معادنی که نمی‌درخشند/ وقتی صدف کوهی میلیارد تنی تنها خوراک دام می‌شود!
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از گرگان، با وجود اینکه استان گلستان تنها 0.6 درصد از مساحت کشور را دارد اما دارای ذخایر معدنی ارزشمندی است که می‌تواند سهم قابل توجهی در توسعه اقتصادی منطقه ایفا کند. بر اساس آمارهای رسمی، این استان دارای 210 معدن فعال با اشتغالزایی مستقیم برای 2 هزار و 800 نفر است که سهم ناچیز 1.2 درصدی از اشتغال معدنی کشور را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که سهم بخش معدن از اشتغال صنعتی استان به 8.5 درصد می‌رسد.
این استان با دارا بودن ذخایر عظیم خاک‌های لس با عیار بالای سیلیس، در زمره یکی از غنی‌ترین مناطق کشور در زمینه تولید مصالح ساختمانی قرار دارد. برآوردها حاکی از وجود بیش از 500 میلیون تن ذخیره خاک‌های لس در استان است که سالانه امکان تولید 2 میلیون تن انواع مصالح ساختمانی را فراهم می‌آورد. همچنین ذخایر لوماشل (صدف کوهی) با حجمی بالغ بر 3 میلیارد تن، پتانسیل تبدیل شدن به یکی از قطب‌های صنایع شیمیایی کشور را داراست.
با این حال عمده معادن استان با تکنولوژی‌های قدیمی و بازدهی پایین در حال بهره‌برداری هستند. به عنوان مثال، برخی آمارها و منابع نشان می‌دهد در بخش زغال‌سنگ که از دیرباز در استان استخراج می‌شود، متوسط بازدهی استخراج زیر 40 درصد قرار دارد که نسبت به استانداردهای جهانی (70-80 درصد) فاصله قابل توجهی دارد. این مسئله نه تنها موجب اتلاف منابع می‌شود، بلکه مخاطرات ایمنی و زیست‌محیطی متعددی را نیز به همراه دارد.
در عین حال برخی منابع معدنی استان ظرفیت‌های خوبی برای سرمایه گذاری دارند از جمله ذخایر برم استان که از غنای بالایی برخوردارند، می‌توانند زمینه‌ساز ایجاد صنایع دارویی و شیمیایی با ارزش افزوده فوق العاده باشند. مطالعات نشان می‌دهد استقرار یک مجتمع صنعتی فرآوری برم می‌تواند سالانه بالغ بر 50 میلیون دلار ارزش افزوده برای استان به ارمغان آورد. همچنین با توجه به موقعیت جغرافیایی ویژه استان و دسترسی به بازارهای منطقه‌ای، امکان صادرات محصولات معدنی با ارزش افزوده بالا به کشورهای همسایه فراهم است.
سرمایه‌گذاری در زمینه نوسازی تجهیزات استخراج و فرآوری، توسعه زنجیره ارزش محصولات معدنی و ارتقای ایمنی و ملاحظات زیست‌محیطی و البته ایجاد مرکز تحقیقات مواد معدنی در استان می‌تواند کمک بزرگی برای توسعه بخش معدن و افزایش سهم بری آن در اقتصاد استان باشد.
حسین طلوعیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم در گرگان با اشاره به برخی کم و کاستی‌ها در حوزه معدن اظهار کرد: نوسازی خط تولید و تکمیل زنجیره تولید و استفاده از تکنولوژی‌های نوین به منظور تولید محصولات متنوع حوزه‌های مختلف ساختمانی، بهداشتی درمانی و حلقه‌های مفقوده بخش معدن و صنایع معدنی استان است.
مدیر اجرایی خانه معدن استان گلستان خاطرنشان کرد: استان گلستان گرچه به لحاظ تنوع مواد معدنی محدود بوده و از طرفی محدودیت‌های زیست محیطی و منابع طبیعی نیز مزید بر عدم گسترش فعالیت‌های این بخش شده اما به لحاظ حجم ذخایر موجود و ارزش اقتصادی آن می‌تواند به عنوان پتانسیل اقتصادی مهم در رشد و توسعه پایدار استان نقش پررنگی ایفا کند.
