اجرای طرحهای آبخیزداری کلید مقابله با سیلاب و فرسایش خاک در شاهرود
وی خاطرنشان کرد: این طرحها با هدف حفظ منابع آب و خاک، کاهش فرسایش زمین، کنترل رسوب و سیلاب، و همچنین تغذیه آبخوانها و سفرههای زیرزمینی اجرا میشوند تا بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی تضمین شود.
رهایی در ادامه درباره نقش عوامل انسانی در بروز سیلاب گفت: دخالتهای سودجویانه انسان در حریم رودخانهها، ورود دام بیش از ظرفیت مراتع، شخم زمین در جهت شیب، ساخت و ساز غیرمجاز و برداشت غیر اصولی مصالح رودخانهای از مهمترین دلایل وقوع سیل به شمار میرود.
وی افزود: اگر آب، خاک، پوشش گیاهی مرتع و جنگل بهصورت علمی مدیریت شود، با اجرای سازهها و روشهای آبخیزداری میتوان از وقوع سیلاب و فرسایش خاک جلوگیری کرد و خسارتهای ناشی از آن را کاهش داد.
مهار بیش از 13 میلیون متر مکعب آب در سازههای آبخیزداری خراسان جنوبی
مهار 8.5 میلیون مترمکعب آب در سازههای آبخیزداری خراسان جنوبی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان تصریح کرد: طی سالهای گذشته سیلابهای متعدد خسارتهای جدی به بخشهای کشاورزی، ابنیه فنی و بافت شهری و روستایی وارد کردهاند، در حالی که اجرای پروژههای آبخیزداری توانسته امکان مهار و مدیریت این خسارتها را فراهم کند.
وی در خصوص علل طبیعی وقوع سیل بیان کرد: تغییرات اقلیمی، تغییر الگوی بارش، از بین رفتن پوشش گیاهی جنگلها و مراتع و شدت بارش از جمله عوامل طبیعی مؤثر در بروز سیل هستند.
رهایی همچنین درباره مزایای سازههای آبخیزداری اظهار داشت: این سازهها علاوه بر ذخیره آب برای فصول کمآبی، از بروز سیل و خسارتهای ناشی از آن جلوگیری میکنند و با کنترل روانآبهای سطحی، از تخریب اراضی و تأسیسات جلوگیری میشود.
وی اضافه کرد: کنترل سیلاب، ایجاد اشتغال موقت و دائم، توسعه تفرجگاهها، فراهم شدن آبشخور برای حیات وحش، تقویت پوشش گیاهی و افزایش تولیدات کشاورزی و دامپروری، کاهش رسوبات و افزایش عمر مفید سدها از جمله مزایای اجرای پروژههای آبخیزداری در استان سمنان است.
رهایی با اشاره به عملیات بیولوژیک و مکانیکی آبخیزداری گفت: عملیات بیولوژیک شامل بذرکاری و کپهکاری و عملیات مکانیکی با روشهایی مانند کنتور فارو اجرا میشود که این روش به مدیریت بهینه آب و خاک در مناطق خشک و نیمهخشک کمک میکند.
وی در توضیح روش کنتور فارو بیان کرد: این روش شامل ایجاد جویهای کمعمق بر روی خطوط تراز مراتع است که هدف آن نفوذ بهتر آب باران، جلوگیری از روانآب سطحی، افزایش پوشش گیاهی و تولید علوفه با کیفیت است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در پایان آبخیزداری را مهار آبهای روان و تزریق آن به سفرههای زیرزمینی یا ذخیره در پشت سدهای خاکی برای استفاده در زمان خشکسالی دانست و گفت: اجرای این طرحها علاوه بر رونق کشاورزی و باغداری، موجب افزایش ذخیره آب و تقویت سفرههای زیرزمینی و کنترل دبی رودخانهها، قناتها و چشمهها میشود.