تلاش ایران برای تقویت استقلال اقتصادی ارمنستان با سرمایهگذاری در معادن مس
به گزارش بخش بینالملل وبانگاه با استناد به خبرگزاری مهر، پس از آتشبس سال ۲۰۲۰ بین ایروان و باکو و تصرف منطقه قرهباغ توسط جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۳، این کشور با حمایت ترکیه و ناتو به دنبال ایجاد کریدور جعلی «زنگزور» از طریق اشغال استان سیونیک ارمنستان بود. ایران با آگاهی از تهدیدات این طرح برای منافع ملی خود، مانع از تحقق آن شد.
این شرایط باعث شد ارمنستان به همکاری بیشتر با اروپا و آمریکا تمایل پیدا کند و برای پیوستن به اتحادیه اروپا و ناتو تلاش کند. ضعف اقتصادی ارمنستان و وابستگی آن به حمایتهای اقتصادی غرب، این کشور را در مقابل جمهوری آذربایجان آسیبپذیر کرده است. نزدیکی ارمنستان به غرب، بهویژه ناتو، تهدیدهایی را برای ایران به عنوان همسایه راهبردی ایروان ایجاد میکند.
«طرح مسیر ترامپ برای صلح و شکوفایی بینالمللی (TRIPP)» که در توافق سران آمریکا، جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دست آمد، نمونهای از این تهدیدها است. بر اساس این طرح، کنترل و تامین امنیت کریدور جعلی زنگزور به آمریکا واگذار میشود که این امر حضور امنیتی و نظامی آمریکا در مرز ایران را به دنبال دارد. این وضعیت میتواند مسیر ترانزیتی شمال-جنوب و دسترسی ایران به دریای سیاه و اروپا را قطع کند و در صورت بروز درگیری در خلیج فارس و دریای مکران، ایران را محاصره کند.
ایران به عنوان همسایهای راهبردی با روابط نزدیک با ارمنستان، میتواند با سرمایهگذاری در معادن مس این کشور، نیاز ایروان به کمکهای مالی غرب را کاهش دهد. مس، یک پنجم صادرات ارمنستان را تشکیل میدهد و سرمایهگذاری در این بخش میتواند ضمن کسب سود برای ایران، اقتصاد ارمنستان را تقویت کرده و مانع توسعه روابط ایروان با غرب شود.
از آنجایی که معادن مس ارمنستان در استان سیونیک واقع شدهاند که مورد تهدید نظامی است، سرمایهگذاری در این معادن میتواند نقشآفرینی ایران را در حوزه ژئوپلیتیک افزایش داده و تهدیدهای ناشی از این موضوعات را کاهش دهد. ایران ظرفیت بالایی در صنایع تکمیلی مس دارد و سرمایهگذاری در معادن مس ارمنستان میتواند ظرفیت خالی صنایع مس کشور را نیز تکمیل کند. بنابراین، دولت ایران باید در کنار حمایتهای سیاسی و نظامی از ارمنستان، به حوزه منافع اقتصادی، بهویژه معادن مس این کشور توجه کند.