زنگ خطر برای قزوین/ الیت فاجعه‌ای پیش روی البرزنشینان

شعله‌هایی که از 10 آبان در ارتفاعات صخره‌ای الیت زبانه کشیده و همچنان مهار نشده، هرلحظه ممکن است به جان جنگل‌های ارتفاعات و دامنه‌های رشته‌کوه البرز در استان قزوین بیافتد.
استانها

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از قزوین این روزها خبری تأسف برانگیز از آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌های مرزن آباد استان مازندران به نام الیت در فضای مجازی و خبرگزاری‌ها بازنشر و منتشر می‌شود، اخباری که دل هر طبیعت دوست و انسان را به درد می‌آورد.

عکس‌هایی که از آتش گرفتن حیوانات و گونه‌های گیاهی در جنگل‌های مازندران دست به دست می‌شود نه یک موضوع فقط مختص مازندران یا مرزن‌آباد و یا شمال کشور بلکه موضوعی مبتلابه برای همه کشور و برای همه منطقه است.

بی‌تردید اگر روزی آتش به جان جنگلی در مازندران بیفتد دود آن در چشم گیلانی‌ها و قزوینی‌ها هم خواهد رفت نه تنها همسایگان آن بلکه تمام مردم کشور؛ مگر امروز که دریاچه ارومیه خشک شد یا در حال خشک شدن است نمک‌هایی که حاصل ریزگردهای آن می‌شود فقط در چشم ارومیه‌ای‌ها یا تبریزی‌ها می‌رود؟ خیر دود این آتش‌ها تا کیلومترها آن طرف‌ها هم خواهد رفت مگر نه این است که گرد و غباری که مردم اهواز استشمام می‌کنند از کشورهای همسایه به آنجا می‌آید پس نه تنها در حوزه محیط زیستی محل زندگی ما کشور ما درون مرزهای ما منطقه ما کشورهای همسایه ما بلکه همه جهان برای ما مهم است اما آنچه در حوزه موضوعات مربوط به استان قزوین در خصوص این آتش‌سوزی مهم جلوه می‌کند بحث خطرهای مبتلا به و نمونه‌های مشابه آن در استان قزوین است که در این گزارش به آن می‌پردازیم.

معمولا با فرا رسیدن فصل خشک شدن علف‌ها و درختان این آتش‌سوزی ها در قزوین شعله‌ور می‌شود، قدرت الله مهدیخانی، مدیرکل مدیرت استانداری قزوین در این خصوص به تسنیم می‌گوید: اغلب آتش سوزی‌ها در استان قزوین عامل انسانی و بی احتیاطی دارد که متاسفانه حتی برخی مواقع شاهد بودیم که بک بی احتیاطی‌ موجب به آتش کشیده شدن باغات چندین ساله قزوین در ده‌ها هکتار شده است.

وی می‌افزاید: باغاتی که چندین سال برای آن زحمت کشیده شده به دلیل یک بی‌احتیاطی در وسعت بالا طعمه حریق شده و حتی شاهد بودیم که حدود 12 هکتار از باغات گردو و گیلاس در مناطقی از الموت ازجمله آتان و الولک، شعله‌های این آتش دو هفته زبانه می‌کشید و هرچه بود می‌سوزاند.

همین 20 روز قبل بود که آخرین حادثه از این جنس در مراتع استان قزوین به وقوع پیوست، طبق آنچه اسدی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین اعلام کرد: آتش‌سوزی بیش از دو هکتار از مراتع الموت شرقی را در برگرفته و چندین روز ادامه داشته است که خسارت‌های جبران‌ناپذیری را در پی دارد.

اسدی در این خصوص به تسنیم می‌گوید: این حوادث اولی و آخرین نیست و باید برای وقوع آن در لحظه آماده بود برای مثال در حادثه اخیر شمس کلایه الموت شرق، همکاران ما در منابع طبیعی با تلاش و کمک مردم محلی در ابتدا آتش را خاموش کردند، اما متاسفانه شعله‌ها دوباره بر اثر وزش باد زبانه کشید و نیروها مجددا برای خاموش‌سازی در منطقه حضور یافتند.