وی گفت: منابع خدادادی استان جهت تامین مصالح مورد نیاز فعالیت عمرانی و توسعه‌ای به گونه ایست که امروز علاوه بر تامین نیازهای استان می‌تواند بخش عمده‌ای از نیازهای استان‌های مجاور را نیز پاسخگو باشد. صنعت سفال که ماده معدنی اولیه آن خاک‌های لس است زمینه‌ساز استقرار کارخانجات متعدد تولیدی و اشتغال بسیار مناسب بوده و می‌تواند کلیه نیازهای استان و همچنین استان‌های مجاور را تامین کند. از سوی دیگر سرمایه گذاری نوین با استفاده از تکنولوژی‌های روز می‌تواند به صورت گسترده در این زمینه تولیدات متنوع با کاربری‌های مختلف را به همراه داشته باشد.
طلوعیان یکی از ظرفیت‌های استان را معادن غنی صدف نیز گفت: ذخایر لوماشل یا صدف کوهی با تناژ میلیاردها تن متاسفانه به دلیل عدم شناخت و سرمایه‌گذاری تاکنون فقط به صورت بسیار محدود در صنایع خوراک دام و صنعت ساختمان مورد استفاده قرار گرفته و این در حالیست که کاربردهای متنوع این ماده معدنی بی نظیر در صنایع مختلف بهداشتی، دارویی، رنگ لاستیک و که مستلزم بهره مندی از تکنولوژی‌های نوین با حجم سرمایه گذاری بالا و ارزش افزوده فوق العاده بوده که هنوز بلااستفاده و عقیم مانده است.
وی ادامه داد: ذخایر منحصر به‌فرد ید استخراجی که امروز از ارزش اقتصادی بسیار بالایی برخوردار بوده که عمده تولیدات آن در استان بعد از رفع نیازهای کشور در حوزه‌های مختلف دارویی و بهداشتی و غذایی به سایر کشورها صادر می‌شود، می‌تواند زمینه ساز طیف گسترده‌ای از صنایع نوین و پیشرفته برای تولید محصولات متنوع با کاربری‌های مختلف بسیاری باشد که همه این ظرفیت‌ها فعلاً بلا استفاده مانده است.
مدیر اجرایی خانه معدن گلستان گفت: هرچند این موضوع که سرمایه‌گذاران این حوزه در حال فعالیت و سرمایه‌گذاری برای استخراج برم از شورابه‌های استخراجی هستند که این محصول خود می‌تواند انقلابی در زمینه استقرار صنایع معدنی این بخش در استان بوجود بیاورد.
وی درباره فعالیت معادن ذغالسنگ در استان بیان کرد: معادن در حوزه ذغالسنگ گرچه به عنوان قدیمی‌ترین فعالیت‌های معدنی استان است اما روش‌ها و ابزارهای قدیمی این حوزه بهره‌وری تولید را کاهش مخاطرات آن را افزایش داده است. این محصول معدنی با ارزش با توجه به اشتغالزایی بسیار مناسب و منابع متعدد در استان در صورت نوسازی و بهسازی ماشین آلات خط تولید و سیستم تهویه و افزایش ایمنی و از طرفی رفع برخی محدودیت‌های زیست محیطی و منابع طبیعی می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال بسیار بالا و رفع و یا محدود کردن مخاطرات و تامین نیازهای بخش فولاد کشور و در صورت محقق شدن بررسی‌ها و تحقیقات میدانی به عنوان یک منبع تامین سوخت بلاخص برای صنایع انرژی بر استان و یا سایر استانها مورد استفاده قرار گیرد.
طلوعیان خاطرنشان کرد: متاسفانه فعالیت‌های معدنی و صنایع معدنی علی‌رغم اینکه به‌عنوان دومین رشته بعد از صنایع غذایی به‌عنوان کانی غیرفلزی در فعالیت‌های تولیدی صنعتی استان مطرح است، اما عدم استقبال و حمایت لازم و مناسب از فعالان این حوزه و متعاقب آن نداشتن جایگاه و عضو ذی‌صلاح و کرسی در اتاق بازرگانی استان که منجر به تشکیل کمیته معدن در این نهاد موثر اقتصادی استان شود، موجب شده است بسیاری از توانمندی‌ها و مطالبات بحق این حوزه پنهان یا به صورت غیرمستقیم و کم اثر پیگیری شود که نتایج مطلوب و درخور را به همراه ندارد.
انتهای پیام/