در روزهای آلودگی هوا به کدام توصیه متخصصان علوم پزشکی و طب ایرانی گوش دهیم؟
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهد، آلودگی هوای مشهد که بیش از یک ماه است آسمان نیلگون مشهد را غبار آلوده کرده است و علاوه بر ریزگردها و غباری که منشا خارجی دارد و از کشورهای همسایه از جمله ترکمنستان میهمان مردم مشهد شده بود حال سوخت‌های فسیلی نیز شدت آلودگی هوا را افزایش داده است.
موضوعی که نه تنها با تعطیلی مدارس و ادارات قابل حل نیست بلکه باید مسئولین چاره ای جدی برای برون رفت از این آلودگی فسیلی بیندیشند همچنین مردم نیز باید در این روزها که با آلودگی شدید هوا روبه رو هستیم در کنار کاهش خودروهای شخصی و تک سرنشین و استفاده از حمل و نقل عمومی، دغدغه سلامت خود و اعضای خانواده شان را نیز داشته باشند و در صورتی که ضرورت ندارد با توجه به هشدارهای هواشناسی و محیط زیست در منزل بمانند مخصوصا بیماران قلبی و عروقی و تنفسی و خردسالان و سالمندان ضرورت دارد که منزل را با توجه به چنین هوایی ترک نکنند.
توصیه‌های طب ایرانی برای کاهش اثرات آلودگی هوا
در همین راستا محمد رضا مهری،مدیر طب ایرانی و مکمل معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت وگو با خبرنگار تسنیم از مشهد اظهارکرد:بر اساس دیدگاه طب سنتی ایرانی، «هوا» یکی از ارکان مهم تأثیرگذار بر تمامی افعال و حرکات بدنی و نفسانی است و هرگونه تغییر فیزیکی یا شیمیایی در آن اگر اندک باشد می‌تواند اثر قابل‌توجهی بر سلامت انسان داشته باشد.
وی با بیان اینکه یکی از پیامدهای آلودگی هوا بروز خستگی مزمن است، افزود: آلودگی هوا موجب اختلال در خون‌رسانی به اندام‌ها شده و باعث کاهش انرژی‌های قلبی، مغزی و کبدی و در نهایت تجمع سموم در بدن و بروز بیماری‌های مختلف می‌شود.
مدیر طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به آموزه‌های طب سنتی ایرانی در زمینه حفظ سلامت در شرایط آلودگی هوا تصریح کرد: برای کاهش اثرات سوء آلودگی هوا باید از ورود مواد زائد و سمی به بدن جلوگیری شود؛ از جمله پرهیز از مصرف سیگار و قلیان، استفاده از حشره‌کش‌ها، پخت‌وپز در محیط‌های بدون تهویه، غذاهای مانده، گوشت‌های صنعتی، مواد نگهدارنده، روغن‌های چندبار حرارت‌دیده و تنقلات بازاری مانند چیپس و پفک.
وی تأکیدکرد: باید از مصرف مواد غذایی که باعث افزایش غلظت خون می‌شوند، مانند گوشت گاو، عدس، بادمجان (به‌ویژه میرزاقاسمی)، ماکارونی، غذاهای چرب و سنگین مانند کله‌پاچه پرهیز شود. همچنین پرهیز از خوراکی‌های یبوست‌آور از جمله عدس‌پلو، غذاهای خشک، موز سفت، میوه‌های ترش مانند به ترش و انار ترش، سنجد و خرمالوی گس نیز ضروری است.
مهری ادامه داد: در روزهای آلوده، از آرایش‌های سنگین که موجب کاهش تنفس پوستی می‌شوند باید خودداری کرد. همچنین خواب ناکافی، شب‌زنده‌داری، ورزش شدید، زیاده‌روی جنسی، تماس طولانی با سرما و استفاده بیش‌ازحد از وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه و رایانه باید کنترل شود تا توان عمومی بدن کاهش نیابد.
