16 آذر، تبلور هویت ضدآمریکایی و مطالبهگریِ جنبش دانشجویی
ضداستکباری و ضدستم است که با تلاش برای تحریف و تقلیل آن مخالفت میورزد و بر نقش
پیشرانِ دانشجویان در گفتمانسازی و مطالبهگریِ مبتنی بر معرفت تأکید دارد.
تقدیم 3 شهید دانشجو بر علیه استبداد سیاه
در آن روز، دانشجویان به مثابه نیروی خط شکن، با شکستن بنبست رعب و اختناق، با تقدیم سه شهید، مانع از تثبیت کامل حکومتِ سرکوب شدند. این رویداد، برای همیشه هویتِ جنبش دانشجویی ایران را به «ضدستم، ضدامپریالیستی و ضدسازش با نظام سلطه» گره زد؛ هویتی که ماهیتی تغییرناپذیر دارد و ستون فقرات حرکتهای دانشجویی در ادوار مختلف بوده است.
هویت ضد آمریکایی جنبش دانشجویی تغییر ناپذیر است
در دهههای اخیر، تلاشهای مستمری برای تحریف این هویت اصیل و تقلیلِ روز دانشجو از یک نماد مبارزه و بیداری به یک دورهمی یا جشنِ بیخاصیتِ دانشجویی صورت گرفته است. هدف از این تلاشها، خنثیسازی، غیرسیاسیکردن و ایجاد بیتفاوتی در دانشگاه است. اما دانشگاه نمیتواند و نباید عرصهای بیطرف و منفعل باشد. حفظ پویایی، نشاط و کنشگریِ دانشجویی، ضامن سلامت فکری و پیشرفت جامعه است.
دانشگاه بی تفاوت، نمیتواند تمدن ساز باشد
دانشجویان به عنوان نیروی پیشبرنده تحولات کشور، باید با رصد دقیق مسائل، بر اساس مستندات و تحلیلهای عمیق، به کنشگری هوشمندانه بپردازند. این کنشگری، نیازمند مقدمهای ضروری است: «خودسازی و تقویت مبانی معرفتی». دانشجوی امروز باید با مراجعه به آثار اندیشمندانی چون شهیدان مطهری و بهشتی، بنیانهای دینی و فکری خود را استحکام بخشد تا در میدان عمل دچار لغزش نشود.
دانشگاه نسل جدید باید مساله محور باشد
بر اساس این مبانی محکم، گام بعدی «مسئلهمحوری» است. دانشجوی کنشگر باید با مطالعه مستمر، مسائل کلیدی و حیاتی کشور را استخراج، بررسی و واکاوی کند. مطالبهگری او باید دقیق، آگاهانه و برآمده از فهم عمیق باشد، نه متأثر از هیجانزدگی زودگذر یا سیاستزدگی سطحی که به جای حل مسئله، بر آشوب میافزاید.
تصمیم سازی و گفتمان سازی کارکرد ویژه جنبش دانشجویی
دو شاخصه اصلی یک جنبش دانشجویی تاثیرگذار، «تصمیمسازی» و «گفتمانسازی» است. دانشجویان باید با تولید ایده و ارائه راهکارهای عملی، در فرآیند تصمیمسازی سهیم شوند و با ایجاد گفتمانهای نو و پیشرو، افکار عمومی و نخبگانی را جهت دهند. به تعبیری، نبض تحولات فکری و اجتماعی کشور باید در دستان جنبشهای دانشجویی پویا و مطالبهگر باشد.
تقویت مبانی معرفتی و مدیریتی در دانشگاه
برای خروج از بحران هویتی که فضای دانشگاه را فرا گرفتهاست، تشکلهای دانشجویی نقش محوری دارند. این تشکلها باید پیش از هر چیز، خود را در عرصههای مدیریتی و معرفتی تقویت کنند و برنامهها و فعالیتهایی متناسب با نیازهای روز و دغدغههای نسل جدید دانشجو طراحی و اجرا نمایند. غلبه بر آسیبهایی مانند فردگرایی افراطی ناشی از فضای مجازی، سطحینگری و ضعف کار تیمی، از ماموریتهای مهم این تشکلهاست.
16 آذر همچون چراغی فراروی نسل امروز است. پاسداشت واقعی این روز، نه در تشریفات که در احیای آن هویت اصیل ضداستعماری، تقویت کنشگری مسئولانه و معرفتمحور، و بازپسگیری نقش تاریخی دانشگاه به عنوان قلب تپنده آگاهی و پیشرفت جامعه است. دانشجویی که با بصیرت و تدبیر، مطالبهگر عدالت و پیشرفت است، وارث راستین شهیدان آن روزگار خواهد بود.
یادداشت از اکبر بهاری