توزیع پزشک در کشور عادلانه نیست/ بودجه حوزه سلامت 2 برابر شد
وی با اشاره به بازدیدهای مستمر از بیمارستانها و اطلاع از جزئیات مشکلات افزود: با افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی موافق نبودم و حداکثر با پنج درصد افزایش موافقت داشتم اما در روز پایانی که قرار بود نتیجه اعلام شود، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که با وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای افزایش 20 درصدی ظرفیت به توافق رسیدهاند زیرا ظرفیت وجود دارد. وقتی وزیر پذیرفته بود، من چه جایگاهی داشتم که مخالفت کنم؟
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه کمبود زیرساخت، استاد و فضای آموزشی از جمله مواردی بود که از سوی مخالفان این طرح عنوان شده است، مطرح کرد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی هر بار که این موضوع را مطرح میکردیم، عدهای میگفتند شما به دلیل منافع خود، چون پزشک هستید مخالفید. در مجلس نیز چنین فضایی وجود دارد و برخی نمایندگان معتقد هستند ما تضاد منافع داریم و نمیخواهیم تعداد پزشکان افزایش یابد.
شهریاری با اشاره به تحصیل 70 هزار دانشجو در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در سالهای مختلف و نیز فعالیت 170 هزار پزشک در کشور تصریح کرد: طبق قانون برنامه باید به ازای هر یک هزار نفر جمعیت، 2.3 پزشک داشته باشیم، درحالیکه اکنون این میزان 2.5 است. هرچه میگوییم این برنامه جزو سیاستهای کلان رهبری و برنامه مصوب است، توجه نمیکنند. هر روز از وزیر سؤال میشود که چرا پزشک نداریم و ما نیز مجبوریم او را برای پاسخدهی دعوت کنیم.
وی اظهار کرد: توزیع پزشک در کشور ناعادلانه بوده و دلیل آن نیز روشن است؛ برای هیچ گروهی جز جامعه پزشکی چنین میزان تعهد خدمت و طرح وجود ندارد. برای پزشک، داروساز، پرستار و ماما و … تعهد خدمت گسترده گذاشتهایم و فشار هم وارد میکنیم و انتظار داریم، برای مثال، فردی به یک روستا برود و 10 سال در آنجا خدمت کند، آن هم بدون اینکه پرداختی کافی داشته باشد. ما در فصل بودجه در مجلس میگوییم باید میزان پرداختی به پزشکان به این اندازه باشد.
پرداختی از جیب مردم در حوزه سلامت به 70 درصد رسیده است
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: اما میگویند چرا یک کارگر 10 یا 12 میلیون تومان حقوق دریافت کند و یک پزشک 30 میلیون تومان؟ و بدین ترتیب با آن مخالفت میکنند. البته ما هم معتقدیم که میزان پرداختی به کارگران نیز باید بر اساس شأن آنها و مکفی باشد، بنابراین در راستا موضوعی را تصویب کردیم که شفافسازی صورت گیرد تا صحبتهایی که در فصل بودجه مطرح میشود منتشر شود و مردم ببینند نمایندگان چه مباحثی را مطرح میکنند.
شهریاری مطرح کرد: در اصل 29 قانون اساسی آمده که تنها بهداشت باید در تمام سطوح رعایت شود، اما درمان با مشارکت مردم است؛ این بدان معناست که مردم نیز باید سهمی از هزینه درمان خود را پرداخت کنند. در سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری نیز تأکید شده است که پرداختی از جیب مردم باید حداکثر 30 درصد باشد، اما اکنون نزدیک به 70 درصد است؛ البته این بر اساس برداشت ماست، نه برداشت مسئولان دولتی که رقم 40 تا 42 درصد را اعلام میکنند.
وی گفت: به رئیسجمهور گفتم که مردم ما اگر هیچ انتظاری نداشته باشند، از شما انتظار دارند که سلامتشان بهتر از گذشته باشد، چون پزشک هستید، اما اکنون با تغییرات نرخ ارز و حذف ناگهانی ارز 4200 تومانی و جایگزینی آن با 28500 تومانی وضعیت سلامت بدتر شده است. یعنی دارویی که میگویند با ارز 28500 تأمین میشود، در عمل اینگونه نیست؛ بخشی از آن با همین نرخ، بخشی با 40 و چند هزار تومان و بخشی نیز با نرخ 100 هزار تومانی تأمین میشود.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس خاطرنشان کرد: بودجههایی که در مجلس تصویب میشود، تحقق نمییابد، البته نمیگویم دولت همکاری نمیکند؛ ما کشوری هستیم که از زمان پیروزی انقلاب در حال تحریم بودهایم و این روند ادامه دارد. در مجالس قبل تصویب کردیم که 10 درصد خالص هدفمندی یارانهها باید برای سلامت مردم پرداخت شود و این موضوع قانون است. امسال باید 57 هزار میلیارد تومان پرداخت میشد، اما یک ریال هم پرداخت نشده است.