وی در پایان با اشاره به خوراکی‌های مفید در زمان آلودگی هوا گفت: مصرف سیب شیرین، انار شیرین یا کمی ترش، پرتقال شیرین، سالاد کاهو با هویج و روغن زیتون و آب نارنج طبیعی، سوپ‌های سبزیجات حاوی زرشک، هویج، شلغم و بِه و همچنین نوشیدن دمنوش آویشن شیرازی به‌ویژه برای بیماران مبتلا به آسم و برونشیت مفید است.بوییدن گلاب، عرق بهارنارنج، برگ شمعدانی عطری، سیب و بِه نیز از دیگر توصیه‌های طب سنتی برای کاهش اثرات آلودگی هوا است.
لزوم تغییر سبک زندگی برای مقابله با کاهش آلودگی هوا
فرشید وفا،مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهدضمن هشدار درباره افزایش میزان آلودگی هوا و ضرورت رعایت توصیه‌های بهداشتی از سوی شهروندان، اظهارکرد: شاخص کیفیت هوا (AQI) معیاری است برای گزارش روزانه کیفیت هوا که با رنگ‌بندی‌های مشخص نشان می‌دهد هوای اطراف تا چه میزان آلوده است و این سطح آلودگی چه تأثیری بر سلامت انسان دارد لذا در روزهایی که هوا ناسالم برای گروه‌های حساس (شاخص 101 تا 150 – رنگ زرد) است، باید زمان بازی کودکان در فضای باز و پارک‌ها به میزان زیادی کاهش یابد. همچنین سالمندان و بیماران دارای مشکلات تنفسی لازم است فعالیت‌های خود در فضای بیرون را محدود کنند.
وی افزود:در شرایطی که شاخص هوا ناسالم برای همه گروه‌ها (151 تا 200 – رنگ قرمز) باشد، شهروندان باید از فعالیت‌های ورزشی در فضای باز، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی طولانی‌مدت پرهیز کرده و فعالیت‌های بدنی خود را در محیط‌های سرپوشیده مانند باشگاه‌ها یا منازل انجام دهند.
وفا خاطرنشان کرد:در وضعیت بسیار ناسالم (201 تا 300 – رنگ بنفش)، افراد دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی باید از هرگونه فعالیت در فضای باز خودداری کرده و از قرار گرفتن در مکان‌هایی که استعمال دخانیات صورت می‌گیرد، پرهیز کنند.
گروه‌های حساس در معرض خطر بیشتر
مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه برخی گروه‌ها بیش از سایرین از آلودگی هوا آسیب می‌بینند،گفت:کودکان، سالمندان، زنان باردار، بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی، آسم، دیابت، COPD، سرطان، کووید-19 و همچنین افراد چاق، سیگاری و ساکنان مناطق پرترافیک در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
وی هشدار داد: علائم اولیه مواجهه با آلودگی هوا شامل سوزش چشم، گلو، افزایش خلط، سرفه و تنگی نفس است.در بیماران قلبی، استنشاق ذرات آلاینده می‌تواند موجب حمله قلبی شود. چنانچه فردی دچار درد قفسه سینه، تنگی نفس یا تپش قلب غیرعادی شد، باید فوراً با پزشک یا اورژانس 115 تماس بگیرد.
وفا تأکیدکرد: در شرایط آلودگی هوا، ماندن در منزل بهترین اقدام پیشگیرانه برای افرادی است که ضرورتی برای خروج ندارند لذا توصیه می‌شود درب و پنجره‌ها را ببندید و در صورت استفاده از دستگاه تهویه، آن را در حالت بازچرخش (recirculate) قرار دهید تا از ورود هوای آلوده به داخل جلوگیری شود.
مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: نوشیدن آب کافی، استفاده از دستگاه‌های بخور برای حفظ رطوبت محیط و پرهیز از کشیدن سیگار در منزل به کاهش تحریک سیستم تنفسی کمک می‌کند.همچنین استفاده از گل‌ها و گیاهان آپارتمانی و دستگاه‌های تصفیه هوای دارای فیلتر HEPA می‌تواند در بهبود کیفیت هوای داخل خانه مؤثر باشد.