این فعال حوزه منابع طبیعی، خشکسالی و کاهش بارش‌ها در سال جاری را بستری مهیا برای به آتش کشیدن یک مرتع بزرگ یا جنگل عظیم می‌داند که با هر جرقه کوچکی می‌تواند یک فاجعه بیافریند.

اسدی حضور و اقدامات اولیه برای مهار آتش در ابتدای حادثه را مهم دانسته و از مردم می‌خواهد از مردم می‌خواهد به‌محض مشاهده آتش‌سوزی در هر نقطه‌ای، ضمن اقدام فوری، با شماره 1504 به منابع طبیعی اطلاع دهند.

علی کاظمی از محلی‌های الولک است که با سن بالای 90 ساله‌اش حافظه خوبی دارد، همین که اشعار حافظ و مولانا را از بر برایت می‌خواند، نشانی است که می‌شود روی حافظه و حرف‌هایش حساب کرد، با او گپ خودمانی می‌زنیم؛ می‌گوید: همیشه موضوع آتش‌سوزی در جنگل و مراتع قزوین را دیده‌ام، اما همیشه صحنه‌های ناراحت‌کننده آن از مرگ حیوانات و درختان تا روزها و حتی سال‌ها در خاطره‌ام مانده است.

حاج علی بدترین خاطره را مربوط به مرگ آهو و گوزن‌هایی می‌داند که زنده زنده با فرزندانشان در آتش سوختند، می‌گوید در آن آتش‌سوزی که در سال‌های دهه 40 رخ داد حتی پرندگان روی درخت‌ها نیز سوختند، یادم می‌آید یک زن جوان با مشاهده آن آتش‌ و آثارش تا مدت‌ها تکلم خود را از دست داد و دیگر زبان باز نکرد.

پیرمرد می‌گوید از روزی که جاده‌ها به سمت الموت افزایش یافت و حضور مردم غیربومی گسترش پیدا کرد، آتش‌ هم بیشتر به جان طبیعت الموت افتاد. چرا که مردم بومی با زحمت دامپروری و کشاورزی و باغداری می‌کنند و قدر آنها را می‌دانند، اما غیربومی‌ها هستند که آتش به جان جنگل و مراتع می‌زنند.

همین هفته قبل بود که شرکت توزیع برق قزوین در پی آتش گرفتن پایه‌های تیر چوبی برق در جاده قزوین به رشت محدوده تونل شیرین‌سو عازم آن منطقه شدند، جایی که آتش‌سوزی منجر به قطع برق مردم هم شده بود، به دلیل اینکه اصلاح شبکه 20 کیلوولت را انجام دهند، تلاش بسیاری کردند.

آری آتشی که یک ته‌سیگار شما دوست عزیز بپا می‌کند، دودش چیزی فراتر از ریه‌هایتان را ممکن است بگیرد، آن چنان که حتی به قیمت ایستادن قلب‌های حساس یا زبان‌هایی باشد که دیگر حرفی برای گفتن نداشته باشند.

آتش در مراتع و جنگل‌ها می‌تواند برق را قطع، باغ و درخت را قلع و ساختمان‌ها را آوار کند، می‌تواند آنچه را با زحمت ایجاد کرده است مادر بشر، بخشکاند در کسری از ساعت.

یکی از ساکنان روستای وشته الموت که نمی‌خواهد نامش را به ما بگوید، در خصوص علت آتش‌سوزی اخیر در این روستا که مدعی است نیمی از باغات و مراتع را سوزانده از عامل انسانی با قصد و نه سهل‌انگاری نام می‌برد که توسط نه یک نفر، بلکه یک گروه انجام می‌شود.

