یادداشت/ حقوق شهروندی در پرتو حکمرانی مطلوب

به گزارش بخش استان‌ها در وبانگاه به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهد، حقوق شهروندی از موضوعات بسیار مهم و اساسی حقوق معاصر است. مفاهیمی برگرفته از حقوق طبیعی و قرائت تازه ای از حقوق بشر بر پایه اصل کرامت انسانی است. رعایت اصول دموکراسی، مستلزم حکمرانی خوب و تجلی اراده مردم در مدیریت کشور است. بدون رعایت حقوق شهروندی نمیتوان ارزیابی مثبتی از حکمرانی مطلوب داشت.

حکمرانی مطلوب عبارت است از استفاده بهینه از اختیارات قانونی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و مدیریتی برای اداره‌ عاقلانه و هوشمندانه امور کشور در همه سطوحِ آن. حکمرانی در برگیرنده سازوکارها و نهادهایی است که از طریق آنها شهروندان منافع خود را مطالبه می‌کنند، حقوق قانونی خود را می‌طلبند و اختلافات خود را حل‌وفصل می‌نمایند.

حقوق شهروندی وقتی تحقق پیدا می‌کند که تمام افراد یک جامعه از کلیه حقوق مدنی و سیاسی برخوردار باشند و شهروندان نیز به عنوان اعضای آن جامعه، مسئولیت‌هایی را در راستای اداره بهتر و ایجاد فضای مناسب عهده‌دار باشند. باور اساسی جامعه مدنی آن است که دولت و مردم در کنار هم می‌توانند توافق کنند خلاها را پر کنند و نارسایی‌ها را پوشش دهند.

در حکمرانی خوب دولت و بازار هر دو نهادهایی اجتماعی هستند که از نقایصی رنج می‌برند و توسعه آن ها در گرو رفع نقایص و عیوب آن هاست. در حکمرانی خوب تحقق اقتصادِ بازار، تنها به شرط وجود مجموعه‌ای از نهادهاست که ضمن حمایت از مولفه‌های تولیدِ پایدار، نظارت صحیح و ساختارمندی بر روند اصول عرضه و تقاضا داشته باشند.

 در قانون اساسی در اصول متعدد، ضرورت حفظ کرامت انسانی شهروندان و زیست شرافتمندانه آنان، به عنوان عضوی از جامعه اسلامی، به کرات آمده و تاکید شده است. دولت موظف است در راستای تامین رفاه و آسایش شهروندان، تمامی تلاش خود را به کار گرفته و منابع اختصاص یافته به این امور را، مصروف خدمت به شهروندان نماید.

یادداشت از سید هادی حسینی ، دکتری حقوق عمومی و مدرس دانشگاه

انتهای پیام/282