تشکیل کمیته رصد ارزی برای حل مشکل تامین ارز کالاهای اساسی

به گزارش بخش اقتصاد وبانگاه بر اساس داده‌های منتشرشده در ایسنا، بانک مرکزی با هدف بهبود تامین ارز کالاهای اساسی و دارو، اقدام به تشکیل کمیته تخصصی رصد ارزی کرده است. این کمیته که با حضور نمایندگان وزارتخانه‌های مختلف تشکیل می‌شود، وظیفه دارد تا روند تخصیص و تامین ارز کالاهای اساسی و دارو را به صورت روزانه مورد بررسی و پایش قرار دهد.

محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، در نشست‌های اخیر خود با نمایندگان وزارتخانه‌های مربوطه، بر اهمیت پیگیری روزانه تامین ارز این کالاها تاکید کرده است. این اقدام نشان‌دهنده تغییر رویکرد بانک مرکزی از مدیریت مقطعی به نظارت فرآیندی و مستمر بر این حوزه است.

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که مشکل تامین ارز کالاهای اساسی تنها به کمبود منابع ارزی محدود نمی‌شود. بلکه ناهمخوانی اطلاعات ثبت سفارش، اولویت‌بندی‌های ناهماهنگ وزارتخانه‌ها، کندی سامانه‌ها و ضعف در هماهنگی بانک‌ها و نهادهای تامین‌کننده ارز نیز در این موضوع دخیل هستند.

فعالان اقتصادی بارها از این موضوع انتقاد کرده‌اند که فاصله زمانی بین ثبت سفارش تا تخصیص و تامین ارز گاهی به چند ماه می‌رسد. این تاخیرات، به ویژه در شرایط تحریم و محدودیت‌های نقل‌ و انتقال پول، ریسک کمبود کالاها در بازار را افزایش می‌دهد.

بخشی از مشکلات تامین کالاهای اساسی در مرحله ثبت سفارش ایجاد می‌شود. عدم هماهنگی بین وزارتخانه‌ها، تفاوت در برآورد نیازها و اصلاحات مکرر سفارش‌ها، بانک مرکزی را با تصویری ناپایدار از تقاضای ارزی مواجه می‌کند.

اصلاح و بازسازی روند ثبت سفارش‌ها از سوی وزارتخانه‌های مربوطه، می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطاهای ساختاری ایفا کند. بانک مرکزی نیز اعلام کرده که تخصیص ارز را بر اساس تعدیلات انجام‌شده و اولویت‌های نهایی اعلامی انجام خواهد داد.

تشکیل کمیته رصد ارزی می‌تواند چند خلأ مهم ساختاری را پوشش دهد:

• یکپارچه‌سازی تصمیم‌گیری: رصد روزانه و مشترک امکان پالایش و اصلاح ثبت سفارش‌ها پیش از تخصیص را فراهم می‌کند.
• کاهش فاصله سیاست‌گذاری تا اجرا: شناسایی گره‌ها در همان نقطه شکل‌گیری و اتخاذ تصمیمات جبرانی.
• شفاف‌تر شدن مسیر تخصیص ارز: کاهش احتمال اعمال سلیقه، دوباره‌کاری یا تغییرات ناگهانی در فرآیند تخصیص.

تشکیل کمیته تخصصی رصد تامین ارز کالاهای اساسی و دارو، گامی رو به جلو در اصلاح حکمرانی ارزی است. اما محدودیت منابع ارزی، پیچیدگی نقل‌وانتقال پول، بوروکراسی بانکی و اختلاف نظرها همچنان چالش‌هایی هستند که باید برطرف شوند.

موفقیت این سیاست به نحوه اجرا، میزان هماهنگی دستگاه‌ها و توان بانک مرکزی در مدیریت منابع محدود ارزی بستگی دارد. در صورت تحقق این شروط، می‌توان امیدوار بود که بازار کالاهای اساسی و دارو از شوک‌های ناشی از اختلال ارزی در امان بماند.