رئیس انجمن ژنتیک: سیاستهای متناقض در زیستفناوری مانع پیشرفت است
دکتر جواد محمدی، رئیس انجمن ژنتیک ایران و رئیس سابق پژوهشگاه ملی زیستفناوری و مهندسی ژنتیک، در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به جریانهای جهانی که تولید را منع و مصرفکنندگی را ترویج میکنند، این رویکرد را در راستای کنترل اهرم امنیت غذایی و وابستگی کشورها دانست. وی افزود کشورهای اروپایی نیز به سمت استفاده از فناوریهای نوین حرکت میکنند، به طوری که انگلیس اخیراً مجوز تولید گوجهفرنگی دستورزیشده ژنتیکی حاوی ویتامین E را صادر کرده است.
وی با اشاره به قابلیتهای فناوریهای نوین مانند کریسپر در ویرایش ژنومی، اظهار داشت: میتوان کمبودهای ویتامینی در گیاهان را اصلاح و نیازهای تغذیهای انسان و حیوان را جبران کرد.
رئیس سابق پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری با بیان اینکه تحقیقات در این زمینه در حال انجام است، تصریح کرد: طبق قانون ایمنی زیستی، تحقیق و توسعه در این حوزه ممنوع نیست، بلکه تنها رهاسازی محدود شده است. محمدی با اشاره به وجود آییننامههای سختگیرانه در دنیا برای تحقیق، توسعه و رهاسازی، افزود: در ایران نیز شورای عالی ایمنی زیستی به ریاست معاون اول رئیسجمهور و عضویت وزرای دستگاههای مرتبط، بر این امر نظارت دارد و تحقیق، توسعه و حتی رهاسازی با رعایت ضوابط مجاز است.
وی با انتقاد از ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در برنامه هفتم توسعه، گفت: این در حالی است که ما در حوزه کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی وابسته به واردات هستیم و باید این وابستگی را کاهش دهیم. رئیس انجمن ژنتیک، تنها راه کاهش وابستگی را استفاده از فناوریهای نوین برای جبران کمبودها دانست و ابراز امیدواری کرد که با اصلاحیه مجلس، بخشی از کشت با تفسیر جدید مجاز شود و مسیر توسعه این فناوری قطع نشود.
محمدی ایجاد امید در بین اساتید و دانشجویان را ضروری دانست و تاکید کرد: نباید از دانشگاه و پژوهشگاه انتظار داشت که برای حل مشکلات کشاورزی کشور گام بردارند، در حالی که مسیر استفاده از فناوریهای نوین بسته شده است. وی افزود اگر فناوری مفید است، باید از آن بهدرستی استفاده کرد و نتایج تحقیقات را در جامعه عملیاتی نمود.
این استاد حوزه زیستپزشکی با اشاره به اینکه ایالات متحده آمریکا بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده محصولات تراریخته است، گفت: منشأ بسیاری از گروههای موسوم به «گرین پارتی» که مخالف تولید این محصولات هستند، در واقع همان شرکتهاییاند که خود تولیدکننده بذرهای دستورزیشده ژنتیکی هستند.
محمدی پژوهشگاهها را بهدلیل مأموریت خود، نزدیکتر به صنعت در حل مسائل جامعه دانست و خواستار حمایت از این نهادها شد. وی هدایت اساتید به سمت پرداختن به مسائل و اولویتهای کلان کشور و مأموریتمحور شدن پژوهشگاهها و دانشگاهها را ضروری دانست و افزود پژوهشگاه زیستفناوری با همکاری بخش خصوصی و نهادهای دولتی، نیازهای واقعی آنها را شناسایی و بر اساس آن پروژههای کاربردی تعریف میکند. به گزارش بخش اقتصاد وبانگاه بر اساس دادههای منتشرشده در ایسنا،
رئیس سابق پژوهشگاه زیستفناوری با اشاره به اقدامات پژوهشگاه در تعامل با صنعت، از استقرار شرکتهای دانشبنیان در این پژوهشگاه خبر داد و گفت: با وجود جمعیت ۲۰۰ نفری پژوهشگاه، توانستهایم با این رویکرد طی دو سال گذشته حدود ۷۰۰ نفر از فارغالتحصیلان دانشگاهها و پژوهشگاهها را در قالب شرکتهای دانشبنیان جذب کنیم. این جوانان اکنون تولید و صادرات دارند و محصولاتشان در کشور جزو محصولات مهم و گاه بیرقیب هستند.
وی با اشاره به دستاوردهای شرکتهای فناور و دانشبنیان مستقر در پژوهشگاه، از تولید واکسن آنفلوآنزا و واکسن HPV که پیشتر وارداتی بودند، توسط همین جوانان خبر داد و گفت در حال حاضر تنها چهار تا پنج شرکت در دنیا این واکسنها را تولید میکنند و جوانان ما نیز توانستهاند به این فناوری دست یابند.
محمدی با اشاره به برنامهریزی برای استقرار ۵۰۰ شرکت دانشبنیان در این پژوهشگاه ظرف ۵ سال آینده، یادآور شد پژوهشگاه در حال حاضر به پردیس علم و فناوری تبدیل شده و در همکاری با پارک علم و فناوری شریف فعالیت میکند.
وی با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیتهای خالی در دانشگاهها، پژوهشگاهها و صنایع کشور برای صنعتیسازی سریعتر و ارزانتر فناوریها، به تجربه تولید واکسن کرونا و کیتهای دامپزشکی اشاره کرد و گفت تولید باید بهصورت مرحلهای و در قالب همکاری میان بخشهای مختلف پیش برود.
محمدی با اشاره به تجربه همکاری با سازمان دامپزشکی، از تولید «کیتهای دامپزشکی» توسط پژوهشگاه خبر داد و گفت برای تولید صنعتی این کیتها، فناوری به مؤسسه رازی منتقل شد تا تولید صنعتی با استفاده از زیرساختهای موجود انجام شود.
وی با تاکید بر لزوم دیدن بخش خصوصی بهعنوان یک «فرصت» نه «تهدید»، گفت اگر تمام دانشگاهها و پژوهشگاهها چنین نگاهی داشته باشند، مطمئناً علم و فناوری کشور رشد چشمگیری خواهد داشت، سهم بخش خصوصی در تولید فناوری افزایش مییابد، اشتغال دانشآموختگان بیشتر میشود و پروژههای علمی نیز به سمت رفع نیازهای واقعی جامعه و صنعت هدایت خواهند شد.