اعطای جایزه صلح فیفا به ترامپ؛ اقدامی برای تطهیر چهره یا ابزاری سیاسی؟

به گزارش بخش بین الملل وبانگاه به نقل از خبرگزاری مهر، فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) در اقدامی غیرمنتظره و در حاشیه مراسم قرعه‌کشی جام جهانی ۲۰۲۶ در مرکز کندی واشنگتن، جایزه صلح خود را به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اهدا کرد. این اقدام با واکنش‌های گسترده‌ای از تمسخر و خشم در سطح جهانی مواجه شده است.

این جایزه که پیش از این هیچ سابقه‌ای نداشته و بدون اطلاع یا تصویب شورای فیفا ایجاد شده، از سوی بسیاری به عنوان نمادی از تبدیل شدن فیفا به ابزاری سیاسی برای خوش‌خدمتی به کاخ سفید تلقی می‌شود.

در ابتدای مراسم، ویدئویی با لحنی اغراق‌آمیز از اهدا سالانه این جایزه به فردی با دستاورد «استثنایی» در حوزه صلح خبر داد. جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، ترامپ را به عنوان نماینده «پنج میلیارد هوادار فوتبال» معرفی کرد و مدالی را به او اهدا کرد که به گفته خودش «می‌تواند هر جا خواست آن را بزند».

ترامپ نیز با تکرار ادعاهای پیشین خود درباره پایان دادن به «هشت جنگ» و «نجات میلیون‌ها زندگی»، این جایزه را دریافت کرد. اما انتقادها بیشتر متوجه سازوکار و معیارهای غیرشفاف این جایزه بود که به فردی اهدا می‌شود که بیشتر در حوزه عملیات نظامی و تنش‌های بین‌المللی شناخته شده است.

کاربران شبکه‌های اجتماعی این اقدام را «کمدی سیاسی»، «توهین به مفهوم صلح» و «باج‌خواهی سیاسی» توصیف کردند. فعالان بین‌المللی نیز این جایزه را ابزاری برای تطهیر چهره ترامپ دانستند.

در حالی که فیفا پیش‌تر بازیکنان را به دلیل ابراز همدردی با قربانیان جنگ‌ها جریمه کرده بود، اکنون جایزه‌ای با عنوان «صلح» را به رئیس‌جمهوری اعطا می‌کند که سیاست‌های او در قبال ایران، اسرائیل و مهاجرت بارها مورد انتقاد قرار گرفته است.

روابط نزدیک اینفانتینو با ترامپ و حمایت او از ایده اعطای «نوبل صلح» به ترامپ، همگی نشان از پیوند سیاسی این دو دارد. برخی منابع داخلی فیفا نیز از فشارهایی برای ایجاد یک جایزه جایگزین پس از ناامیدی ترامپ از کسب جایزه نوبل خبر داده‌اند.

فعالان حقوق بشر و نهادهای بین‌المللی این جایزه را «تطهیر سیاسی» و «سوءاستفاده از مفهوم صلح» توصیف کرده‌اند و تاکید کرده‌اند که اقدامات ترامپ هیچ نسبتی با مفهوم صلح ندارد.

این اقدام فیفا ضربه دیگری به مشروعیت این سازمان وارد کرده و نشان می‌دهد که شعار «فوتبال بدون سیاست» به شعاری پوچ و تبلیغاتی تبدیل شده است. به نظر می‌رسد که جایزه صلح، تلاشی برای تثبیت روابط سیاسی و کسب رضایت واشنگتن است؛ زیرا میزبانی جام جهانی ۲۰۲۶ و بخش مهمی از پروژه‌های مالی فیفا، به همکاری دولت آمریکا وابسته است.

در نهایت، جایزه صلح فیفا به نمادی از بهره‌برداری سیاسی از ورزش و ابتذال مفهوم صلح در جهان سیاست‌زده امروز تبدیل شده است.