وفا اظهارکرد: ورزش در روزهای آلوده نه‌تنها سودی ندارد، بلکه به علت افزایش تعداد تنفس، خطر جذب بیشتر آلاینده‌ها را در پی دارد. بنابراین توصیه می‌شود فعالیت‌های ورزشی در فضای سرپوشیده انجام و مدت آن کاهش یابد.
وی خاطرنشان کرد: در شرایط آلودگی هوا، استفاده از ماسک‌های استاندارد نظیر N٩5 (NIOSH-4٢CFR٨4)، KN٩5 (GB٢6٢6-٢006) و FFP٢ (EN١4٩-٢00١) ضروری است، زیرا این ماسک‌ها قادر به فیلتر کردن حدود 95 درصد ذرات معلق زیر 2.5 میکرون هستند.افراد مشکوک به کووید-19 باید از نوع بدون دریچه استفاده کنند و بیماران قلبی و زنان باردار نیز پیش از استفاده از این ماسک‌ها با پزشک خود مشورت نمایند.
مراقبت از سالمندان و بیماران در روزهای آلوده
مدیر سلامت محیط و کار گفت: آلودگی هوا می‌تواند موجب تشدید بیماری‌های قلبی و مغزی شود. در روزهای آلوده باید از احوال سالمندان و بیماران قلبی ریوی اطراف خود باخبر باشیم، زیرا اقدامات سریع در مواقع خطر می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.وی افزود: بیماران مبتلا به آسم باید اسپری‌های تنفسی خود را همیشه همراه داشته باشند.
وفا با اشاره به اهمیت تغذیه مناسب در روزهای آلوده اظهار داشت:مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه، مرکبات، انار، گوجه‌فرنگی، فلفل سبز، بروکلی، هویج، سیر، بادام و ماهی می‌تواند از سلول‌های بدن در برابر آسیب ناشی از آلاینده‌ها محافظت کند.
وی تصریح کرد: آلودگی هوا پدیده‌ای است که همه افراد جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و کیفیت هوایی که تنفس می‌کنیم به سبک زندگی و انتخاب‌های روزمره ما بستگی دارد.
توصیه‌های علوم پزشکی به بیماران تنفسی در روزهای آلوده
شهاب‌الدین سروری، فوق تخصص ریه و مراقبت‌های ویژه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم از مشهد اظهارکرد: آلودگی شدید هوا و وجود ریزگردها می‌تواند به سلامت عموم مردم، به‌ویژه بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی، آسم و برونشیت آسیب برساند.در مناطقی که میزان آلودگی و تراکم ذرات معلق در هوا بالاتر است، احتمال بروز و تشدید بیماری‌های تنفسی افزایش می‌یابد.
وی تصریح کرد: تماس بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی و آسمی با هوای آلوده موجب تشدید علائم آنان می‌شود؛ از این رو توصیه می‌شود این بیماران در روزهایی که شاخص آلودگی در محدوده خطر قرار دارد، از خروج غیرضروری از منزل خودداری کنند.
سروری خاطرنشان کرد: همراه داشتن اسپری تنفسی برای بیماران مبتلا به آسم و سایر بیماری‌های مزمن ریوی در شرایط آلودگی هوا الزامی است تا در صورت بروز علائم حاد بتوانند از آن استفاده کنند.
این فوق تخصص ریه با اشاره به اینکه استفاده از ماسک‌های معمولی در شرایط آلودگی هوا کارایی لازم را ندارد، افزود: ماسک‌های معمولی قادر به جلوگیری از ورود ذرات ریز و گرد و غبار به مجاری تنفسی نیستند و تنها ماسک N٩5 می‌تواند تا حدودی آلودگی هوا را فیلتر کند.
وی ادامه داد: استفاده از ماسک‌های نامناسب نه تنها مؤثر نیست بلکه ممکن است به دلیل تنفس عمیق‌تر، موجب ورود بیشتر ریزگردها به دستگاه تنفسی شود. به همین دلیل، بهترین راهکار برای بیماران تنفسی، کاهش حضور در فضای باز و استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در محیط‌های بسته و کوچک، از جمله خودروها در ساعات پرترافیک است.
انتهای پیام/282