یادداشت| بسیج مستضعفین؛ فلسفهای برای حکمرانی با مردم

به گزارش بخش استانها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از زاهدان، امام خمینی(ره) با طرح نظریه «بسیج مستضعفین» بنیانی نو در حکمرانی اسلامی بنا نهاد؛ بنیانی که بر نقشآفرینی مردم، اعتماد به ظرفیتهای نهفته آنان و تبدیل توده خاموش به نیروی فعال تمدنساز استوار است.
ایشان معتقد بود که جامعه متکی بر مردم، شکستناپذیر است؛ زیرا انرژی عظیم مردمی، موتور حرکت نظام و مهمترین پشتوانهی امنیت، تولید و پیشرفت کشور خواهد بود.
نظریه بسیج مستضعفین صرفاً یک سازمان نظامی یا ساختار اداری نیست؛ بلکه یک «فلسفه حکمرانی» است. این نظریه به ما میگوید که مردم نه تماشاگران عرصه قدرت، بلکه «صاحبخانه» کشورند و مشارکت آنها در اداره امور، یک انتخاب تجملی نیست بلکه ضرورتی حیاتی است. هر جا مردم وارد میدان شدهاند، گرهها گشوده و مسیرهای بنبست شکسته شده است.
در امتداد همین نگاه، نظریه «مشارکت مردمی در حکومت» تأکید میکند که مشروعیت و کارآمدی، هر دو از درون جامعه میجوشند. حکومتی که مردم در آن نقش فعال دارند، تصمیمسازی و تصمیمگیری را واقعبینانهتر، عادلانهتر و سریعتر انجام میدهد. دخالت مردم در مدیریت محلی، نظارت اجتماعی، مشارکت در نهادهای مدنی و همراهی در برنامههای توسعهای، ضمانتی برای سلامت و پویایی نظام اداری کشور است.
اما برای اینکه این مشارکت به ثمر بنشیند، «تمرکززدایی» یک ضرورت اجتنابناپذیر است. تمرکز قدرت اداری در پایتخت یا مراکز استانها، به مرور باعث کندی تصمیمگیری، بیاعتمادی عمومی و ناکارآمدی محلی میشود.
تمرکززدایی یعنی واگذاری اختیارات به مردم، شوراها، نخبگان و ظرفیتهای بومی تا تصمیم همانجا گرفته شود که مسئله وجود دارد. اداره کشور در سطوح پایینتر، سریعتر، کمهزینهتر و مردمیتر خواهد بود.
وقتی سه محور «بسیج مستضعفین»، «مشارکت مردمی» و «تمرکززدایی» کنار هم قرار میگیرند، نقشه کاملی برای حکمرانی مردمی ترسیم میشود؛ حکمرانی که در آن مردم هم نیروی محرکه هستند، هم ناظر، هم تصمیمساز، هم مجری و هم حافظ امنیت و پیشرفت. این مدل اتکای کشور را از ساختارهای سنگین و پرهزینه دولتی به انرژی بیپایان مردم تغییر میدهد.
امروز بیش از هر زمان دیگری، آینده کشور در گرو بازگشت جدی به الگوی کشورداری «برای مردم، با مردم و توسط مردم» است. اگر مردم در اداره امور عمومی نقش محوری بگیرند، ظرفیتهای اقتصادی آزاد میشود، چالشها از مسیر اجتماعی حل میشود و امید و اعتماد عمومی تقویت میگردد. راه عبور از مشکلات، تکیه بر همین سرمایه مردمی است؛ سرمایهای که امام خمینی(ره) آن را رمز بقای انقلاب و ضمانت پیشرفت کشور میدانست.
بنابراین ماهیت بسیج در انجام هر نوع فعالیت اعم از نظامی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگ، ریشه در ایمان، اعتقاد و عشق به خدمت دارد و همین روحیه است که بسیج را به نیرویی برای پاسداری همهجانبه از دستاوردهای انقلاب اسلامی تبدیل میکند.
انتهای پیام/