کالبدشکافی بودجه 1405 خراسان شمالی| شوک منفی به عمران/ بار سنگین مالیات!
بار سنگین مالیات بر دوش اقتصاد نحیف استان
بر اساس جدول 10-الف، خراسان شمالی مکلف شده است در سال 1405 مبلغی معادل 81 هزار میلیارد ریال (8.1 همت) درآمد کسب کند. از این رقم، سهم درآمدهای مالیاتی 78 هزار و 513 میلیارد ریال است. مقایسه این عدد با استانی مانند خراسان جنوبی (که تکلیف مالیاتی آن 69 هزار میلیارد ریال است) نشان میدهد فشار مالیاتی بر فعالان اقتصادی خراسان شمالی بیشتر در نظر گرفته شده است، در حالی که هر دو استان از نظر شاخصهای صنعتی و توسعهای شرایطی تقریباً مشابه دارند.
شوک منفی به بودجه عمرانی
شاید نگرانکنندهترین بخش این اسناد، جدول 10-ب باشد. جایی که «مصارف» استان تعیین شده است. در بخش تملک داراییهای سرمایهای (عمرانی)، عدد مصوب سال 1404 معادل 62 هزار میلیارد ریال بوده است. انتظار طبیعی این بود که با توجه به تورم سالانه، این عدد برای سال 1405 حداقل 30 درصد افزایش یابد. اما در کمال تعجب، رقم پیشنهادی برای سال 1405 به 57 هزار و 641 میلیارد ریال کاهش یافته است.
این یعنی استان خراسان شمالی در سال آینده، روی کاغذ پول کمتری برای جادهسازی، آبرسانی، مدرسهسازی و پروژههای زیربنایی نسبت به امسال خواهد داشت.
وابستگی شکننده به اعتبارات «توازن»
تحلیل جدول منابع بودجه عمرانی نشان میدهد که بودجه استان به شدت به ردیفهای شناور و ناپایدار وابسته است: اعتبارات توازن (استفاده متوازن از امکانات کشور): 36 هزار و 638 میلیارد ریال. (بزرگترین بخش بودجه عمرانی که معمولاً تخصیص 100 درصدی ندارد).تملک استانی (درآمد اختصاصی استان): 14 هزار و 623 میلیارد ریال.3 درصد نفت و گاز: 2 هزار و 722 میلیارد ریال. سهم ناچیز 272 میلیارد تومانی از محل 3 درصد نفت و گاز نشان میدهد که استان همچنان از عواید مستقیم ثروتهای ملی سهم اندکی دارد و باید برای توسعه خود چشم به اعتبارات «توازن» بدوزد.
تراز منفی میان «رشد درآمدهای درخواستی» و «کاهش اعتبارات عمرانی»، معادلهای است که حل آن در سال 1405 برای مدیران اجرایی استان دشوار خواهد بود. اگر این ارقام در صحن مجلس یا کمیسیون تلفیق اصلاح نشود، سال 1405 سالی سخت برای پیمانکاران و پروژههای نیمهتمام خراسان شمالی خواهد بود.
درآمد 8 هزار میلیاردی در مقابل مصارف 7.5 هزار میلیاردی
بررسی جزئیات جداول کلان منابع و مصارف بودجه سال 1405 کل کشور نشاندهنده وضعیت خاص و قابل تأمل برای استان خراسان شمالی است.
بر اساس جدول شماره 10-الف (منابع استانی)، جمع کل درآمدهای عمومی پیشبینی شده برای خراسان شمالی در سال 1405، مبلغ 81 هزار و 54 میلیارد و 430 میلیون ریال (معادل 8 هزار و 105 میلیارد تومان) تعیین شده است. از این مبلغ، سهم درآمدهای مالیاتی با رقمی بالغ بر 78 هزار و 513 میلیارد ریال، بیشترین فشار تأمین منابع را بر دوش مؤدیان استان میگذارد.
اما نکته نگرانکننده در جدول 10-ب (مصارف استانی) نهفته است. طبق این سند، برآورد اعتبارات «تملک داراییهای سرمایهای» (بودجه عمرانی) استان برای سال 1405 مبلغ 57 هزار و 641 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است. این در حالی است که بودجه مصوب عمرانی استان در سال 1404 مبلغ 62 هزار و 78 میلیارد ریال بوده است. این آمار نشاندهنده کاهش حدود 7 درصدی بودجه عمرانی استان در سال آینده نسبت به سال جاری است، آن هم بدون در نظر گرفتن نرخ تورم.
همچنین در بخش اعتبارات هزینهای (حقوق و دستمزد و هزینههای جاری)، رقم مصوب سال 1404 از 13 هزار و 66 میلیارد ریال به برآورد 16 هزار و 707 میلیارد ریال در سال 1405 افزایش یافته است که رشدی حدود 27 درصد را نشان میدهد.
ترکیب منابع بودجه عمرانی استان نیز در جدول تفکیکی نشان میدهد که بیشترین اتکای استان به «اعتبارات قانون استفاده متوازن از امکانات کشور» (توازن) با مبلغ 36 هزار و 638 میلیارد ریال است و سهم استان از 3 درصد نفت و گاز تنها 2 هزار و 722 میلیارد ریال برآورد شده است.