شهریاری با اشاره به اینکه همچنین تصویب کردیم 80 هزار میلیارد تومان از محل فروش کارخانهها و صنایع تأمین و آورده شود، افزود: بهجز سه دانشگاه تهران که وضعیت آنها به دلیل اشغال بالای تخت مناسب و پرداختی پرستاران و پزشکان در آنها بهتر است، سایر استانها با مشکل مواجهه هستند. در سفر به لرستان دریافتیم که این استان ماهانه 94 میلیارد تومان کسری دارد. بخشی از موارد مصوب در مجلس یا تخصیص داده نمیشود یا اعلام میشود که خزانه پول ندارد.
نظام ارجاع کامل اجرا نمیشود
وی اذعان کرد: اگر تصور شود که نظام ارجاع بهطور کامل اجرا خواهد شد، شخصاً به این باور نرسیدهام؛ زیرا دولت منابع لازم را ندارد. به مراقب سلامت باید 20 تا 30 میلیون پرداخت شود و به پزشک 80 تا 90 میلیون تومان و یک تیم کامل باید اعزام شود. این مبالغ پرداخت نمیشود و میگویند منابع وجود ندارد. تا زمانی که دولت منابع خود را تأمین نکند، این مسائل محقق نخواهد شد. حوزه سلامت صرفاً وزارت بهداشت نیست و حداکثر 30 درصد سلامت مربوط به آن است.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: اینکه میگویند ارتباطات کلی کشور باید هماهنگ باشد، صحیح است؛ استانداری، وزارت جهاد کشاورزی و تمام ارگانهای مربوطه دیگر باید همکاری کنند و سازمانهای دیگر نیز باید فعال باشند تا سلامت مردم حفظ شود. پردیس دانشگاه علوم پزشکی استان البرز توسط یک خیر ساخته شده که دست او را میبوسم، اگر اینطور نبود تا 50 سال آینده صاحب چنین دانشکدهای نمیشدید و این جای خرسندی است.
شهریاری عنوان کرد: در سراسر کشور، تمام دانشکدههایی که آغاز به کار کردهاند، به دلیل نبود بودجه با مشکل مواجه هستند و اگر هم بودجهای اختصاص داده میشود، با کمبود مواجه میشود. دولت مجبور است حقوق و مزایا پرداخت کند؛ مانند تأمین اجتماعی که بهجای تأمین هزینه سلامت مردم، ناچار است مستمری بازنشستگان را پرداخت کند. در حوزه تجهیزات پزشکی سرمایه زیادی در کشور داریم. ما برای یک شهر 30 هزار نفری دستگاه امآرآی تهیه کردیم.
وی افزود: درحالیکه طبق معیارها باید حداقل 500 هزار نفر جمعیت وجود داشته باشد تا دستگاه امآرآی خریداری شود. اگر آن را به شهری با 30 هزار نفر جمعیت ببریم، نیاز به آیسییو و جراح مغز و اعصاب نیز وجود دارد. در حوزه نیروی انسانی، در سال 92 قانون عدالت آموزشی را تصویب کردیم و گفتیم از مناطق محروم نیرو جذب کرده و آموزش دهیم و به همان مناطق محروم اعزام کنیم اما بسیاری از افرادی که باید به شهرها و استانهای محروم میرفتند، نرفتند.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه آنها با استفاده از روابط، محل خدمت خود را تغییر دادند، بیان کرد: اکنون درصد قابلتوجهی از نیروهایی که با نمره کم متخصص شدهاند یا دانشجوی پزشکی هستند، به مناطق محروم نمیروند. سیستمهای نظارتی نیز به دلیل غلبه روابط بهجای ضوابط، با وجود فشارها، قادر به حل این مشکل نیستند. در جنگ 12 روزه جامعه پزشکی و پرستاران سراسر کشور در حالت آمادهباش بودند و تمامی خدمات لازم ارائه شد.
