در این مسیر توفیق خدمت بدهد.
انتهای پیام/