هشدار نسبت به تهدید لایههای شبکه بانکی؛ ضرورت استفاده از هوش مصنوعی
به گزارش بخش اقتصاد وبانگاه بر اساس دادههای منتشرشده در ایسنا، نشست «واکاوی ساختارهای حکمرانی و سنجش تابآوری در سطح شبکه پرداخت و بانکها» روز جاری (۲۲ آذر ۱۴۰۴) به میزبانی پژوهشکده پولی و بانکی برگزار شد.
علیرضا ماهیار، مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک در این نشست با اشاره به اهمیت تابآوری در نظام بانکی، اظهار داشت: تابآوری دارای لایههای مختلفی است که باید به درستی شناسایی و تعریف شوند. مدیریت تابآوری در سطح زیرساختها نیازمند روشهای مشخص و نظاممند است.
وی با بیان اینکه برای افزایش تابآوری از راهکارهای سختافزاری و فناوری استفاده میشود، افزود: اگرچه این اقدامات ضروری است، اما نباید تابآوری را صرفاً به این لایه محدود کرد و لازم است در لایههای شبکه و نرمافزار نیز الزامات و چالشهای موجود مورد توجه قرار گیرد.
ماهیار با اشاره به لایه سکوها و ارائه خدمات، تصریح کرد: در این بخش نیز دغدغههای جدی وجود دارد و در صورت بیتوجهی به آنها، حاکمیت داده با ریسکها و تهدیدهای جدی مواجه میشود. شناسایی دقیق این لایهها و پایش مستمر آنها یک ضرورت اجتنابناپذیر است.
مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک یکی از چالشهای موجود را جزیرهای عمل کردن نهادها دانست و گفت: در حال حاضر بانکها، بانک مرکزی، مرکز فتا و سایر دستگاههای مرتبط هر کدام به صورت مستقل فعالیت میکنند که نبود هماهنگی میتواند منجر به بروز چالشهای جدی شود.
وی در ادامه با اشاره به مدیریت ریسکهای سایبری اظهار کرد: در مواجهه با تهدیدهای سایبری باید سه محور اصلی شامل تشخیص و واکنش به حمله، پیشگیری و محافظت برای آینده و تحلیل و پیشبینی تهدیدهای آتی مدنظر قرار گیرد و لازم است از رویکردهای سنتی فاصله گرفته و به سمت استفاده از ابزارهای هوشمند حرکت کنیم.
ماهیار با بیان اینکه بسیاری از بانکهای مرکزی دنیا به سمت بهرهگیری از فناوریهای هوشمند حرکت کردهاند، تصریح کرد: هوش مصنوعی امروز نقش مهمی در امنیت شبکههای بانکی ایفا میکند و هدف از این رویکرد، کاهش وابستگی به نیروی انسانی گسترده و افزایش دقت و سرعت در تأمین امنیت است.
وی با اشاره به تجربه رمز دوم پویا در شبکه بانکی کشور گفت: اجرای این طرح موجب کاهش قابل توجه جرائم سایبری شد، اما در دورههای بعدی شاهد ظهور شیوههای جدید کلاهبرداری و افزایش مجدد جرائم بودیم که نشان میدهد مقابله با تهدیدها باید بهصورت مستمر و هوشمند انجام شود.
ماهیار تأکید کرد: با رصد هوشمند تهدیدها و بهرهگیری از هوش مصنوعی، هم میتوان از روشهای دستی و سنتی فاصله گرفت و هم با نیروی انسانی کمتر، سطح امنیت شبکه بانکی را ارتقا داد.
مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک با اشاره به اجرای چند مگاپروژه در بانک مرکزی گفت: برخی از این پروژهها وارد مرحله آزمایش و بهرهبرداری اولیه شدهاند که «کیف پول ملی» یا «ایرانولت» یکی از آنهاست. هدف از اجرای این طرح، کاهش هزینههای مربوط به تراکنشهای خرد و انتقال این نوع تراکنشها به بستر کیف پول است.
وی همچنین به موضوع تراکنشهای آفلاین اشاره کرد و افزود: زیرساختهای فنی، پایانههای فروش و سامانههای اتوماسیون بانکی امکان ارائه این خدمات را دارند و امیدواریم تا پایان سال جاری بخشهایی از این پروژه عملیاتی شود.
ماهیار آموزش و فرهنگسازی را از دیگر محورهای مهم دانست و گفت: این موضوع در قالب برنامه «آکادینو» در حال اجراست و علاوه بر آن، آموزش عمومی در حوزه امنیت سایبری نیز از طریق همکاری با مؤسسه ایبنا دنبال میشود.
وی در پایان با تأکید بر اهمیت نوآوری و هوشمندسازی خاطرنشان کرد: برنامهریزی شده است با همکاری بخشهای مختلف، فراخوانهایی در حوزه نوآوری منتشر و سندباکسهای تخصصی فعالتر شوند. بدون تردید، استفاده از روشهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند نقش مؤثری در ارتقای امنیت سایبری کشور ایفا کند.