«طاهره صفارزاده» بانویی که ساده می‌زیست و بزرگ می‌اندیشید
به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از کرمان، سالروز تولد طاهره صفارزاده، شاعر، محقق، نظریه‌پرداز ترجمه و مترجم نامدار قرآن بهانه‌ای شد تا بار دیگر بر جایگاه علمی و معنوی این بانوی فرهیخته کرمانی تأکید کنیم. از ستایش صریح رهبر انقلاب نسبت به ترجمه قرآن او، تا روایت‌های صمیمانه استاد محمدعلی گلاب‌زاده از منش و رفتار این بانوی اخلاق‌مدار، همگی تصویری روشن از شخصیتی ارائه می‌دهد که ایمان، علم، فروتنی و مسئولیت فرهنگی را در کنار هم معنا کرده است.
از سیرجان تا دانشگاه آیووا؛ تولد و مسیر علمی بانویی سخت‌کوش
طاهره صفارزاده در 27 آبان 1315 در سیرجان چشم به جهان گشود. کودکی او با فقدان پدر در پنج سالگی و سپس درگذشت مادرش همراه بود، اما مادربزرگش مسیر تربیتی او را شکل داد.
در شش سالگی در مکتب‌خانه، تجوید و قرائت و حفظ قرآن را آموخت؛ آموزشی که بعدها بنیان‌گذار یکی از ماندگارترین ترجمه‌های قرآن شد.
در نوجوانی استعداد ادبی‌اش شکوفا شد. نخستین شعرش را در 13 سالگی سرود و در سال چهارم دبیرستان، به پیشنهاد دکتر باستانی پاریزی اولین جایزه شعر خود را دریافت کرد.
صفارزاده پس از تحصیل در کرمان، مدتی به تهران و سپس به انگلستان و آمریکا رفت و در دانشگاه آیووا هم به گروه نویسندگان بین‌المللی پیوست و هم موفق به دریافت درجه‌ی معتبر MFA شد؛ درجه‌ای ویژه نویسندگان و هنرمندانی که به‌طور حرفه‌ای در نقد، نظریه و نویسندگی خلاق آموزش می‌بینند.
بازگشت به ایران و بنیان‌گذاری آموزش ترجمه
صفارزاده پس از بازگشت به ایران، در سال 1349 به عضویت هیئت علمی دانشگاه ملی (شهید بهشتی) درآمد. او از نخستین افرادی بود که ترجمه را به‌عنوان یک علم معرفی کرد و نخستین نقد علمی ترجمه را در دانشگاه‌های ایران برگزار کرد. آثار و شیوه‌های او، پایه‌گذار آموزش دانشگاهی ترجمه در کشور شد.
علاوه بر این با تکیه بر مطالعات گسترده‌اش، سبک شعری «طنین» را معرفی کرد و به‌عنوان یکی از چهره‌های جریان‌ساز شعر نو شناخته شد.
ریاست دانشگاه و خدمات گسترده پس از انقلاب
پس از انقلاب اسلامی، همکارانش در دانشگاه شهید بهشتی او را به‌عنوان رئیس دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دانشکده ادبیات برگزیدند.
در این دوره، طرح بازآموزی دبیران را اجرا کرد و برای نخستین‌بار کتاب‌های تخصصی دانشگاهی را در چهار زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی و روسی تدوین و منتشر نمود.
در سال 1371 به‌عنوان استاد نمونه کشور و در سال 1380 پس از انتشار ترجمه دو زبانه قرآن، به‌عنوان خادم‌القرآن معرفی شد.
ستایش رهبر انقلاب از شخصیت و ترجمه قرآن صفارزاده
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در 27 بهمن 1370، صریحاً از توانایی‌های ادبی و ترجمه‌ای او تمجید کردند. بخشی از این سخنان چنین است:
«خانم صفارزاده بحمداللَّه رتبه‌ی شعری بسیار والا و برجسته‌ای دارند…
زبانشان بسیار خوب است؛ ترجمه‌ی قرآن ایشان هم واقعاً بسیار خوب است.
