قصه پرغصه نان در لرستان/ مردم از نان مینالند، نانوا از آرد!!

به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از خرمآباد، در سالهای اخیر، نارضایتی عمومی از کیفیت نان در استان لرستان به یکی از موضوعات پربحث و همیشگی میان مردم تبدیل شده است. در بسیاری از شهرهای این استان، شهروندان از کاهش محسوس کیفیت نان، سوختگیهای مکرر، خمیر بودن و بیدوام بودن آن گلایه دارند.
این گلایهها تنها از سوی مردم عادی نیست، بلکه کارشناسان نیز بارها هشدار دادهاند که کیفیت نان بهعنوان یکی از اصلیترین اقلام مصرفی خانوار، در حال افت نگرانکنندهای است.
در حالی که نان همواره در فرهنگ ایرانی و بهویژه در لرستان نمادی از برکت و رزق حلال بوده، این روزها نانی که از تنور بسیاری از نانواییهای استان بیرون میآید، دیگر آن نان خوشعطر و طعم گذشته نیست. بسیاری از شهروندان میگویند نانی که صبح خریداری میکنند، عصر همان روز چنان سفت میشود که اصلا برای مصرف مناسب نیست. چنین تغییری در کیفیت، نهتنها نارضایتی مصرفکنندگان را به دنبال دارد، بلکه نشانگر اختلالی عمیق در زنجیره تولید نان است.
در بررسی دلایل این وضعیت، نانوایان و کارخانجات آردسازی لرستان هرکدام انگشت اتهام را به سوی دیگری گرفتهاند. نانوایان معتقدند کیفیت پایین آرد تحویلی از کارخانجات، باعث میشود نان مرغوبی از تنور بیرون نیاید؛ در حالی که کارخانهداران از پایین بودن کیفیت گندم داخلی و مشکلات تأمین مواد اولیه گلایه دارند. این کشمکش میان دو حلقه مهم زنجیره تولید، در نهایت به زیان مصرفکننده تمام میشود.
افزایش چندباره قیمت نان در سالهای اخیر، نیز نتوانسته امیدی برای بهبود کیفیت در استان لرستان ایجاد کند. هر بار که نرخ نان بالا رفته، مردم انتظار داشتند کیفیت نیز ارتقا پیدا کند، اما واقعیت خلاف آن را نشان داده است. نانهایی که یا خمیرند، یا تهسوخته، یا بلافاصله پس از سرد شدن، سفت و غیرقابل مصرف میشوند. این وضعیت باعث شده بخش زیادی از نانهای تولیدی روانه نان خشکیها شود؛ پدیدهای که خود گویای هدررفت گسترده منابع و بیاعتمادی مردم است.
نکته مهمتر اینکه کیفیت نان تنها به آرد یا گندم وابسته نیست. عوامل متعددی همچون آموزش ناکافی شاطران، فرسودگی تجهیزات پخت، شرایط نامناسب کاری و بیانگیزگی نیروی انسانی نیز در این میان نقش مؤثری دارند.
نبود نظارت مؤثر نیز یکی از اصلیترین دلایل تداوم این وضعیت است. بسیاری از مردم در استان لرستان بر این باورند که دستگاههای نظارتی، تنها در مقاطع خاص و بهصورت مقطعی وارد عمل میشوند و حضور مستمر و مؤثری در نانواییها ندارند. همین خلأ نظارتی سبب شده تا برخی نانواییها بدون ترس از توبیخ یا جریمه، از کیفیت کار بکاهند، ساعت کاری خود را کاهش دهند یا حتی به کمفروشی و عرضه خارج از شبکه آرد روی آورند.
البته نمیتوان از انصاف گذشت. هنوز هم در برخی از شهرهای لرستان نانواییهایی وجود دارند که با رعایت اصول بهداشتی و فنی، نانی خوشعطر، خوشطعم و باکیفیت تولید میکنند. این نانوایان، بهرغم تمام مشکلات اقتصادی، تلاش میکنند شأن نان و اعتماد مردم را حفظ کنند. با این حال، آنها نیز از مشکلاتی چون کمبود سهمیه آرد، هزینه بالای نگهداری تجهیزات و فرسودگی دستگاهها شکایت دارند.
فرسودگی تجهیزات نانوایی در استان لرستان بهویژه در مناطق روستایی، یکی از چالشهای جدی است. بسیاری از نانواییها هنوز از تنورهای قدیمی و دستگاههای چانهگیر و پهنکن غیراستاندارد استفاده میکنند. این تجهیزات نهتنها باعث کاهش کیفیت نان میشوند، بلکه مصرف سوخت و انرژی را هم بالا میبرند. نوسازی این تجهیزات، اقدامی حیاتی است که تاکنون در سطحی محدود انجام گرفته و نیازمند برنامهریزی جامعتری از سوی مسئولان است.
افزون بر این، آموزش شاطران و خبازان نیز از موارد مغفولمانده در حوزه نان در لرستان است. بسیاری از کارکنان نانواییها بدون آموزش علمی و عملی کافی وارد این حرفه میشوند. در حالی که هنر نانوایی، تنها به روشن کردن تنور و پخت خمیر خلاصه نمیشود؛ بلکه نیازمند شناخت دقیق از خمیر، دما، زمان، و نوع آرد است. نبود آموزش مستمر، یکی از دلایل افت محسوس کیفیت نان در سالهای اخیر بوده است.
با همه این چالشها، واقعیت این است که نان در فرهنگ مردم لرستان فراتر از یک خوراک روزمره است. نان در ذهن و زبان مردم این دیار، نشانه عزت، پاکی و رزق حلال است. وقتی نان بیکیفیت شود، مردم احساس میکنند بخشی از کرامت سفرهشان از بین رفته است. بنابراین، توجه به کیفیت نان، صرفاً یک دغدغه اقتصادی نیست، بلکه مسئلهای فرهنگی و اجتماعی است.
با توجه به موارد مطرح شده بالا مسئولان لرستان باید با نگاهی جامع و مسئولانهتر به مسئله نان بپردازند. ارتقای کیفیت گندم و آرد، آموزش تخصصی نانوایان، نوسازی تجهیزات، ایجاد سازوکارهای حمایتی برای صنف خبازان و تقویت بازرسیها میتواند زمینه بهبود را فراهم کند. مردم لرستان شایسته نانی سالم، خوشطعم و در شأن فرهنگ دیرپای خود هستند؛ نانی که دوباره بوی زندگی و برکت از آن برخیزد و جایگاهش بر سفرهها، نه از سر اجبار که از سر رضایت، حفظ شود.
انتهای پیام/