سوخت یارانهای تنها یکسوم نیاز قطعهسازان را پوشش میدهد

به گزارش ایسنا، اخیرا صنایع و تولیدکنندگان صنعتی انتقادهایی را درباره نحوه و مکانیزم عرضه گازوئیل برای تامین برق واحدهای تولیدی خود مطرح کردهاند و این در حالی است که با نزدیک شدن به فصل سرما و افزایش مصرف گاز در کشور، قاعدتا توزیع برق صنایع نیز بیش از پیش با محدودیت روبرو خواهد شد.
در طرف دیگر برخی انتقادها از سوی مقامات شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی، مطرح شده که عدم ارائه الگوی مصرف سوخت از سوی وزارت صمت را یکی از مهمترین دلایل نابسامانی در عرضه گازوئیل برای برق خود تامینی واحدهای تولید میداند.
گذشته از این مسائل، اما نکته اصلی، تفاوت فاحشی است که میان نرخ گازونیل عرضه شده یارانهای به واحدها تولیدی و نرخ گازوئیلی که به صورت آزاد در بورس کالا عرضه میشود وجود دارد؛ که همین موضوع، هزینه تولید صنایع را در سالی که سرمایهگذاری برای تولید نام دارد بیش از پیش افزایش میدهد؛ به طوریکه در بورس کالا هر لیتر گازوئیل در کانالهای ۱۵ هزار تومان عرضه میشود و حتی در برخی موارد نیز واحدهای تولید برای اینکه از توقف خط تولید خود جلوگیری کنند، حتی مجبور میشوند گازوئیل مورد نیاز خود را از بازار آزاد سوخت یا به عبارتی با سوخت قاچاق تامین کنند که حتی نرخ آن بالای ۲۰ هزار تومان است و تازه واحدهای تولیدی با این نرخ سوخت ژنراتورهای خود را تامین و برق مورد مورد نیاز خطوط تولیدی خود را استفاده میکنند.
با این حال، اخیرا، ابراهیم شیخ – معاون صنایع عمومی وزارت صمت – در رابطه با اقدامات صورت گرفته برای تسهیل این وضعیت اعلام کرد: با توجه به ناترازیهای انرژی و قطعیهای مکرر برق، صنایع اقدام به خرید دیزل ژنراتور کردند که نیاز به تامین سوخت گازوئیل دارد و برای تسهیل این موضوع، سهمیه سوخت صنایع ۲۰ درصد افزایش یافته است.
طبق گفته این معاون صنایع عمومی وزارت صمت در حال حاضر ۹۰ درصد، نیاز سوخت صنایع از طریق سهمیه سوخت یارانهای در سامانه سدف با قیمت لیتری ۳۰۰ تومان تامین میشود و تنها ۱۰ درصد از طریق بورس انرژی و با قیمت نزدیک به بازار آزاد خریداری میشود.
در این رابطه ایسنا به سراغ تولیدکنندگان و فعالان واحدهای صنعتی آمده تا درباره وضعیت عرضه گازوئیل به هر صنعت کسب اطلاع کند و چالشهای موجود در زمینه تامین برق واحدهای تولیدی و صنایع را جویا شود.
پنلهای خانگی جواب نمیدهند، پهنههای خورشیدی لازم است
مازیار بیگلو – دبیر انجمن سازندگان قطعه و مجموعههای خودرو – در گفتوگو با ایسنا، در تشریح وضعیت تامین برق صنایع و چالش تامین گازوئیل برای تامین برق گفت: ظرفیت تولید برق کشور، عددی مشخص و ثابتی است و هنوز به میزان ظرفیت اسمی اعلامشده نرسیده است؛ البته در این محاسبات، برق تولیدی از منابعی نظیر نیروگاههای آبی یا واحدهای خورشیدی جدید که هنوز وارد مدار نشدهاند لحاظ نمیشود؛ بنابراین فعلا افزایش محسوسی در ظرفیت واقعی تولید برق رخ نداده است.
وی افزود: حتی اگر فرض کنیم در آینده حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد هم به سهیمه گازوئیل برای تولید برق اضافه شود، باز هم میزان گازوئیل تخصیصی به نیروگاههای فسیلی کاهش خواهد یافت و در ماههای گذشته بر اساس جلساتی که در وزارت صمت با حضور وزیر نفت برگزار شد و بر اساس جمعبندیهای آن جلسات، سهمیه سوخت گازوئیل فعلا افزایش پیدا نمیکند و حتی اگر این سوخت به صنایع اختصاص پیدا کند و سهیمه آن افزایش پیدا کند، احتمالا تولید برق برخی از نیروگاهها با کاهش روبرو شود چراکه همانطور که گفته شد، ظرفیت تولید برق کشور در حال حاضر میزان مشخصی است.
دبیر انجمن سازندگان قطعه و مجموعههای خودرو ادامه داد: در حال حاضر ظرفیت تولید گازوئیل در کشور یک عدد ثابت و ظرفیت تولید برق کشور نیز یک عدد مشخصی است و اگر بخواهند سهمیه گازوئیل یا برق یک بخش را افزایش دهند، یعنی از سهمیه، بخشهای دیگر کم کردهاند. یا به عبارتی حتی اگر بخواهند به سهمیه برق صنایع اضافه کنند ناچار خواهند بود که در شبکه برق خانگی محدودیت اعمال کنند که این موضوع نیز تبعات خاص خود را دارد.