پزشکان به حوزه زیبایی روی آوردهاند
شهریاری اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب بیش از همه، معنای دانشگاه و دانشجو را میدانند و همواره نسبت به نخبگان حساس هستند و بهصورت مستمر تذکراتی میدهند اما بسیاری از مسئولان مسائل را بهگونهای که رهبری درک میکنند متوجه نمیشوند و به نخبگان و جایگاه آنها بها نمیدهند که نتیجه این کمتوجهی، مهاجرت نخبگان است. بیش از 10 هزار نفر از بهترین افراد، اساتید و استادان تمام کشور به آمریکا رفتهاند و بهعنوان استاد در آنجا فعالیت میکنند.
وی اضافه کرد: در دنیا مشخص شده که کشورهای اروپایی، کانادا، آمریکا و … برای صرف هزینه کمتر، پزشکان تربیتشده در کشورهای جهان سوم را جذب میکنند. اگر جوانان را جذب نکنیم، بهطور طبیعی مهاجرت میکنند و نگهداشتن مدرک آنها در کشور خلاف قانون است؛ کسانی که تعهد خود را انجام دادهاند میتوانند بروند، زیرا زمینه کاری برای آنها فراهم نشده است. اکنون تعداد زیادی از پزشکان که باید در خدمت سلامت مردم باشند، به حوزه زیبایی روی آوردهاند.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه هیچ جای دنیا فعالیتهای زیبایی به اندازه ایران گسترده نیست و جامعه پزشکی ما، بهجای تمرکز بر پزشکی، به دلیل نبود حقوق مناسب و فراهم نبودن زمینه کاری، به این حوزهها روی آورده است، اذعان کرد: ایران قوی با دانشگاه قوی و نخبگان و جوانان تحصیلکرده قوی بوده و مقام معظم رهبری تأکید دارند که نخبگان و تحصیلکردههای جامعه نیز فرزندآوری کنند اما اکنون برعکس شده است.
شهریاری افزود: بسیاری فرزند نمیآورند، سن ازدواج بالا رفته و به دلیل مشکلات معیشتی و مسکن، جوانان ازدواج نمیکنند. جوانان بیکار هستند و حقوق مناسب ندارند، وقتی ازدواج میکنند، سن آنها بالا رفته، بنابراین فرزند نمیآورند یا تنها یک فرزند دارند. اگر میخواهیم دانشجویان ماهر تربیت کنیم، باید زیرساختها فراهم باشد و قبل از فراهمسازی زیرساخت، نباید ظرفیت دانشجو را افزایش میدادیم. امکانات ورزشی، تفریحی و … در بیشتر دانشگاهها فراهم نیست.
وی با اشاره به اینکه شأن دانشجو باید حفظ شود، اما توان مالی دولت و منابع مالی محدود است، عنوان کرد: کمبود خوابگاه داریم و در حال ساخت هستیم، اما با توجه به افزایش ظرفیت دانشجو، امکان تأمین خوابگاه برای همه وجود ندارد. خوابگاههای استیجاری که 6 تا 8 نفر در یک اتاق هستند، در شأن دانشجو نیست و امکان مطالعه مناسب را فراهم نمیکند، اما دانشجو چارهای ندارد. مشکل دانشگاه البرز این بود که تا قبل از پنج یا 6 سال گذشته زیر نظر دانشگاه ایران بود.
مخالفت با تأسیس دانشگاه غیرانتفاعی پزشکی
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه در این چند سال، از روزی که مدیریت جدید آمده، بدهیهای دانشگاه افزایش نیافته و توانسته وضعیت را بدتر نکند، اما مشکلات هنوز زیاد است، خاطرنشان کرد: با تأسیس دانشگاه غیرانتفاعی برای دانشجویان پزشکی مخالفم، زیرا استاد کافی نداریم. 40 هزار نفر دانشجو در خارج از کشور داریم و هر روز فشار وارد میشود که این افراد را به کشور بازگردانیم، به دلیل افزایش نرخ دلار که به حدود 100 هزار رسیده است.
شهریاری مطرح کرد: برخی رشتههای پزشکی متقاضی کافی ندارند؛ بهعنوانمثال، اطفال، بیهوشی، طب اورژانس و جراحی قلب و عروق متقاضی نداشتند و مجبور شدند از رتبههای پایینتر دانشجو جذب کنند. این به دلیل اختلاف آشکار پرداختی بین جراحها و گروههای بالینی دیگر مانند اطفال و داخلی است. بعضاً در بیمارستانها مشاهده میشود که جراح وجود دارد، اما متخصص بیهوشی نیست، درحالیکه برای جراحی، وجود متخصص بیهوشی ضروری است.
