یادداشت| رسم «سررَهی» مردم سیستان و آیین کرامت

خبرگزاری تسنیم ـ عباس نورزائی، فعال سیاسی و اجتماعی| رسم «سَررَهی» که در گذشته رواج داشت، جلوه‌ای از ظرافت فرهنگی و روانی مردم سیستان بود. هنگامی که کسی قصد سفر داشت، دوستان و خویشانش مبلغی به او می‌دادند و می‌گفتند «این برای سوغات است»؛ در واقع کمکش می‌کردند تا بی‌هیچ احساس کمبود یا تحقیر، آسوده‌تر سفر کند.

ظاهر ماجرا هدیه بود، اما در باطن، تکریم انسان و حفظ عزت او. این شیوه ارتباطی جامعه را بر مدار احترام و همدلی استوار می‌کرد و پیوندهای عاطفی را عمق می‌بخشید.

در روزگار ما اما  همین نیت کمک در بسیاری از نهادهای خیریه و کارهای تبلیغی، به نحوی معکوس اجرا می‌شود. کمک‌ها نه در سکوت و رازداری، بلکه در برابر دوربین‌ها و لنزهای تبلیغاتی انجام می‌گیرد؛ چهره نیازمند در قاب تصویر می‌ماند و «احسان» به نمایش بدل می‌شود و دهنده دیده و گیرنده کوچک می‌شود.

از نگاه جامعه‌شناسی فرهنگی، این وارونگی نشانه فاصله ما از روح همدلی اصیل است. کمک‌ها اگر بی‌نام، بی‌ادعا و با نیت حفظ آبرو انجام شوند، می‌توانند همچون رسم سررَهی سیستانیان، پیوندی اجتماعی و عاطفی ایجاد کنند اما وقتی به ابزار تبلیغ و نمایش تبدیل می‌شوند، نه‌تنها انسجام اجتماعی را تقویت نمی‌کنند، بلکه دیواری از فاصله و بی‌اعتمادی میان طبقات جامعه می‌سازند.

رسم سررَهی در حقیقت درسی است از روان‌شناسی کرامت؛ یادآور اینکه گاه یک سکه بی‌نام در دست پنهان، از هزار بسته معیشتی پرعکس، مؤثرتر و انسانی‌تر است.

انتهای پیام/