رشد افسارگسیخته دلار و برخورد به سقف!

به گزارش بخش اقتصاد وبانگاه بر اساس داده‌های منتشرشده در ایسنا، رشد قیمت ارز در بازار آزاد در هفته‌های اخیر، موجب ایجاد انتظارات تورمی و بلاتکلیفی در اقتصاد کشور شده است. بسیاری از تولیدکنندگان که از نهاده‌های دلاری استفاده می‌کنند، فروش خود را به تعویق انداخته‌اند.

عوامل موثر بر افزایش قیمت دلار

کارشناسان، عوامل مختلفی را در نوسانات افزایشی قیمت دلار دخیل می‌دانند. ناآرامی‌های سیاسی و منطقه‌ای، انتظارات تورمی، کاهش ورود ارز صادراتی ناشی از تحریم‌ها و سه‌نرخی شدن قیمت بنزین از جمله این عوامل هستند.

دخالت دولت در افزایش قیمت دلار؛ حدس و گمان یا واقعیت؟

در ماه‌های پایانی سال، موضوع دخالت دولت در افزایش قیمت ارز به منظور جبران کسری بودجه مطرح می‌شود. استدلال این افراد این است که افزایش قیمت ارز منجر به رشد درآمدهای ارزی دولت حاصل از صادرات نفت می‌شود.

مقامات معمولاً این اتهام را رد می‌کنند. با این حال، حسین راغفر، اقتصاددان، با اشاره به اثرات رشد قیمت ارز بر تورم عمومی، گفته است که دولت‌ها با این سیاست، شکاف میان هزینه‌ها و درآمدهای خود را بزرگ‌تر می‌کنند و اقتصاد کشور را با شوک‌های ارزی مواجه می‌کنند.

دلایل نوسانات نرخ ارز

با توجه به نظرات کارشناسی و شرایط موجود اقتصاد کشور، دلایل متعددی برای نوسانات نرخ ارز وجود دارد. کمبود عرضه ارز ناشی از تحریم‌ها، کاهش صادرات و رشد نقدینگی از جمله این دلایل هستند.

رشد قیمت طلا همزمان با افزایش قیمت دلار

از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲، قیمت انس طلای جهانی روند افزایشی داشته است. قیمت هر انس طلا از حدود ۳۳۰۰ دلار در ابتدای سال جاری به ۴۳۴۰ دلار رسیده است که رشد ۳۱ درصد را نشان می‌دهد.

در ایران نیز قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار از ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان افزایش داشته است که از رشد ۶۹ درصد حکایت دارد.

پیش‌بینی قیمت دلار

کارشناسان، دلایل متنوعی را برای نوسانات ارزی اخیر بیان می‌کنند. محمد صادق‌الحسینی معتقد است که قیمت واقعی دلار بر اساس اختلاف تورم ایران و آمریکا باید حدود ۱۳۰ هزار تومان باشد.

تاثیر سیاست‌های ارزی بر اقتصاد

صادق‌الحسینی با اشاره به ثابت نگه داشتن نرخ ارز نیما در سال گذشته، این اقدام را یک رانت بزرگ به واردکننده‌ها و عاملی برای بیچاره کردن تولید و صادرات دانست.

نقش تحریم‌ها و نقدینگی در افزایش قیمت ارز

حسین امیری، کارشناس اقتصادی، مسائل سیاسی، کاهش ارز حاصل از صادرات و سه‌نرخی شدن قیمت بنزین را از دلایل اصلی رشد قیمت ارز می‌داند. محمدرضا نجفی منش، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، افزایش نرخ ارز را نتیجه دخالت‌های نادرست اقتصادی و رشد بی‌ضابطه نقدینگی می‌داند.

تاثیر تحولات خارجی بر بازار ارز

مجیدرضا حریری، عضو اتاق بازرگانی، معتقد است که قیمت ارز در ایران بیش از هر چیز تابع سیاست خارجی و تحولات مرتبط با آن است.

تبدیل دلار به بازیگر اصلی اقتصاد ایران

به نظر می‌رسد که دلار به بازیگر اصلی اقتصاد و موتور تولید تورم در ایران تبدیل شده است. تحریم‌های اقتصادی، رشد تقاضای داخلی و انتظارات تورمی از دیگر عوامل موثر بر افزایش قیمت دلار هستند.