کتاب «ابومریم» آینهای برای شناخت شهید سید حمید تقویفر

رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی خوزستان در این نشست گفت: انتخاب کتاب، شهید و بازه زمانی این برنامه، با هدف برجستهسازی جایگاه هویتی خوزستان در جبهه انقلاب اسلامی و تبدیل شخصیت شهید به نقطهای ملی و فراملی برای اتحاد و شکلگیری هویت جوان انقلابی انجام شده است.
حجت الاسلام سیدمحمدهادی شفیعی افزود: تأکید ما صرفاً بر خودِ واقعه شهادت نبود، بلکه مسئله اصلی، جایگاه هویتی این شهید بزرگوار بود؛ شخصیتی که اگر بخواهیم از منظر هویت انقلابی خوزستان به آن نگاه کنیم، یکی از بهترین و کاملترین گزینههاست؛ چه از نظر همزیستی اقوام، چه تدین، و چه شجاعت، غیرت دینی و غیرت ملی که در سالهای مختلف در مسیر مبارزه استمرار داشته است.
رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی خوزستان تصریح کرد: طراحی رویداد «ابومریم» را نقطه شروع این مسیر قرار دادیم تا از سالگرد این شهید تا سالگرد آینده، مجموعهای از برنامهها با محوریت شناخت عمیقتر شخصیت شهید طراحی و اجرا شود.
حجت الاسلام شفیعی خاطرنشان کرد: هدف ما این است که شهید بهعنوان یک مسئله مهم ملی و فراملی، به نقطه اتحاد و شکلگیری هویت جوان انقلابی خوزستان تبدیل شود، هرچند این مسیر، مسیر شناختی دشوار اما ضروری است.
در این برنامه سجاد محمدی گردآورنده کتاب «ابومریم» نیز گفت: ارتباط خانوادگی و نسبت فامیلی ما با خاندان تقویفر، موجب آشنایی نزدیکتر با سیره اخلاقی و معنوی این شهید بزرگوار شد. پس از وصلت با این خانواده فرصت بهرهگیری بیشتر از حضور و خاطرات ایشان را یافتم.
محمدی ادامه اداد: تأکید و پیگیری مرحوم حجتالاسلام سید محسن شفیعی به عنوان یک نیروی محرکه، سبب شد تا برای ثبت خاطرات این شهید اقدام کنم. در آن دوران، روایتهای مدافعان حرم کمتر منتشر شده بود و این کتاب بهانهای شد تا بخشی از این خاطرات ناب شهداثبت شود.
محمدی افزود: شهید تقویفر انسانی ذوالفنون، متواضع و پارسا بودند که با وجود داراییهای مادی، زهد و سادهزیستی را پیشه کرده بودند. عملهای خیر او از جمله آبادانی زمینها و روزهداریهای مداوم، زبانزد خاص و عام بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به وصیت پدر شهید اشاره کرد و گفت: پدر شهید، حاج نصرالله تقویفر، در وصیتنامه خود در سال 1362 درباره فرزندش نوشته بود: «پسرم حاج حمید که از جانم عزیزتری شما را اگر زیر خروارها خاک باشم فراموش نمیکنم و همیشه مشتاق دیدارتان هستم من به شما سرباز راستین امام زمان (عج) افتخار میکنم. حمید جان برای شما نمیتوانم وصیتی داشته باشم زیرا شما معلم اخلاق هستید و پیام آور خونین شهیدانی.نور چشمان پدرت حاج حمید وامادرعبادتهایتان مرا وپدر ومادرمرا فراموش نکنید خدا به شما صبر عنایت فرمایید پس عزیزم از شما عاجزانه تقاضامندم که به درگاه احدیت برای ما گناهکاران طلب مغفرت نمایید». این وصیت نامه گویای عمق علاقه و شناخت عمیق پدر از شخصیت فرزندش است و برای معرفی شهید، همین چند جمله کافی به نظر میرسد.