تا قبل از این ترجمه، من هیچ ترجمه‌ای را به خوبی ترجمه‌ی ایشان ندیدم…
ترجمه‌ی بسیار خوب و متینی است. شما خدمت بزرگی کردید.
ترجمه‌ی قرآن چیز بسیار مهم و باارزشی است.»
این سخنان یکی از روشن‌ترین تأییدها بر اهمیت علمی و دینی کارنامه این بانوی اندیشمند است.
روایت استاد گلاب‌زاده از ایمان و فروتنی یک بانوی ماندگار
استاد محمدعلی گلاب‌زاده، بنیان‌گذار مرکز کرمان‌شناسی و پژوهشگر کرمان‌شناسی، در درباره صفارزاده به نکته‌ای مهم اشاره می‌کند: دلبستگی عمیق او به زادگاهش سیرجان و کرمان.
وی می‌گوید که هر بار به تهران می‌رفت، صفارزاده با علاقه از او می‌خواست درباره مسائل فرهنگی روز استان با او گفت‌وگو کند. این ارتباط و دغدغه‌مندی برای فرهنگ بومی، یکی از ویژگی‌های برجسته او بود.
«ناهاری ساده زیر درخت»؛ خاطره‌ای که راز شخصیت او را آشکار می‌کند
گلاب‌زاده خاطره‌ای از کنگره جهانی سال 1370 نقل می‌کند؛ خاطره‌ای که به تعبیر او «جوهر شخصیت صفارزاده» را آشکار می‌سازد:
در پایان مراسم، گروهی از استادان برای صرف ناهار به سالن می‌رفتند، اما صفارزاده آرام‌آرام از جمع فاصله گرفت. وقتی سراغش را گرفتند، گفتند زیر درختی در حیاط نشسته است.
گلاب‌زاده می‌گوید: وقتی به او رسیدم، دیدم دستمال کوچکی پهن کرده و یک تخم‌مرغ آب‌پز، یک سیب‌زمینی آب‌پز و تکه‌ای نان پیش رویش داشت. تعجب کردم و گفتم: خانم دکتر، ناهار تدارک دیده‌ایم. استاد باستانی و دیگران نشسته‌اند. فرمود: نه. ناهار من همین است. نه اصرار کنید و نه انتظار حضور من را داشته باشید.
استاد گلاب‌زاده این رفتار را نشانه‌ای از ایمان، ساده‌زیستی، پاکدامنی و زیست‌جهان اخلاقی صفارزاده می‌داند و می‌گوید: کم نیستند اهل دانش و قلم که تا جایی پای ارزش‌های دینی می‌ایستند که منافعشان به خطر نیفتد. اما صفارزاده از آن‌هایی بود که ایمانش را در عمل نشان می‌داد.
ماندگاری از جنس ایمان، دانش و عمل
به گفته استاد گلاب‌زاده، اگر امروز شعر یا اثری از نویسندگان ما ماندگار باشد، باید مانند آثار صفارزاده: برآمده از ایمان و حقیقت باشد، آینده‌ساز و عزت‌آفرین باشد و همچون «مصباح فی‌زجاجه» روشنایی راه دیگران شود.
روایت زندگی طاهره صفارزاده، چه از زبان رهبر انقلاب و چه در خاطرات صمیمانه استاد گلاب‌زاده، تصویری روشن از یک زن شیفته قرآن، عاشق ایران، وفادار به اصول، دانشمند در اندیشه و فروتن در رفتار ارائه می‌دهد و چه زیبا سروده است:
تو مثل ماه، ستاره، خورشید
همیشه هستی
و می‌درخشی از بدر
و می‌رسی از کعبه
و کوفه همین تهران است
که بار اول می‌آیی
و ذوالفقار را باز می‌کنی
و ظلم را می‌بندی
همیشه منتظرت هستم
ای عدل وعده داده شده
سالروز تولد او نه تنها یادآور یک شخصیت ادبی، بلکه یادآور چراغی است که در روح و فرهنگ ایران روشن مانده است.
انتهای پیام/511/