انسجام و ایستادگی مردم خوزستان در جنگ 12 روزه از تلویزیون پخش می‌شود
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از اهواز، در روزهایی که نبرد دوازده‌روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی جهان را در بهت فرو برده بود و رسانه‌ها در پی روایت‌های از میدان نظامی بودند، در جنوب ایران، در خوزستان، جبهه‌ای دیگر اما پرشور در حال شکل‌گیری بود. جبهه‌ای از جنس مردم. و این بار مثل همیشه میدان در کوچه‌ها، مساجد، مغازه‌ها و خانه‌های همین مردم خوزستان بود. جایی که روح مقاومت دوباره نفس کشید.
مجموعه مستند «مردم قهرمان» به نویسندگی و کارگردانی علی زهیری نخستین اثر مستندی است که این میدان ناپیدا را دیده و روایت کرده است. روایتی از زاویه‌ی مردم در جنگ 12 روزه می‌نگرد. این مستند در ده قسمت و به سفارش شبکه یک سیما تولید شده و در روزهای زوج حوالی بعد از اذان مغرب و عشاء تهران از شبکه یک سیما پخش می‌شود.
زهیری از نسل جوان فیلمسازان متعهد خوزستان است؛ متولد اهواز، با کارنامه‌ای پر از تجربه‌های میدانی و اجتماعی. او پیش‌تر ساخت آثاری چون مستند های «سنگر هفت‌تپه» ، «نیوجرسی»، «امیدیِ‌ه» و سریال تلویزیونی “شباب” را در کارنامه دارد و یکی از مهم‌ترین موفقیت حرفه‌ای او در سال 1403 بود ؛ زمانی‌که مستند «سنگر هفت‌تپه» موفق به دریافت تندیس طلایی شهید آوینی و لوح افتخار در جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت شد. این جایزه، نشانه‌ای از استمرار مکتب تفکر شهید سیدمرتضی آوینی در آثار میدانی نسل جدید فیلمسازان است؛ نسلی که به سراغ «حقیقت» می‌رود.
اما آنچه اهمیت دارد، روح و نگرشی است که پشت این اثر است؛ تلاشی برای مستندسازی کنش قهرمانانه‌ی مردم خوزستان در شرایطی که بسیاری از روایت‌ها محدود به تحلیل‌های خبری و نظامی بودند.
زهیری در توضیح انگیزه‌ی ساخت این مجموعه مستند می‌گوید: در روزهای جنگ دوازده‌روزه، ما دوباره شاهد نوعی بیداری اجتماعی بودیم. مردم خوزستان احساس کردند که این نبرد تنها، نبرد عزت است. همان روحیه‌ای که در دوران دفاع مقدس شکل گرفت، بار دیگر در این استان زنده شد. از معلمان گرفته تا زنان محله‌ها، از مغازه‌داران تا گروه‌های جهادی، همه بدون دستور وارد میدان شدند. در واقع، هیچ فرمانی صادر نشد، اما خوزستان به صورت طبیعی در مدار مسئولیت قرار گرفت. مردم حس کردند باید کاری بکنند و کردند.
او معتقد است که این بار، مقاومت در زندگی روزمره، در نحوه‌ی فکر کردن، در مشارکت اجتماعی و حتی در زبان و روایت مردم خودش را نشان داد. به همین خاطر، در مستند «مردم قهرمان» از دل مردم در ایام جنگ دوازده روزه روایت می‌کند؛ از زنی که در اهواز برای جوانان درگیر جنگ بسته‌ی غذایی آماده می‌کند، تا جوانی در اهواز که در فضای مجازی روایت‌های تحریف‌شده را پاسخ می‌دهد. هر تصویر، تکه‌ای از حقیقت است؛ حقیقتی که اغلب در حاشیه خبرها گم می‌شود.
به گفته‌ی زهیری، در رسانه‌ها معمولاً تصویرهای بزرگ دیده می‌شوند، اما قهرمانان واقعی همان کسانی‌اند که در سکوت بار مسئولیت را به دوش می‌کشند. او می‌گوید: ما دنبال قهرمانان بی‌نام بودیم. کسانی که شاید در هیچ تیتری نیامده‌اند، اما اگر نبودند، این روایت کامل نمی‌شد. در مردم قهرمان، قهرمان کسی است که در لحظه‌ی بحران احساس تکلیف می‌کند، بدون اینکه کسی به او بگوید چه باید بکند. همین کنش‌های کوچک، بزرگ‌ترین سرمایه‌ی اجتماعی ما هستند.
