راهبرد امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ؛ بازگشت به سیاست قدرت و بیاعتنایی به جهان

به گزارش بخش بین الملل وبانگاه به نقل از خبرگزاری مهر، استراتژی امنیت ملی آمریکا سندی رسمی است که هر رئیسجمهور برای ارائه تصویری از اولویتها، تهدیدها، شیوه استفاده از قدرت و جهتگیری کلی سیاست خارجی آمریکا منتشر میکند. سند منتشر شده در دولت دوم دونالد ترامپ، جهشی ایدئولوژیک را به نمایش میگذارد و بازگشت رسمی واشنگتن به سیاست قدرت و پیگیری بیپرده منافع ملی را نشان میدهد.
در این سند، ترامپ بارها ادعا میکند که آمریکا دیگر نمیخواهد پلیس یا بانکدار جهان باشد. اما این جمله به معنای محدود کردن تعهدات جهانی و تمرکز بر بازآفرینی امپراتوری اقتصادی، فناورانه و ژئوپلیتیک در نیمکره غربی است.
ترامپ ایدئولوژی حاکم بر ساختار واشنگتن در سه دهه پس از جنگ سرد را «خیالپردازی و خودویرانگری» مینامد و مدعی است که دولت او تنها راه بازگرداندن آمریکا به «عصر طلایی» است. این سند اهداف مهمی از جمله مشروعیتبخشی به رویکرد ملیگرایانه، تهاجم اقتصادی علیه چین، بازتعریف جایگاه اروپا به عنوان متحدی ضعیف و تثبیت رویکرد سختگیرانه علیه ایران را دنبال میکند.
این سند بر این تصور استوار است که آمریکا از دهه 1990 در مسیر اشتباهی حرکت کرده و باید به جای ایفای نقش حاکم جهانی، حاکم سرزمین خود باشد. اهداف کلیدی سند شامل حفاظت از خاک آمریکا، کنترل مرزها، بازسازی قدرت صنعتی، سلطه در حوزه انرژی، حفظ برتری فناوری و احیای هویت فرهنگی آمریکا است.
ترامپ معتقد است جهانیسازی به نفع چین تمام شده و صنعت آمریکا را نابود کرده است. از این رو، بازصنعتیسازی، تعرفههای سنگین، حمایت از تولید داخلی و کنترل زنجیرههای تأمین به عنوان پایه اصلی قدرت ملی معرفی شدهاند. این سند بر حفظ «کشندهترین ارتش جهان» و ایجاد سپر دفاع موشکی ملی شبیه «گنبد آهنین» تأکید دارد.
در بخش مربوط به نیمکره غربی، ترامپ اعلام کرده که آمریکا اجازه نخواهد داد قدرتهایی مثل چین، روسیه یا ایران در این منطقه نفوذ کنند. هدف نهایی، بازگرداندن آمریکای لاتین به «حیاط خلوت سنتی» واشنگتن است.
در بخش مربوط به آسیا، سند با لحنی شدید از چین یاد کرده و برخورد با چین را ستون اصلی استراتژی خود معرفی میکند. این سند اروپا را قارهای معرفی کرده که با بحران هویت، مهاجرت گسترده، سانسور، جمعیت رو به سقوط و ضعف اقتصادی روبهرو است و باید هزینههای دفاعی خود را پرداخت کند.
سند امنیت ملی جدید، خاورمیانه را «عامل مزاحمت همیشگی سابق» معرفی کرده و مدعی شده که اهمیت آن کاهش یافته است. با این حال، بر خط قرمزهایی مانند حفظ امنیت اسرائیل و جلوگیری از شکلگیری پایگاههای تروریستی تأکید کرده است. ایران سه بار در سند بهعنوان «مهمترین عامل بیثباتی منطقه» معرفی شده است.
ترامپ تأکید کرده که دوران کمکهای رایگان در آفریقا تمام شده است و روابط با کشورهای آفریقایی باید بر مبنای تجارت و دسترسی آمریکا به منابع مهم تنظیم شود.
این سند سه پیام مهم دارد: آمریکا میخواهد جهانی را شکل دهد که وابسته به استانداردهای آمریکا باشد، تمرکز اصلی بر اقتصاد و فناوری است و ایران، چین و شبکههای قدرت مستقل از غرب بهعنوان تهدید اصلی معرفی شدهاند.
سند استراتژی امنیت ملی دولت دوم ترامپ، یک بیانیه ایدئولوژیک کامل است که تلاشی برای بازتعریف نقش آمریکا در جهان است. واشنگتن به دنبال «نظم امنیتی اقتصادی مبتنی بر اولویت مطلق آمریکا» است و میخواهد با هر ابزار ممکن جایگاه خود را حفظ کند.