تلاش روسیه و هند برای تقویت زنجیرههای تامین از طریق کریدور شمال-جنوب
به گزارش بخش اقتصاد وبانگاه به نقل از ایسنا، نخستوزیر هند و رئیسجمهور روسیه پس از مذاکرات دوجانبه در دهلینو، بر لزوم تقویت زنجیرههای تامین و توسعه مسیرهای جدید در بحبوحه آشفتگی اقتصادی جهانی و فشارهای تعرفهای غرب تاکید کردند.
پوتین ضمن تاکید بر گسترش کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال-جنوب (INSTC)، بر همکاری در زمینه انرژی هستهای و تغییر به سمت تسویه حسابهای ارزی ملی تاکید کرد. وی اظهار داشت که روسیه با شرکای هندی خود برای ساخت مسیرهای حمل و نقل بینالمللی جدید، از جمله پروژه ایجاد حمل و نقل شمال-جنوب از روسیه و بلاروس به سواحل اقیانوس هند، همکاری میکند. گسترش این کریدور و مسیر دریای شمال، فرصتهای بزرگی برای تجارت دوجانبه فراهم خواهد کرد.
برای روسیه، کریدور شمال-جنوب به طور فزایندهای با تلاشهای این کشور برای تغییر مسیر تجارت از اروپا به سمت آسیا، غرب آسیا و آفریقا گره خورده است. الکسی زاخاروف، عضو بنیاد تحقیقات آبزرور (ORF)، معتقد است که این پروژه در جستجوی مسکو برای مسیرهای صادراتی پایدار، نقشی محوری دارد.
زاخاروف افزود: روسیه در حال بررسی راههای جدید و پروژههای ارتباطی جدید با کشورهای جنوب جهان است و کریدور شمال-جنوب در حمایت از حمل و نقل پایدار کالاها، از جمله محصولات کشاورزی، مواد اولیه و منابع در نظر گرفته شده است. مسکو این کریدور را به عنوان مکمل استراتژیک مسیرهای موجود اوراسیا میداند.
هند تنها بازار هدف نیست؛ بلکه به محض رسیدن محمولهها به بندر عباس ایران، محصولات روسی میتوانند به کشورهای خلیج فارس، شرق آفریقا و جنوب شرقی آسیا ارسال شوند.
پیشرفت کریدور شمال-جنوب در سال ۲۰۰۰ پیشبینی شده بود و اکنون به سه شاخه اصلی گسترش یافته است که هر کدام در مرحله متفاوتی از توسعه قرار دارند.
به گفته زاخاروف، شاخه شرقی که از طریق قزاقستان و ترکمنستان به ایران میرسد، فعالترین مسیر بوده و از نظر حمل و نقل پویاتر است و زمان تحویل کالا کاهش یافته است. شاخه غربی که از طریق جمهوری آذربایجان و ایران امتداد دارد، هنوز ناقص مانده و روسیه کار بر روی خط آهن ۱۶۰ کیلومتری ایران را تامین مالی کرده است.
زاخاروف خاطرنشان کرد که چندین تنگنای فنی، تحویل را کندتر و غیرقابل پیشبینیتر میکند، به همین دلیل است که روسیه چندین پروژه را به طور همزمان انجام میدهد. وی با تاکید بر محدودیتهای آن اظهار کرد: کریدور شمال-جنوب از نظر فنی عملیاتی است و اکنون برخی محمولهها در آنجا جابجا میشوند که نشان میدهد کریدور تا حدی فعال است اما هنوز باید مشکلات زیادی برطرف شود.
با وجود فرضیاتی مبنی بر اینکه فوریت روسیه ناشی از تحریمهای غرب است، زاخاروف میگوید که چنین تفاسیری اغراقآمیز هستند. از سال ۲۰۰۰ به طور مداوم در بیانیههای رسمی و اسناد دوجانبه به این کریدور اشاره شده است. احیای این مسیر اقدام واکنشی نیست، بلکه فقط موردی سنتی و کاملا قدیمی است.
این پروژه همیشه توسط هر دو طرف به عنوان پروژه ارتباطی مهم شناخته شده است. حمل و نقل دریایی همچنان بخش عمدهای از تجارت هند و روسیه را انجام میدهد و این کریدور به عنوان عامل تغییردهنده بازی ظاهر نشده است.
هند همچنان مهمترین شریک روسیه در جنوب آسیا و مقصد تجاری به سرعت در حال رشد است که به مسکو انگیزه میدهد تا در سفرهای سطح بالا، کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال-جنوب را برجسته کند.
زاخاروف گفت: روسیه هند را به عنوان محور اصلی پایداری بلندمدت این پروژه میداند و بزرگترین بازار و اکنون شریک تجاری بزرگ برای روسیه است. هیاتهای روسی مرتبا این کریدور را در دهلینو به عنوان ستون فقرات آینده لجستیک دوجانبه معرفی میکنند.
برای هند، این کریدور زمان حمل و نقل کوتاهتر، لجستیک ارزانتر و دروازههای بالقوهای به بازارهای آسیای میانه و اوراسیا ارائه میدهد. پیشرفت دهلینو در توافقنامه تجارت آزاد احتمالی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ممکن است آن را با چنین کریدورهایی مرتبط کند.
زاخاروف کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال-جنوب را به عنوان مکانیسم لجستیکی مکمل توصیف کرد که میتواند به مرور زمان تجارت دوجانبه را افزایش دهد، اما در مورد اغراق در اهمیت فعلی آن هشدار میدهد و میگوید که در حال حاضر، نقش مهمی ایفا نمیکند؛ پتانسیل زیادی دارد، اما به سرمایهگذاری و هماهنگی پایدار نیاز دارد.
در کوتاهمدت، حمل و نقل دریایی همچنان غالب خواهد بود اما در میانمدت، کریدورهای زمینی بهبود یافته، میتوانند به هند و روسیه کمک کنند مسیرهای تجاری خود را همزمان با عملیاتی کردن چشمانداز ۲۰۳۰ متنوع کنند.