جنگ 12 روزه از جنس جنگ‌های ترکیبی بود؛ تلفیقی از نبرد نظامی، اطلاعاتی، رسانه‌ای و روانی. هدف دشمن نه فقط تخریب تأسیسات، بلکه تسخیر افکار عمومی و شکستن روحیه‌ی مقاومت بود. در این میدان، رسانه‌ها به سنگر تبدیل شدند و هر کسی با روایت خود به میدان آمد. دشمن تلاش کرد روایت را در دست بگیرد: از بزرگ‌نمایی قدرت خود تا سانسور ناکامی‌ها. اما در این سوی میدان، مردم با انسجام و اتحاد و همبستگی روایت را بازپس گرفتند. خوزستان در این میان نقش ویژه‌ای داشت؛ استانی که همواره سنگر نخست بوده، این‌بار هم در خط مقدم پشتیبانی ایستاد.
زهیری در ادامه می‌گوید: در چنین جنگی، رسانه اگر فقط خبر بدهد، شکست می‌خورد. رسانه باید حافظ حافظه‌ی جمعی باشد. ما باید مردم را در تصویر نگه داریم، چون آن‌ها حافظان واقعی امید و ایمان‌اند. اگر ما ثبت نکنیم، تحریف ثبت می‌شود.» از نظر او مأموریت رسانه بازگشت به مردم است. رسانه‌ای که مردم را ببیند، قوی‌تر از هر سلاحی است.
این رویکرد در آثار دیگر زهیری نیز مشهود است. در «سنگر هفت‌تپه»، همان‌گونه که هیئت داوری جشنواره حقیقت اشاره کرده، نگاه او از جنس آوینی است؛ با تکیه بر حقیقت‌جویی و مشاهده‌ی عینی،. زبان تصویری او، میدان‌محور و مبتنی بر ریتم کنش‌های خرد، با صدای زنده‌ی محیط و استفاده از گواهی‌های مردمی، امتداد همان شیوه‌ی روایت فتحی شهید آوینی در دوران دفاع مقدس است. از همین جهت دریافت تندیس طلایی شهید آوینی برای او نشانه‌ای از اعتبار جریان «مستندسازی در میدان هاست» محسوب می‌شود.
در «مردم قهرمان»، خوزستان به‌عنوان الگویی از کنشگری اجتماعی و خودجوش تصویر می‌شود؛ همان روحی که در دوران دفاع مقدس خرمشهرها را آزاد کرد و امروز در قالب دیگری ادامه یافته است: در کار رسانه‌ای، در خدمت‌رسانی و پشتیبانی اجتماعی، در جهاد تبیین. مردمی که با حس مسئولیت خود را درگیر میدان کردند. این همان پشتیبانی همه‌جانبه‌ست که از خوزستان برمی‌خیزد؛ همان‌جا که همیشه در سخت‌ترین روزها، «اولین» بوده است.
از نگاه کارگردان، این مجموعه درباره‌ی مفهوم مقاومت در دنیای امروز است. جهانی که جنگ‌ها در آن، بیشتر از آنکه با موشک شروع شوند، با روایت آغاز می‌شوند. به همین خاطر، او تأکید می‌کند که جنگ دوازده‌روزه یک یادآور تاریخی است: اگر روایت خود را نسازیم، دیگران برایمان خواهند ساخت. و در این میان، خوزستان با آن پیشینه‌ی فرهنگی و روحیه‌ی مردمی‌اش، می‌تواند الگوی رسانه‌ای مقاومت باشد.
زهیری در پایان می‌گوید: بعد از پایان جنگ، حس می‌کردم حادثه‌ای بزرگ در حال محو شدن است. همه درگیر تحلیل‌ها و آمار بودند، اما من به دنبال ثبت لحظه‌هایی بودم که هیچ عددی نمی‌تواند نشانش دهد؛ لحظه‌هایی که ایمان در عمل جلوه می‌کند. مردم قهرمان تلاشی است برای ثبت همین لحظه‌های کوچک اما تعیین‌کننده؛ لحظه‌هایی که آینده را می‌سازند.
«مردم قهرمان» یادآوری حقیقتی فراموش‌نشده است: اینکه در هر بحران، مردم ایران به‌ویژه مردم خوزستان نخستین کسانی هستند که بی‌درنگ به میدان می‌آیند. از جنگ تحمیلی تا جنگ دوازده روزه، خوزستان همچنان سنگر اول اتحاد، همبستگی و ایمان و غیرت ایرانی است.
در دوران جنگ‌های ترکیبی که هر تصویر می‌تواند گلوله‌ای باشد و هر روایت می‌تواند سرنوشت ملتی را تغییر دهد، چنین آثاری راهنمای آینده‌اند؛ آینده‌ای که در آن، قهرمانان واقعی از دل مردم زاده می‌شوند؛ همان مردم خوزستان که باز هم ثابت کردند قهرمانی، میراث آن‌هاست و مقاومت، خویِ آن‌ها. همان تفکری که شهید سید مرتضی آوینی در دهه‌ی شصت پایه گذاشت، امروز در آثار فیلمسازانی چون علی زهیری ادامه یافته است؛ روایتِ فتحی از جنس مردم.
انتهای پیام/