وی ادامه داد: کتاب «ابومریم» با هدف ارائه تصویری دستیافتنی و الگویی ملموس از زندگی شهید سیدحمید تقویفر تدوین شده و میکوشد تا شکوه معنوی و ایثارگریهای این شهید را در قالب خاطراتی صمیمی و ماندگار به نسل امروز و فردا منتقل کند.
محمدی درباره کتاب «ابومریم» و روند تدوین آن، بر نقش مؤثر فرهیختگان و نیروی محرکه خارجی برای ادامه چنین کارهایی تأکید کرد و گفت: اگر اصرار و پیگیری دوستان فرهیخته و دغدغهمند نبود، این کتاب به مرحله نگارش و انتشار نمیرسید.
محمدی در بخش دیگری از صحبتهای خود به محدودیتهای موجود در انتشار کامل خاطرات این شهید اشاره کرد و توضیح داد: برای استمرار این مسیر، تلاشهایی انجام دادم، اما بخش زیادی از مطالب و اسناد مرتبط با شهید تقویفر، به دلایل محرمانه بودن و ملاحظات امنیتی، قابلیت انتشار عمومی ندارد.
وی با بیان اینکه روایتهای اصلی و اسناد کلیدی زندگی این شهید در برخی بخشها غیرقابل بیان است، گفت: بخشی از موضوعات مربوط به حاج حمید واقعاً دشوار و پیچیده است و سند اصلی روایتهای ایشان اجازه انتشار نمیدهد. این امر کار را سخت کرده، اما ما تلاش کردیم تا آنجا که ممکن است، حق مطلب را ادا کنیم.
محمدی گفت: بخشهای قابل انتشار از زندگی و خاطرات این شهید بزرگوار است تا آیندگان با بخشی از مسیر پرفروغ شهدای مدافع حرم آشنا شوند.
بهزاد شیخی، نویسنده و پژوهشگر خوزستانی، نیز در این نشست با تاکید بر نقش وحدتآفرین و الهامبخش شهید تقویفر گفت: گرامیداشت یاد شهدامیتواند عاملی برای وحدت ملی باشد. این بزرگواران با سبک زندگی و ایثارگریهایشان میتوانند حتی در گشایش مسائل اقتصادی نیز راهکار باشند.
شیخی با اشاره به ابعاد چندگانه شخصیتی و مأموریتهای اطلاعاتی شهید تقویفر، افزود: وقتی درباره یک فرد چندوجهی مانند شهید تقویفر صحبت میکنیم که عنصر اطلاعاتی بوده، باید به پیشینه و بستر تاریخی فعالیتهایش توجه کنیم.
وی با بیان محدودیتهای موجود در دسترسی به اسناد کامل، توضیح داد: ما نمیتوانیم به همه ابعاد زندگی شهدا دسترسی پیدا کنیم، زیرا دسترسی به تمام اسناد و منابع ممکن نیست. وقتی میخواهیم بنویسیم، منابعمان محدود است. در نتیجه، تلاش برای جمعآوری این اطلاعات، هرچند ستودنی است، اما برخی منابع قابل گفتن نیستند.
این نویسنده خوزستانی با توصیف شهید تقویفر به عنوان فردی خودساخته و وظیفهمدار، گفت: مسئولیت ایشان جمعآوری اطلاعات بود. وقتی درباره شخصیتی مانند تقویفر تحقیق میکنیم، نباید انتظار داشته باشیم کتابی بیابیم که همه ابعاد زندگیاش را کامل پوشش داده باشد. باید این تصویر را تکهتکه و از طریق منابع مختلف بهدست بیاوریم.
شیخی با اشاره به دشواری نگارش درباره چنین شخصیتهایی، گفت: چندبار قصد نوشتن درباره حاج حمید تقویفر را داشتم، اما جرات نکردم. فردی مثل ایشانکه چهل سال در سپاه خدمت میکند اما حتی انتظار هیچگونه مزدی ندارد، مرحله خودسازی بسیار مهمی را گذرانده است. مدیریت درآمد و زندگی، بخشی از این خودسازی است.