وی افزود: تا زمانی که اختلاف پرداخت با سایر گروهها به حدی بالا باشد که یک جراح ماهانه 800 میلیون تومان درآمد داشته باشد و یک متخصص داخلی در بیمارستان امام تنها پنج میلیون دریافت کند، طبیعی است که متقاضی برای این رشتهها افزایش نیابد. چند سال است تلاش میکنیم، اما زور ما به نتیجه نرسیده است. تعرفه پرستاری پرستاران 12 یا 13 سال پیش در مجلس تصویب شد اما اجرا نشد. در دولت شهید رئیسی پنج هزار میلیارد تومان بدین منظور در نظر گرفته شد.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه اکنون بودجه اختصاص داده شده اما اینکه این بودجه در دانشگاهها و بیمارستانها بهصورت عادلانه توزیع شود، هنوز محقق نشده است، اظهار کرد: کسانی که در بخشهایی مانند آیسییو، سوختگی، مراقبتهای ویژه و اورژانس کار میکنند و با بیماران و همراهانی که شرایط خوبی ندارند مواجه هستند، باید پرداختی بالاتری داشته باشند. این مسائل شناسایی شده و به وزارتخانه مربوطه منعکس میشود.
شهریاری بیان کرد: بودجه حوزه سلامت در سال گذشته 400 هزار میلیارد تومان بود که امسال به 800 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. با این حال، به دلیل اینکه تورم هر روز افزایش مییابد، هرچقدر ما بودجه را بالا ببریم، قادر به جبران شتاب تورم نیستیم. نظام پول کم نگذاشته، اما رانت و فساد غوغا میکند. حتی ارز ترجیحی که اختصاص داده میشود، حداقل 30 درصد آن توسط برخی افراد در جای دیگر فروخته میشود و نهادهها به دست مصرفکنندگان واقعی نمیرسد.
سوءمدیریت داخلی؛ نیاز به اصلاح دولت، مجلس و قوه قضاییه
وی خاطرنشان کرد: در حوزه دارو نیز مشکلات جدی وجود دارد. هرچند برخی مواقع گفته میشود که «مافیا» وجود دارد، اما ما اهرم نظارتی کافی نداریم و وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه باید در این زمینه ورود کنند که در برخی موارد اقدام به مقابله با این مشکلات میکنند. معنای دانشگاه و دانشجو این نیست که دولتها موظف باشند هر تعداد دانشجو در هر رشتهای که پذیرش میشود را الزاماً بهکار بگیرند. وظیفه دولت فراهم کردن زمینه اشتغال است.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اذعان کرد: در قانون نیز آمده که دولت باید کوچکسازی و واگذاری تصدیگریها را انجام دهد، اما هنوز عدهای تصور میکنند پس از فارغالتحصیلی دولت باید آنها را استخدام کند. در خصوص ایجاد پایگاه اورژانس ویژه بانوان در استان البرز قول میدهم این موضوع را از رئیس اورژانس کشور پیگیری کنم. در مورد رزیدنتها با فشار فراوان، حقوق آنان افزایش پیدا کرده و دانشگاهها موظف شدند این گروه را بیمه کنند.
شهریاری با اشاره به اینکه برای سال آینده تلاش میکنیم تا حقوق کارورزان و دستیاران افزایش یابد؛ با این شرط که دولت بتواند منابع آن را تأمین کند و با بیان اینکه عدالت ایجاب میکند که امکانات کشور بهطور عادلانه توزیع شود، مطرح کرد: در جنگ 12 روزه، پس از لطف خدا، اگر تدبیر رهبر معظم انقلاب نبود که ظرف دو تا سه ساعت فرماندهان سپاه را جایگزین کند و 17 ساعت بعد دستور حمله دهد، سه روز بعد ایران به وضعیت و شرایط سوریه دچار میشد.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: با تأکید بر اینکه فراموش نکنید در چه کشوری زندگی میکنیم و دشمنان چه نقشههایی برای ما داشتند که با تدبیر رهبری نقش بر آب شد و خواهد شد، عنوان کرد: با این حال بخش زیادی از مشکلات، ناشی از سوءمدیریت داخلی است؛ دولت، مجلس و قوه قضاییه همگی در بخشهایی دچار مشکل هستند. تا زمانی که این سه قوه اصلاح نشوند، نمیتوان انتظار رضایتمندی مردم را داشت.