بیگلو گفت: راهکاری که در آخرین جلسه مشترک با معاون وزیر صمت که حدود شش ماه پیش برگزار شده بود، پیشنهاد شد این بود که فعلا تمرکز بر توسعه نیروگاههای خورشیدی باشد. بسیاری از واحدها بهطور فردی به سمت نصب پنل خورشیدی روی سقفهای واحدهای خود اقدام کرده بودند؛ اما واقعیت این است که پنل خورشیدی در مقیاس کوچک پاسخگوی نیاز واحدهای صنعتی پرمصرف نیست. برای مثال کارخانههای ریختهگری یا واحدهای دارای فرآیندهای انرژیبر، با مصرف بسیار بالا مواجهاند و هرچند برخی واحدهای تولیدی سبکتر و مونتاژی تا حدودی میتوانند از این روش بهرهمند شوند، اما پنلهای کوچک مقیاس، توان تامین برق مورد نیاز آنها را ندارند.
وی خاطرنشان کرد: در این میان و در شرایط فعلی و واقعیتهای امروز، راهکار اصولی، توسعه نیروگاههای خورشیدی در مقیاس بزرگ است و گویا مقرر شد یکی از شهرکهای صنعتی نزدیک تهران بهعنوان پایلوت انتخاب شود. در این طرح، باید زمینی با مساحت مناسب در اختیار شهرک صنعتی قرار بگیرد تا پنلهای خورشیدی در مقیاس گسترده نصب و برق همان شهرک تامین شود. بنابراین این مدل باید بهصورت پهنهای در تمام شهرکهای صنعتی کشور اجرا شود؛ یعنی در هر شهرک صنعتی، منابع طبیعی قطعه زمینی را تخصیص دهند و واحدهای تولیدی همان شهرک با مشارکت یکدیگر، تأسیسات خورشیدی را احداث کنند.
دبیر انجمن سازندگان قطعه و مجموعههای خودرو گفت: در حال حاضر کمبود و ناترازی شبکه برق کشور حدود ۲۰ هزار مگاوات است که مطابق برآوردها برای تامین هر ۱۰۰۰ مگاوات برق جدید، بیش از یک میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است؛ بنابراین رفع این کمبود به حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد و ورود نیروگاههای جدید نیز دستکم دو تا سه سال زمانبر خواهد بود.
بیگلو ادامه داد: متاسفانه از سوی دیگر، کشور ما در شرایط خشکسالی قرار گرفته و نمیتوان روی منابع برق آبی حساب باز کرد و ظرفیت تولید گازوئیل نیز همانطور که گفته شد محدود است؛ همچنین توسعه نیروگاههای فسیلی نیز امکانپذیر نیست و این در حالی است که بیش از ۶۰ درصد از پهنه جغرافیایی خاک ایران بیش از ۳۵۰ روز در سال از نور خورشید برخوردار است و مناطق مرکزی و اطراف تهران نیز دارای بیابانهای وسیعی هستند که عمدتا در مالکیت منابع ملی قرار دارند و واگذاری این اراضی به شهرکهای صنعتی در قالب طرحهای مشارکتی، بهترین راهحل برای توسعه نیروگاههای خورشیدی در مقیاس بزرگ است.
در حال حاضر کمبود و ناترازی شبکه برق کشور حدود ۲۰ هزار مگاوات است که مطابق برآوردها برای تامین هر ۱۰۰۰ مگاوات برق جدید، بیش از یک میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است؛ بنابراین رفع این کمبود به حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد و ورود نیروگاههای جدید نیز دستکم دو تا سه سال زمانبر خواهد بود.
وی افزود: برای نمونه، فقط در اطراف تهران، شهرکهای شمسآباد، پرند و عباسآباد، دارای اراضی فراوان قابل استفاده برای توسعه نیروگاههای خورشیدی و انرژیهای تجدید پذیر هستند. با این حال، بهرهبرداری از نیروگاه خورشیدی تنها با نصب پنلها محقق نمیشوند؛ این پنلها در صورت تجمع گرد و خاک یا آلودگی، دچار کاهش راندمان میشوند و نگهداری منظم آنها ضروری است؛ از این رو، اجرای طرح مذکور فقط در مقیاس صنعتی و با مدیریت یکپارچه، توجیه فنی و اقتصادی خواهد داشت.
دبیر انجمن سازندگان قطعه و مجموعههای خودرو در پایان در رابطه با گفته اخیر ابراهیم شیخ – معاون صنایع عمومی وزارت صمت – مبنی بر اینکه در حال حاضر ۹۰ درصد نیاز سوخت صنایع از طریق سامانه سدف و با قیمت یارانهای ۳۰۰ تومان برای هر لیتر تامین میشود، گفت: در صنعت قطعهسازی، تنها حدود یک-سوم نیاز سوخت (گازوئیل) برای تامین برق از طریق منابع یارانهای تامین میشود و باقی آن یا از طریق بورس انرژی با قیمت آزاد خریداری میشود که بسته به عرضه روزانه، این قیمتها متغیر بوده و معمولا حدود ۱۵ هزار تومان در هر لیتر است و یا واحدهای تولید برای اینکه خط تولیدشان متوقف نشود، به ناچار از بازار آزاد گازوئیل خود را تامین میکنند که نرخ آن در کانال ۲۰ هزار تومان قرار دارد و هیچگونه صرفه اقتصادی برای واحدها ندارد اما برای اینکه خط تولیدشان متوقف نشود، مجبور به خرید از بازار آزاد میشوند.
انتهای پیام