کتاب «ابومریم» خطشکنی در ادبیات مدافعان حرم است
علی هاجری نویسنده و پژوهشگر خوزستانی که سابقه نوشتن چندین اثر ارزشمند در حوزه دفاع مقدس را در کارنامه خود دارد نیز در این نشست با اشاره به اهمیت کتاب «ابومریم» درباره شهید سیدحمید تقویفر، گفت: این کتاب یک خطشکنی در حوزه ادبیات مدافعان حرم است و ما را به جهان زیسته این شهید نزدیک میکند. همچنین با تأکید بر غنای فرهنگی خوزستان در این عرصه، خواستار توجه بیشتر به معرفی و سرمایهگذاری بر روی چنین آثاری شد.
وی درخصوص جایگاه آن در ادبیات مقاومت، گفت: این کتاب متعلق به ده سال پیش است و به لحاظ سبک، مینیمال و از نظر محتوایی بسیار فنی است. کتاب «ابومریم» یک خطشکنی در حوزه ادبیات مدافعان حرم به شمار میآید.
هاجری با اشاره به نقش مؤثر خوزستان و رزمندگان عربزبان در دفاع مقدس و مقاومت، افزود: زمانی که حرکت مدافعان حرم آغاز شد، اولین افرادی که حضور یافتند، خوزستانیها بودند و نقش بچههای عربزبان بسیار برجسته بود. در حوزه ادبیات مدافعان حرم در خوزستان، رزمندههای بسیاری وجود دارند که اکنون زنده هستند اما ما آنها را به خوبی نمیشناسیم.
این نویسنده با بیان خلأ موجود در روایتگری دفاع مقدس در خوزستان، گفت: در قصه دفاع مقدس، با وجود اینکه هفتاد درصد جنگ در خوزستان اتفاق افتاده، اما هیچکدام از نویسندگان مطرح این عرصه، خوزستانی نیستند.زیرا ما خوزستانیهابرای غنی کردن ادبیات خودزیاد سرمایه گذاری وهزینه نکردهایم.
وی با اشاره به ظرفیتهای ناشناخته شهدا و ایثارگران خوزستانی، ادامه داد: از شهیدان ما همچون حاج «حسین حمدانی» چندین کتاب وجود دارد، اما اگر پژوهشگری به عراق برود، میتواند برهههای تاریخی مهم زندگی شهید تقویفر را استخراج کند. برای مثال، ایشان باعث شد که امنیت راهپیمایی اربعین ایجاد شود در خصوص همین موضوع امنیت راهپیمایی اربعین نیز میتوان چندین کتاب نوشت و منتشر کرد.
این کارشناس حوزه کتاب با تأکید بر ضرورت تداوم کار بر روی کتابهایی مانند «ابومریم»، اظهار کرد: این کتاب باید ادامه پیدا کند. از دیگر اعضای خانواده شهید تقویفر خاطراتی ثبت نشده است. ایشان از لحاظ تجربه زیسته، شخصیت شگفتانگیزی دارد. ما هنوز وارد قصه و داستان کامل زندگی این شهید نشدهایم و این خاطرات ارزشمند باید ثبت و ضبط شود.
در ادامه این نشست سید امیر تقویفر برادر شهید حمید تقویفر با اشاره به اینکه شجاعت سیدحمید زبانزد خاص و عام بود، به بیان ویژگیهای شخصیتی این شهید پرداخت.
شهید سید حمید تقویفر در روستای ابودبس شهرستان اهواز متولد شد. با آغاز جنگ تحمیلی، همراه با پدر و برادرانش رهسپار جبهههای نبرد شد و پدر و یکی از برادران او در راه اسلام و انقلاب به شهادت رسیدند. پس از سالها خدمت صادقانه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازنشسته شد ولی مبارزه با ظلم و ستم برای او پایانی نداشت و برای دفاع از حرم اهل بیت علیهم السلام رهسپار عراق شد.
نیروهای مدافع حرم با فرماندهی این سردار رشید اسلام، خوارج زمان را از شهر سامرا بیرون کردند ولی در بهمن 1393 این مبارز نستوه، عملیات «محمد رسول الله» به نبرد با داعش پرداخت و در زادگاه امام زمان عجل الله تعالی فرجه به شهادت رسید.