جشنواره شیخ بهایی سکوی پرتاب ایده‌های فناورانه از دل استان مرکزی
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از اراک، حمید قاسمی، سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی پیش از ظهر امروز در نشست خبری بیستمین جشنواره ملی فن‌آفرینی شیخ بهایی گفت: پارک‌های علم و فناوری استانی، زیرمجموعه‌ای از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند و مأموریت اصلی آن‌ها ایجاد پیوند مؤثر میان نهادهای علمی و دانشگاهی با بنگاه‌های اقتصادی و صنعتی است؛ پیوندی که منجر به خلق ثروت از دانش می‌شود. این پارک‌ها با هدف پر کردن شکاف میان پژوهش‌های دانشگاهی و نیازهای صنعتی و خدماتی شکل گرفته‌اند تا بتوانند بستری برای تعامل و هم‌افزایی میان این دو حوزه فراهم آورند.
وی افزود: پیدایش پارک‌های علم و فناوری در ایران به اوایل دهه 1380 بازمی‌گردد. نخستین الگو در شهر اصفهان شکل گرفت و سپس با تغییر ساختار سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، این سازمان‌ها به پارک‌های علم و فناوری تبدیل شدند. پارک علم و فناوری استان مرکزی نیز یکی از نخستین پارک‌هایی است که در کشور تأسیس شد و از سال 1381 به‌صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
قاسمی بیان کرد: زیست‌بوم پارک‌های علم و فناوری متشکل از نهادهای آموزشی، به‌ویژه دانشگاه‌ها، در یک سوی ارتباط، و صنایع و واحدهای تحقیق و توسعه در سوی دیگر است. پارک در این میان نقش واسط را ایفا می‌کند تا این دو نهاد کلیدی را برای خلق ثروت به یکدیگر متصل نماید. همچنین، پارک‌ها وظیفه حمایت از شرکت‌های نوپا و استارتاپ‌ها را بر عهده دارند تا بتوانند با اتصال به بازار، مسیر رشد و توسعه را طی کنند.
سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی بیان کرد: در سطح جهانی نیز تجربه‌های موفقی از پارک‌های علم و فناوری وجود دارد. از حدود پنجاه تا شصت سال گذشته، کشورهایی مانند ایالات متحده، کشورهای اروپایی، و همچنین کشورهای شرق آسیا نظیر چین و ژاپن، با هدف پاسخ‌گویی به نیازهای محلی و عبور از اقتصاد منبع‌محور به سمت اقتصاد دانش‌بنیان، تمرکز ویژه‌ای بر توسعه این پارک‌ها داشته‌اند. این پارک‌ها با حمایت از کسب‌وکارهای نوآور و فناورانه، به رشد سریع شرکت‌های مقیاس‌پذیر کمک کرده‌اند؛ شرکت‌هایی که بر پایه دانش، فناوری، نوآوری و خلاقیت شکل گرفته‌اند و نقش مهمی در تحول اقتصادی ایفا می‌کنند.
وی افزود: اگر بخواهیم وضعیت کشورمان را در این زمینه بررسی کنیم، باید اذعان داشت که ایران در تولید دانش و ایجاد زیرساخت‌های علمی، موفقیت‌های قابل توجهی در سطح منطقه کسب کرده است. در سال‌های گذشته، کشورمان در برخی شاخص‌های علمی رتبه نخست منطقه را به خود اختصاص داده بود. اما متأسفانه در سال‌های اخیر، به دلایل مختلفی که برای همگان روشن است، فاصله ما با کشورهای دیگر در حال کاهش است و مرجعیت علمی ایران در برخی حوزه‌ها رو به افول گذاشته است. کشورهایی مانند ترکیه، عربستان سعودی و برخی کشورهای آسیایی با برنامه‌ریزی‌های دقیق و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند، در حال نزدیک شدن به جایگاه علمی ایران هستند.
قاسمی ادامه داد: در کنار این پیشرفت‌های علمی، آنچه موجب نگرانی است، ضعف در تبدیل این دانش به ثروت و تجاری‌سازی دستاوردهای علمی است. متأسفانه در این حوزه، عملکرد کشور قابل دفاع نیست و نسبت به کشورهای همسایه، فاصله محسوسی داریم. با وجود تلاش‌های وزارت علوم، وزارت بهداشت، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و سایر نهادهای مرتبط، هنوز چالش‌های جدی در مسیر تبدیل علم به محصول و ثروت وجود دارد. با این حال، بسته‌های حمایتی و سیاست‌گذاری‌های جدیدی در حال شکل‌گیری است که امیدواریم بتواند عقب‌ماندگی‌های موجود را جبران کرده و مسیر توسعه اقتصاد دانش‌بنیان را هموار سازد.
سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی با اشاره به جایگاه استان مرکزی در تولید ناخالص داخلی کشور اظهار کرد: 1.9 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور به استان مرکزی تعلق دارد اما سهم استان مرکزی از تولید فناورانه زیر یک درصد است. همچنین از حدود 10 هزار شرکت فناورانه سهو استان 180 شرکت است.
وی ادامه داد: در خوش‌بینانه‌ترین حالت، تعداد شرکت‌های فعال فناور در استان مرکزی حدود 180 واحد برآورد می‌شود؛ عددی که با توجه به ظرفیت‌های صنعتی استان، متأسفانه نشان‌دهنده سهم بالایی نیست. این آمار در مقایسه با نقش استان در تولید ناخالص داخلی کشور (GDP) نشان می‌دهد که سهم عمده‌ای از اقتصاد استان همچنان وابسته به منابع طبیعی، از جمله نفت و مواد معدنی است.
سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی عنوان کرد: در گزارشی که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی منتشر شده، رتبه استان مرکزی در سطح سیاسی کشور 64 اعلام شده است؛ جایگاهی که اگرچه در میانه جدول قرار دارد، اما فاصله زیادی با ظرفیت‌های بالقوه استان دارد. در حوزه سرمایه انسانی و پژوهش نیز، استان مرکزی رتبه 64 را در میان 33 استان کشور کسب کرده است؛ رتبه‌ای که نه می‌توان آن را مطلوب دانست و نه درخور ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی منطقه است.
وی افزود: در زمینه زیرساخت‌های توسعه، وضعیت استان نسبتاً بهتر است و در میان 933 منطقه مورد بررسی، رتبه 95 را داراست. اما در شاخص پیچیدگی بازار رتبه کشور در سطح جهانی 17 است. این شاخص تحت تأثیر عواملی چون مقیاس بازار، تنوع نیازها و ظرفیت‌های بهره‌برداری قرار دارد. ایران از نظر مقیاس بازار، ظرفیت بسیار بالایی دارد، اما در زمینه تنوع نیازها و پاسخ‌گویی به آن‌ها، هنوز با چالش‌هایی مواجه است.
قاسمی بیان کرد: یکی از شاخص‌های مهم دیگر، نسبت هزینه‌های تحقیق و توسعه (R&D) به تولید ناخالص داخلی کشور است. این شاخص نشان می‌دهد که چه میزان از درآمد ملی صرف توسعه علمی و فناورانه می‌شود. در کشورهای پیشرفته، این نسبت به حدود 3.5 درصد و حتی بیشتر می‌رسد، اما در ایران این رقم تنها حدود 0.5 درصد است. حتی اگر فرض کنیم این منابع به‌طور کامل و بدون اتلاف هزینه صرف تحقیق و توسعه شوند، باز هم این عدد بسیار پایین است و نشان‌دهنده فاصله قابل توجه با استانداردهای جهانی است.
سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی تصریح کرد: در بسیاری از کشورها، بخش عمده‌ای از هزینه‌های تحقیق و توسعه توسط شرکت‌های خصوصی تأمین می‌شود؛ شرکت‌هایی که نقش پیشران در حوزه فناوری دارند و بخش قابل توجهی از بار نوآوری را به دوش می‌کشند. اما در ایران، به دلیل ساختار اقتصادی کمتر خصوصی‌محور، این نقش به‌درستی ایفا نمی‌شود و وابستگی به منابع دولتی همچنان بالاست.
وی ادامه داد: در مجموع، اگرچه استان مرکزی از ظرفیت‌های علمی، صنعتی و زیرساختی قابل توجهی برخوردار است، اما برای تحقق جایگاه واقعی خود در اقتصاد دانش‌بنیان، نیازمند بازنگری در سیاست‌گذاری‌ها، تقویت سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق و توسعه، و حمایت جدی‌تر از بخش خصوصی و شرکت‌های فناور است.در پارک علم و فناوری استان مرکزی نیز با حمایت مدیریت استان و همراهی وزارت علوم، تلاش می‌کنیم تا فضایی مناسب برای جوانان و علاقه‌مندان به ایجاد کسب‌وکارهای نوآورانه فراهم کنیم. بسته‌های حمایتی متعددی در نظر گرفته شده و تمرکز ما بر توسعه تفکر کارآفرینی از سنین پایین، به‌ویژه در میان کودکان، نوجوانان و دانشجویان است.
قاسمی با اشاره به بیستمین جشنواره ملی فن‌آفرینی شیخ بهایی اظهار کرد: این جشنواره، که بزرگ‌ترین رویداد فناورانه کشور محسوب می‌شود، در تاریخ 6 و 7 آبان‌ماه 1405 در شهر اصفهان برگزار خواهد شد. دبیرخانه استانی این جشنواره در استان مرکزی مستقر است و از هم‌اکنون فرآیند ثبت‌نام و ارزیابی طرح‌ها آغاز شده است.
وی ادامه داد: فراخوان استانی از 15 آبان‌ماه امسال آغاز شده و ارزیابی طرح‌های ثبت‌شده تا پایان دی‌ماه ادامه خواهد داشت. مرحله داوری و بازدیدهای میدانی در شهریورماه سال آینده انجام می‌شود و ثبت‌نام نهایی در رویدادهای جشنواره تا 5 آبان‌ماه 1405 ادامه خواهد داشت. داوری نهایی طرح‌های منتخب نیز در همین تاریخ انجام می‌شود.
سرپرست پارک علم و فناوری استان مرکزی بیان کرد: جشنواره ملی فناوری شامل بخش‌های مختلفی از جمله مسابقه طراحی کسب‌وکار، فنافرینی، تجاری‌سازی فناوری و صنایع پیشرو است. همچنین بخش‌های جانبی مانند نمایشگاه تخصصی، نشست‌های انتقال تجربه، و فرصت‌های سرمایه‌گذاری با حضور صندوق‌های پژوهش و فناوری، سرمایه‌گذاران خطرپذیر و فرشتگان کسب‌وکار در نظر گرفته شده است.
قاسمی خاطرنشان کرد: امیدواریم استان مرکزی بتواند با ارائه طرح‌های نوآورانه و فناورانه، جایگاه شایسته‌ای در این جشنواره ملی کسب کند و نقش مؤثری در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور ایفا نماید.
انتهای پیام/711/