وقتی از او می‌پرسیم سندی برای ادعای خود دارد، می‌گوید: این حجم و وسعت آتش‌سوزی قبلا رخ نداده و امکان‌پذیر نیست.

به گزارش تسنیم، اراضی ملی استان قزوین شامل 850 هزار هکتار مرتع، 28 هزار هکتار جنگل و 29 هزار هکتار بیابان است که سالانه حداقل شاهد از بین رفتن و سوختن حداقل دو هزار هکتار آن هستیم که البته هرسال بیش از میزان است و با توسعه شهری و روستایی، میزان 900 هزار هکتار اراضی ملی هم به حدود 700 هزار هکتار کاهش یافته است.

علیرضا ضرغامی به عنوان کارشناس حقوق به تسنیم می‌گوید: ماده 47 قانون حفاظت و بهره‌‌‌برداری از جنگل‌ها و مراتع می‌گوید هر کس در جنگل عمداً آتش‌سوزی ایجاد کند به حبس مجرد از سه تا 10 سال محکوم خواهد شد در صورتی که مرتکب مأمور ‌جنگلبانی باشد هم دیگر حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌‌شود.

وی می‌افزاید: قانون در این زمینه کامل است و حتی در موقع آتش‌‌سوزی در جنگل‌ها همه مأمورین دولتی اعم از لشکری و کشوری و شهرداری‌ها که در نزدیکی آن محل باشند مکلف هستند در مقابل تقاضای‌ مأموران جنگلبانی یا انتظامی یا بخشداری با همه وسایل ممکنه دولتی و شهرداری که در اختیار دارند در آتش نشانی کمک کنند.

ضرغامی اضافه می‌کند: طبق آنچه این تبصره از ماده قانونی متذکر می‌شود؛ اگر مأمورین ‌کشوری و شهرداری که در ایفای این وظیفه مسامحه و قصور کنند بر حسب مورد طبق مقررات مواد 58 و 59 قانون استخدام کشوری مجازات‌ می‌شوند و در مورد مأمورین لشکری تعقیب و مجازات آنان طبق مقررات و قوانین نظامی خواهد بود.

سرهنگ کیومرث سلیمانی، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی قزوین ضمن اشاره به آتش‌سوزی سال گذشته در اراضی همجوار روستای آوه و در منطقه کوهستانی الموت عنوان می‌کند: با توجه به نوع گستردگی سطح، خط آتش و مساحت آن اقدام سریع برای مهار آتش‌سوزی عملیات با حضور موثر و به موقع همیاران طبیعت و همکاران یگان حفاظت آغاز می‌شود.

وی کاهش زمان حضور گروه‌های امدادی را مستلزم رعایت آموزش و تربیت همیاران طبیعت بومی و محلی در خاموش کردن آتش می‌داند و معتقد است اگر در حوادثی از این قبیل کمک مردمی لحاظ نشود، تا 10 برابر وسعت آتش‌سوزی گسترش یافته و از کنترل خارج می‌شود.

به گزارش تسنیم، اداره کل منابع طبیعی در استان ضمن آموزش موظف است ابزاری همچون آتشکوب، دمنده و بیل‌های مختص این کار را در اختیار همیاران طبیعت فقرات دهد.

دو دشت الله‌آباد آبیک و بوئین‌زهرا و به همراه جنگل‌های الموت و طارم عمده دارایی استان در حوزه منابع طبیعی است که اخباری جز آتش‌سوزی و یا نابودی آن در خبرها نیست.

امید است با رعایت مسائل ایمنی، آموزش‌های اصولی، به‌کارگیری روش‌های نوین و استفاده از ظرفیت‌های همه دستگاه‌ها و برپایی مانورهای کاربردی شاهد رخداد غیرقابل جبرانی مانند الیت که پس از گذشت 20 روز همچنان آتش به جان میراث ملی افتاده است در قزوین شاهد نباشیم.

انتهای پیام/

 

 

منابع خبر:‌ © ‌خبرگزاری تسنیم
دکمه بازگشت به بالا