پایان آتش‌بس نانوشته ترامپ-ماسک؟
گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- ایلان ماسک در تازه‌ترین مواضع خود، دولت کنونی آمریکا (دولت ترامپ) را اصلاح‌ناپذیر دانسته و تاکید کرده که سیاست‌های مالی و اعتباری دولت فدرال جایی برای خوشبینی برای آینده باقی نخواهد گذاشت. غیریت‌سازی ماسک میان خود و ترامپ در حالی صورت می‌گیرد که وی از اصلی‌ترین عوامل پیروزی رئیس جمهور کنونی آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2024 محسوب می‌شد.
هرچند برخی رسانه‌های آمریکایی طی هفته‌های اخیر از آتش‌بس نانوشته میان ترامپ-ماسک سخن می‌گفتند اما مواضع اخیر میلیاردر آمریکایی نشان می‌دهد که چنین آتش‌بسی یا اساساً منعقد نشده یا تحت تاثیر عوامل جدید از بین رفته است.
به‌صورت کلی روابط میان ایلان ماسک، چهره پیشروی تکنولوژی و نوآوری و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا و نماد پوپولیسم سیاسی، همواره یک مورد مطالعه منحصربه‌فرد در عرصه سیاست و تجارت مدرن بوده است. این رابطه که روزگاری بر اساس یک همزیستی استراتژیک بنا شده بود – ماسک به دنبال کاهش مقررات و دسترسی به نفوذ سیاسی در واشنگتن، و ترامپ به دنبال تأیید شدن توسط یک شخصیت نوآور و جهانی – اکنون به نقطه‌ای رسیده است که می‌توان آن را «زوال کامل اتحاد» نامید.
این همزیستی در ابتدا نه بر اساس اشتراکات عمیق ایدئولوژیک، بلکه بر پایه همپوشانی‌های تاکتیکی در حوزه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و انتقاد مشترک از نخبگان سنتی شکل گرفته بود. با این حال، محاسبات استراتژیک هر دو طرف در طول زمان تغییر کرده است. انتقادات اخیر ماسک (که در برهه‌های مختلف و بر سر مسائل کلیدی مانند سیاست‌های اقتصادی، آینده توییتر/X و رویکردهای جهانی مطرح شده‌اند) صرفاً یک اختلاف نظر سیاسی نیستند؛ بلکه نمایانگر یک شکاف ایدئولوژیک و شخصیتی عمیق هستند که ترمیم آن دشوار به نظر می‌رسد.
همسویی اولیه میان ماسک و ترامپ به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، بر اساس مجموعه‌ای از اشتراکات سطحی و منافع متقابل شکل گرفت. هر دو از ساختارهای بوروکراتیک موجود ناراضی بودند و ماسک می‌توانست از کاهش قوانین محیط‌زیستی و تسهیل‌گری‌های مالیاتی که ترامپ ارائه می‌داد، بهره‌مند شود. ترامپ نیز به نوبه خود، حضور یک میلیاردر پیشرو در عرصه فضا و خودروهای الکتریکی را به‌عنوان تأییدی بر توانایی خود در بسیج سرمایه‌گذاران و نخبگان آمریکایی می‌دید. اما این ائتلاف، مانند بسیاری از ائتلاف‌های سیاسی مدرن، شکننده بود و با تغییر شرایط محیطی، شکاف‌های زیرین آشکار شدند.
ماسک و ترامپ هر دو در آمریکا رهبر جنبش‌هایی هستند که خود را خارج از سیستم سنتی تعریف می‌کنند. ترامپ رهبر جنبش سیاسی پوپولیستی است و ماسک اغلب خود را به عنوان نیروی محرکه نسل بعدی نوآوری آمریکایی معرفی می‌کند. در غیاب یک هدف مشترک بزرگ، این دو موقعیت به یکدیگر تداخل پیدا می‌کنند. ماسک، با نفوذ گسترده‌اش بر بازار سهام، رسانه‌ها و صنعت، جاه‌طلبی‌هایی برای تأثیرگذاری بر سیاست ملی دارد که ممکن است ترامپ آن را به مثابه چالش مستقیم برای اقتدار خود تلقی کند. این رقابت برای «نشان دادن اینکه چه کسی واقعاً نبض تپنده تغییر در آمریکا را در اختیار دارد»، یکی از عوامل غیرقابل مذاکره در این جدایی است.
انتهای پیام/